«وحید شقاقی»، اقتصاددان در گفتگو با خبرنگار پول نیوز با اشاره به عددهای سنگین فرار مالیاتی در کشور اظهار داشت: مالیات جزو مهمترین نظامات اقتصادی هر کشوری است. سه نظام کلیدی (نظام بانکی، یارانهای و مالیاتی) در هر اقتصادی مسؤلیت باز توزیع ثروت و شفافیت و عدالت اقتصادی و رشد اقتصادی را برعهده دارند. با توجه به اهمیت نظام مالیاتی در هر کشوری و بالاخص اقتصاد ایران، ما تا کنون در حوزه اصلاح نظام مالیاتی آن موفقیت مورد انتظار را نداشتهایم.
وی با اشاره به عملکرد دولت در مورد نظام مالیاتی تصریح کرد: دولت سیزدهم حرکت رو به جلویی در نظام مالیاتی داشته است. در یک سال اخیر تلاش کرده که هم پایههای مالیاتی را گسترش بدهد و هم شفافیت مالیاتی افزایش پیدا کند. با این حال نظام مالیاتی کشور ما باز هم نیاز به تحول جدی و هم نیاز به تلاش مستمر در اقتصاد دارد.
شقاقی ادامه داد و افزود: با این حال که اقدامات بسیار خوبی در یک سال اخیر انجام شده، اما جای کار بسیار است و تا زمانی که گردش مالی افراد و شرکتها شفاف نشود، همچنان ابهام در حوزه مالیاتی را شاهد خواهیم بود. اخذ مالیات بر پایه شفافیت اطلاعات و آمار است. پس شفافیت گردش مالی جهت دقت در جلوگیری از فرار مالیاتی نیاز ضروری اقتصاد ما است.
وی با اشاره به اخد مالیات از سامانههای فروشگاهی (دستگاه کارخوان) خاطرنشان کرد: این موضوع اقدام مفیدی است که برای شفافیت در گردش مالی است. اخیرا هم یک مصوبهای در شورای پول و اعتبار برای بحث تفکیک بین حسابهای شخصی و تجاری تصویت شد. دولت نیز در تلاش است که اطلاعات و نظام داده خود را بروزرسانی و شفاف کند تا از فرارمالیاتی که بالغ بر ۱۰۰ هزار میلیارد تومان عنوان شده را بگیرد.
این کارشناس اقتصادی ادامه داد و گفت: هر اندازه که ما شفافیت اطلاعات بهتر و شفافتری داشته باشیم به همان میزان میتوانیم کاهش فرار مالیاتی را ثبت کنیم. بدون داده و اطلاعات امکان فرار اطلاعاتی همیشه وجود دارد و مقابله با آنم نیز مقدور نیست.
وی در پاسخ به این که سهم زیرساختها در فرار مالیاتی چه مقدار است؟ تصریح کرد: قطعا تاثیر دارد. دستگاههای مختلف در حال تلاش برای جلوگیری از این مسئله هستند. نمونه آن نیز موضوع سامانههای فروشگاهی یا مصوبه شورای پول و اعتبار است. این خود یک گام رو به جلو برای پیشگیری از فرار مالیاتی بود. اما سامانههای دیگر مثل بانکها، بیمهها و... نیز بزودی باید متصل به سامانه مالیاتی شده و بروز شوند تا انتظار شفافیت دادهای کامل، ریشهکنی فرار مالیاتی و عدالت مالیاتی را داشته باشیم.
این استاد دانشگاه حرکت نظام مالیاتی برای نابودی فرار مالیاتی را اینگونه تشریح کرد: فارغ از تمامی بحثهای سیاسی و نگاههای جناحی در یک سال اخیر گامها رو به جلو بود و سرعت آن نیز خوب بوده است. اگر بیش از این فشار وارد کنیم ممکن است نه آن زیر ساختها تکمیل شود و شاید فشار روانی مضاعفی نیز بر جامعه وارد شود. پس سرعت کار مناسب است. چرا که شتاب نیز در برخی موارد اشتباه است.
وی در ارتباط با دلیل و چگونگی فرار مالیاتی سرمایه داران و خصوصا پزشکان نیز تصریح کرد: دلیل این امر روشن است. چرا که سامانههای مالیاتی بروز و شفاف نبوده و اکنون این امکان در حال سلب است؛ لذا هر مرحله گامی رو به جلو برای اخذ صحیح و کامل مالیات است.
شقاقی در ارتباط با این که اکنون دیگر کارتخوان استفاده نمیکنند و بیشتر پول نقد درخواست میشود گفت: در مورد عددهای کوچک و خرد مشکلی ایجاد نمیشود. این اعدد کلان است که تاثیر دارد. پس اتصال سامانهها و تکمیل مصوبهها میتواند راهها و کوره راههای فرار مالیاتی را به بن بست ختم کند.
خبرنگار: مجتبی بیگلری