انسانیت زیباترین واژهای است که به روابط جامعه معنا و مفهوم میبخشد. انسان بودن صفتی است که زن یا مرد، ثروتمند یا فقیر، کارگر یا کارفرما، کافر یا مسلمان و... نمیشناسد. انسانیت حکم میکند هر فردی در هر مقام و جایگاهی و با هر توانی برای رفع مشکلات و بهبود شرایط گام بردارد. اما مسوولیت کسانی که در جایگاههای بالاتری قرار دارند یا تمکن مالی قابل توجهی دارند، بسیار بیشتر است و به عبارت بهتر مسوولیت اجتماعی برای آنان سنگینتر است.
لزوم شناسایی مشکلات
برای آنکه نقشی در کاهش مشکلات داشته باشیم و جامعه را به سوی آرامش و آسایش هدایت کنیم، به کاوش و کنکاش زیادی نیاز نداریم بلکه کافی است سر بجنبانیم و با توجه به هر آنچه در اطرافمان میگذرد، احساس مسوولیت کنیم. باید از دیدن کارتن خوابها تنمان بلرزد، زنی که تا کمر در ظرف زباله فرو رفته برای آنکه از پس ماندههای آن برای خود و احیانا فرزندانش، وعدهای غذایی پیدا کند باید دلمان را به درد بیاورد، اگر سرچهارراه، کودکی با لباس کثیف و ظاهری ژولیده با دستمال و آب پاشی در دست، برای تمیز کردن شیشه به خودرو ما نزدیک میشود، باید از خود بپرسیم چرا این کودک به جای محیط امن خانه یا آموزشگاه، باید در محیط خطرناک وسط چهاررراه بدنبال گدایی محبت باشد؟ درد زیاد است فقط باید با چشم دل نگاه کرد تا احساس مسوولیت فوران کند.
فرزندان ایتام و محسنین
یکی از چالشهایی که به صورت جدی آزار دهنده است، وجود کودکان کار است. این کودکان یا فرزندان طلاق هستند یا پدر از دست داده اند یا گرفتار معضل بد سرپرستی هستند. البته برخی نیز گرفتار مافیای بهره کشی از کودکان هستند. جدا از آنکه برای مقابله با کودکان گرفتار مافیای بهره کشی، باید دستگاههای انتظامی و امنیتی به صورت جدی ورود کنند، برای ساماندهی کودکان یتیم و محسنین، حمایتهای مالی لازم است.
فرزندان چشم انتظار یاری
با نگاهی به آمارهای رسمی که البته با واقعیتها فاصله دارد و تعداد بسیار بیشتر است، متوجه عمق فاجعه میشویم. بر اساس آمارهای اعلام شده ۳۲۲ هزار فرزند جامعه نیازمند حامی هستند که از این تعداد ۱۴۱ هزار نفر شامل فرزندان ایتام و بقیه به عنوان فرزندان محسنین هستند. (فرزندان محسنین به افرادی گفته میشود که عموما دارای پدر و مادر یا حداقل یکی از والدین خود هستند، اما آنها توانایی یا صلاحیت نگهداری از فرزندان خود را ندارد). اگرچه این فرزندان مورد حمایت سازمانهای حمایتگر هستند، اما کمک هزینهای که دریافت میکنند، پاسخگو نیست به نوعی که به فرزندان ایتام تحت پوشش کمیته امداد ماهیانه حدود ۴۲۰ هزار تومان و فرزندان محسنین ۲۰۵ هزار تومان بابت کمک هزینه زندگی پرداخت میشود که بنابر اعلام مسوولان، با اجرای طرح ملی ایران مهربان و جذب حامی جدید، هدفگذاری برای افزایش سرانه پرداختی به فرزندان ایتام به حدود ۷۰۰ هزار تومان است. بدتر این است که اکنون ۱۰ هزار و ۹۰۰ نفر از فرزندان ایتام کشور بدون هرگونه حامی هستند.
جامعه بی توجه به یاری
با نگاهی به جمعیت کشورمان که از مرز ۸۰ میلیون نفر گذشته، وجود ۳۲۲ هزار کودک نیازمند حمایت نباید عدد بزرگی باشد، زیرا به هر ۸۰۰ نفر یک کودک میرسد که اگر هر کدام در ماه ۱۰۰۰ تومان پرداخت کنند، به هر کدام از این کودکان ماهیانه ۸۰۰ هزار تومان پرداخت میشود، اما آمارها بسیار وحشتناک و نگران کننده است. بر اساس آمارهای اعلام شده تنها یک میلیون و ۲۰۰ هزار حامی فرزندان ایتام و محسنین ثبت نامی در کشور وجود دارد که ۷۴۹ هزار تن فعال هستند، آماری که نشان میدهد بیش از ۸۰ میلیون تن از آحاد جامعه با هرگونه حمایت از کودکان یتیم و محسن بیگانه هستند.
نقش آفرینی افراد حقوقی به جای حقیقی
در شرایطی که نگاه افراد حقیقی به بحرانهای اجتماعی سطحی و گذراست و دل به حمایت از محرومان نمیدهند، سازمانها و نهادها باید احساس مسوولیت کنند و برای حمایت از محرومان، ردیف اعتباری خاصی تعریف کنند. بی شک دستگاهها، سازمانها و نهادها میتوانند در این زمینه موثر عمل کنند، اما با نگاهی به عملکرد افراد حقوقی، مشاهده میکنیم که در این بخش نیز شاهد کمکاری هستیم. البته برخی دستگاهها و سازمانها و نهادها با قوت و قدرت بیشتری به حمایت از اقشار آسیب پذیری میپردازند تا جور افراد و دستگاههای بی تفاوت را بکشند.
گامهای بلند بانک ایران زمین
یکی از ارگانهایی که میتوانند در زمینه حمایت از اقشار آسیب پذیر موثر عمل کنند، بانکها هستند که در این خصوص نیز رویکرد بانکها متفاوت است. اما بانک ایران زمین در زمینه حمایت از کودکان و فرزندان یتیم و محسنین گامهای بلندی برداشته و پررنگ ظاهر شده است. به نوعی که در چند سال گذشته بانک ایران زمین به منظور حمایت از قشر نیازمند در قالب طرح اکرام با کمیته امداد امام خمینی (ره) همکاری داشته است. بر همین اساس جلسهای با حضور مهران باوند سوادکوهی معاون طرح و برنامه و سید محمد حسین استاد مدیر امور روابط عمومی بانک و سیامک محتشم رمضانی رئیس اداره اکرام کمیته امداد امام خمینی (ره) استان تهران برگزار شد.
افزایش فرزندان معنوی از ۲۰۰۰ به ۳۰۰۰ نفر
مدیر امور روابط عمومی بانک ایران زمین اجرای مسئولیت اجتماعی سازمانی را از اولویتهای اصلی بانک بیان کرد و گفت: حمایت از نهادهای مردمی توسط بنگاههای اقتصادی نه تنها رفاه بیشتری در جامعه ایجاد خواهد کرد، بلکه باعث توسعه و پیشرفت کشور خواهد شد. استاد گفت: از سال ۱۳۹۹ همکاری این بانک با مشارکت در طرح ایران مهربان و حمایت از ۱۰۰۰ یتیم و فرزند محسنین آغاز شده و در همین راستا در سال جاری نیز قرار است تعداد فرزندان معنوی خود را از ۲۰۰۰ نفر به ۳۰۰۰ نفر افزایش دهد.
قدردانی برای حمایت از اقشار آسیب پذیر
در این دیدار رئیس اداره اکرام کمیته امداد امام خمینی (ره) ضمن قدردانی از بانک ایران زمین در سالهای اخیر به واسطه حمایت ماهیانه از ۹۰۰ یتیم و فرزندان محسنین استان تهران، گفت: ایجاد روابط دوسویه بین کمیته امداد و بانک ایران زمین در این سالها گامی موثر در روند خدمت رسانی به قشر آسیب پذیر جامعه بوده است که امیدواریم این حمایتها در سالهای آتی نیز ادامه داشته باشند.
خبرنگار: کورش شرفشاهی