با اعلام «سید احسان خاندوزی» وزیر امور اقتصاد و دارایی هر تبعه خارجی که ۱۰۰ هزار دلار برای سرمایهگذاری وارد ایران کند میتواند تابعیت جمهوری اسلامی ایران را اخذ کند. پیش از این هزینه سرمایهگذاری در مقابل اخذ تابعیت ایرانی ۲۵۰ هزار دلار بود.
اعلام این خبر باعث برخی انتقادها و دست مایه طنازی برخی طنازان در فضای مجازی شد. اما آیا ایران تنها کشوری است که برای جذب سرمایه گذار خارجی دست به چنین مسئله انتحاری زده است؟ آیا به راستی اتخاذ چنین سیاستی گره از کار اقتصاد ایران باز خواهد کرد؟ آیا این هزینه برای اخذ تابعیت ایران مبلغ ناچیزی به شمار میرود؟
پاسخ سوال اول را میتوان با یک سرچ ساده و حداقلی به دست آورد. کشورهایی، چون کانادا، ترکیه، قزاقستان، لیوانی و... کشورهایی هستند که میتوانید با سرمایهگذاری صدهزار دلاری (در برخی موارد حتی کمتر) و یا معادل آن مثل تحصیل به مدت دو سال در آن کشور (که در شرایط نرمال تا ۸۰ هزار دلار هزینه در بردارد) اقامت دائم و بی قید و شرط آن کشور را اخذ کنید.
در پاسخ به سوال دوم «رضا غلامی» کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار پول نیوز با اشاره به سابقه این سیاست در بسیاری از کشورهای دیگر گفت: این یک سیاست مورد قبول در همه کشورها است. در برخی کشورها بین ۱۰۰ تا ۲۰۰ و در برخی ۵۰۰ هزار دلار است. این سیاست یک راهکار برای جذب سرمایهگذار خارجی است. اما آیا این مسئله در کشور ما عملی میشود و بازدهی مناسبی خواهد داشت یا خیر؟ مسئله است. نرخ سود نظام بانکی در کشور ما بسیار بالاست.
وی ادامه داد و افزود: وزیر اقتصاد با چه مبنایی این مسئله را مطرح کرده است؟ در حالی که قبلا هم افراد میتوانستند وارد شده و سرمایهگذاری کنند. انگیزه سودآوری بالایی هم داشتهاند و تورم زیادی نیز حاکم بوده و میتوانستند در املاک و بورس و ... سرمایهگذاری پر سودی را رقم بزنند. شرایط به طور قانونی و بدون هیچ منعی در پیش پای این نوع سرمایهگذاران فراهم بوده است.
مدیرمسئول بازارنیوز با انتقاد از اتخاذ این سیاست اظهار داشت: متوجه نمیشوم آقای وزیر از طرح این موضوع به دنبال چیست؟! چرا که همیشه شرایط اقتصادی کشور برای سرمایهگذار خارجی جذاب بوده است، اما سرمایهگذاران خارجی نیامدهاند.
بیشتر بخوانید:
وزیر اقتصاد: به هر خارجی که ۱۰۰ هزار دلار وارد ایران کند، اقامت میدهیموی در ارتباط با دلایل عدم ورود سرمایهگذاران خارجی به ایران خاطرنشان کرد: مهمترین دلایل نیامدن سرمایهگذار خارجی نوسانات شدید نرخ ارز در ایران است. نوسانات و عدم ثبات نرخ ارز برای مدت طولانی از مهمترین دلایل عدم جذب سرمایهگذاری خارجی است.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد: هر زمانی که کشور ما برای دوره طولانی عدم نوسان و حفظ ثبات خود داشته و تغییرات نرخ ارز به کمترین حالت خود رسیده، نرخ ورود سرمایهگذاری خارجی نیز به همان میزان بالا رفته و زمانی که ثبات نداشتیم ورود سرمایهگذاری خارجی در حداقلترین ارقام ممکن ایستاده است.
وی تاکید کرد: سرمایهگذار خارجی دنبال نوسان اقتصادی است. به شرطی که نوسان کمتری را تجربه کند. زمانی که نوسان بالا است، یعنی ریسک و خطر سرمایهگذاری بالا است و بالا بودن ریسک یعنی بازدهی واقعی بعد از ریسک کم خواهد بود. پس اگر به جای چنین کارهایی به بازار ارز مسلط شده و به آن ثبات ببخشیم، بازار ایران (چه بازار مصرف و چه دیگر بازارها) به اندازه کافی برای ورود سرمایهگذار جذاب است و نیاز به سیاستهایی از قبیل اعطای تابعیت نداریم.
غلامی در پاسخ به این که اگر این مسئله با ورود سرمایهگذار همراه شود، مبلغ مورد نظر کجا و به چه طریقی سرمایهگذاری خواهد شد، تصریح کرد: مکانیزم این مسئله را قانون مشخص کرده است و سرمایهگذار باید به وزرات امور اقتصاد و دارایی مراجعه کند. این وزارت زیر مجموعهای به نام سازمان سرمایهگذاریهای خارجی دارد. شخص مورد نظر در آن نهاد اطلاعات خود، نحوه و زمان و مکان سرمایهگذاری خود را ثبت میکند. به طور مثال در بورس یا املاک و ... بعد از تکمیل و تایید شروع به فعالیت میکند.
وی با اشاره به نتیجه پیادهسازی این سیاست گفت: سیاست ورود سرمایه در قبال اعطای تابعیت ایرانی سیاست خوبی است، اما مشخص نیست مزیت آن چیست! احساس میکنم از این مسئله استقبال خاصی صورت نگرفته و سیاست موثری را شاهد نباشیم.