مفهوم بانکداری در کشور ما نیاز به تبیین دارد

بعد از آن که بحث بانکداری اسلامی در محافل عمومی و خصوصی نقش اصلی گفتگو‌ها و بحث‌ها را به خود اختصاص داد. کارشناسان اقتصادی به این موضوع از طرق مختلف اعتراض کرده و با هشدار‌های خود آینده را با این روش برای اقتصاد ایران سیاه دیدند.

روئسای سنوات مختلف بانک مرکزی با ارسال نامه‌ای به رئیس مجلس شورای اسلامی خواستار توقف بررسی طرحی با نام «طرح بانک مرکزی» یا به اصطلاح همان بانکدار اسلامی شدند. به جز یکی دو مورد که خود از مقصران اصلی اقتصاد فروپاشیده ایران عزیزمان بودند و در هیچ موردی از نظر مردم حق اظهار نظر را ندارند، اعتراض سایرین را از سر دلسوزی برای ایران می‌دانیم.

 هراس از طرح بانک مرکزی

گذشته از این که برخی از کارشناسان اقتصادی بر اساس شنیده‌ها و نقل خول‌های نادرست اظهار نظر کردند و بعد از تکذیب موارد انتقادی سکوت پیشه کردند. اما در نامه روئسای اسبق بانک مرکزی به ریاست مجلس نیز شبهاتی وجود داشت. با بررسی‌های صورت گرفته مشخص شد اطلاعات آماری آن نامه دقیق نبوده و در برخی موارد مسائل خلاف واقع به آن افزوده شده است.


در همین رابطه «هادی حق شناس» کارشناس اقتصادی در گفتگو با خبرنگار پول نیوز با اشاره به نقطه شروع موضوع بانکدری اسلامی گفت: مفهوم بانکداری اسلامی یا بانکداری بدون ربا که از سال ۱۳۶۱ در اقتصاد ایران و بازار پول رایج شد. شاید مهم‌ترین مفهومی که از آن زمان تا کنون در ذهن عموم جای گرفته باشد، این است که ربا در بانک حذف شود یا به عبارت ساده‌تر مفهموم بهره و سود که هر کدام تعریف خاص خود را دارند، در واقع بهره و سود را بخشی از ربا می‌دانستند.

وی با اشاره به مفهوم بانکداری اسلامی و غربی اظهار داشت: اگر امروز کسی به بانک مراجعه و قراردادی را امضاء کند، اگر این قرار داد منجر به این شود که اصل و فرعی را برگرداند که آن فرع بیش از کارمز بانک باشد دیگر مفهوم بانکداری غربی بر آن مترتب است و شامل مفهوم بانک داری اسلامی نیست.

حق‌شناس با طرح سوالی خاطرنشان کرد: اگر ما بانکداری را صرفا سود و بهره بدانیم که بانک پولی را که می‌گیرد همان را تحویل مشتری بدهد و چیزی از وی نگیرد سوالی مطرح می‌شود که این بانک‌ها اگر پولی را که از شخصی می‌گیرند به شخص دومی بدهند به این شیوه آیا بانک‌ها قابل اداره هستند؟

وی در پاسخ به سوال فوق گفت: بله، قابل اداره هستند، اما شرطی دارد و آن شرط این که نرخ تورم هم ۱ درصد و ۲ درصد باشد. اما زمانی که تورم ۴۰ درصد است در این قسمت بانک نمی‌تواند همان پول را تحویل بدهد. اتفاقات دیگری می‌افتد.

بیشتر بخوانید: بازار مسکن با ماهیت بانکداری سازگار نیست

حق‌شناس ادامه داد و افزود: ما هم چنان که یک تولیدی کاشی و یا فولاد را بنگاه می‌دانیم. اگر به بانک هم با عنوان یک بنگاه نگاه کنیم، بخشی از مسائل ما حل خواهد شد.

وی تصریح کرد: نمی‌شود بنده به عنوان سپرده سود و بهره و ... بپردازم، اما این پول را به شخص بعدی که می‌خواهد کار اقتصادی انجام دهد؛ ندهم. یا اگر بدهم بگویم که از تو چیزی نمی‌خواهم. پس بانک پولی که به سپرده‌گذار می‌دهد را از کجا تامین کند؟

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: لذا مشخص است مفهوم این کلمات خوب تببین نشده تا بانک را به عنوان یک بنگاه ببینیم و اصلا مفاهیم را با مفاهیم زندگی امروز مردم تطبیق بدهیم.

حق‌شناس گفت: وقتی پولی که در اختیار من است کالا محسوب می‌شود و من می‌توانم کالای خود را به دیگری قرض بدهم. چند روز بعد همان پول را به من می‌دهد، اما پول ارزشش را از دست داده است. چرا که کالای چند روز قبل دیگر قابل خرید نیست. بانکداری باید مفهوم این تسهیلات را تبیین کنند. اگر تبیین نشود تصور عمومی این می‌شود که کل نظام بانکی ما ربوی است.

وی با بیان این که بازار پول بازار بسیار پیچیده‌ای است، گفت: بازار کار، کالا، پول و سرمایه چهار بازار مهم اقتصادند و پول پیچیده‌تر از سه بازار دیگر است. ما در مورد بازار کار و کالا به راحتی نظر می‌دهیم. ماشین و مسکن و ... قیمتشان بالا و پایین می‌شود حرفی نیست. اما در مورد پول وقتی قیمت آن که همان نرخ سود است بالا و پایین می‌شود، اظهار نظر‌های زیادی می‌شود. چون پول را کسی به عنوان کالا نمی‌بیند.

خبرنگار: مجتبی بیگلری