بورس انرژی در تحریم و غیر‌تحریم به نفع ایران

بازار‌های بورس و اوراق بهادار ایران را به‌طور دقیق‌تر می‌توان به چهار بازار بورس، فرابورس، بورس کالا و بورس انرژی تقسیم کرد. در سال ۱۳۸۶ ایده اولیه تأسیس شرکت بورس حامل‌های انرژی به منظور خرید و فروش‌های نفت میان وزارتخانه نفت و بخش‌های مختلف اقتصاد کشور شکل گرفت و برای اولین بار شاهد ورود معاملات مرتبط با فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی به بازار بورس بودیم.

با ثبت و تأسیس شرکت بورس انرژی در سال ۱۳۹۱، خرید و فروش حامل‌های انرژی در بازار‌های شفاف و کارآمد با نقدشوندگی و رقابت‌پذیری بالا توسط اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و بین‌المللی تسهیل پیدا کرده است. حامل‌های انرژی در واقع کالا‌هایی با قدرت انتقال انرژی مانند نفت، گاز، برق و ... هستند که در بازار بورس به صورت کالا یا اوراق بهادار مبتنی بر کالا به فروش می‌رسند.

معامله در این بازار نوپا توانسته است منافع و مزایای متعددی را متوجه سرمایه‌گذاران کرده و سیستمی نوین برای دسترسی منصفانه و راحت‌تر به بازار کالا‌های حامل انرژی ایجاد کند. فعالیت و معامله در بازار‌های بورس حامل‌های انرژی، نیازمند آشنایی با بورس انرژی و نحوه معامله در آن است.

در همین رابطه «پیمان شوریابی» کارشناس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار پول نیوز، آخرین وضعیت عرضه محصولات در بورس را بررسی کرده و اظهار داشت: بورس انرژی نسبت به سال‌های گذشته به طور روز افزونی در حال بهبود وضعیت خود است. دلیل این بهبود وضعیت نیز قانون‌گذاریی است که به سمت بورس انرژی بوده و کمک حال این بورس است. به طور مثال اجبار کارخانه‌های بزرگ به خرید برق از بورس انرژی یا عرضه گاز و نفت به بورس انرژی است، که احتمالا امسال رقم خواهد خورد و یا گازوئیل و بنزین که قرار است در بورس انرژی و در غالب یک تغییر و تحول عرضه شود.

وی ادامه داد و افزود: به صورت کلی بورس انرژی چشم انداز بسیار خوبی دارد. همان‌طور که در بورس کالا هر روز کالا‌هایی جدیدی پذیرش و عرضه می‌شود، این موضوع نیز طی یک سال آینده در بورس انرژی اتفاق خواهد افتاد.

شوریابی خاطرنشان کرد: عرضه بنزین، نفت، گازوئیل و ... اکنون در سطح گمانه زنی است. این‌ها باید در زمان تدوین برنامه بودجه سال آینده وارد بودجه شوند. اگر به تصویب رسید و قانون شد؛ باید عرضه صورت بگیرد.

وی در پاسخ به این که در صورت عرضه اشتیاق سهام‌داران به این بازار جدید را چگونه ارزیابی می‌کند، گفت: در بورس انرژی بحث مردم و یا سهام‌دار حقیقی و عادی مطرح نیست. بلکه بیشتر بحث معاملاتی توسط شرکت‌ها و عرضه در رینگ داخلی و صادراتی خواهد بود.

این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر سودآور بودن بورس انرژی در زمان تحریم و یا رفع تحریم تصریح کرد: اگر در دوره تحریم این وضعیت رخ بدهد، اتفاق بسیار خوبی است. همان طور که در بورس کالا موضوعات در دوره تحریم اتفاق افتاد. همه چیز شفاف و معاملات به صورت عادی انجام در حال انجام است.

شوریابی افزود: پس عرضه انرژی در بورس انرژی اگر در دوره تحریم اتفاق بی‌افتد به صنایع ما کمک خواهد کرد. اگر در دوره بعد تحریم نیز باشد باز می‌تواند به شفافیت صادراتی و عرضه محصولات در رینگ صادراتی که در بورس انرژی عرضه می‌شود، کمک کند. این یعنی عملا در هر دو حالت کشور ما از این موضوع نفع خواهد برد.