دستگاه‌های کم‌کار در سامانه تجارت

«مشکل سامانه جامع تجارت، کم‌کاری دستگاه‌ها است.» این را سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز می‌گوید. بر اساس ماده ۵ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز و پیشگیری از ارتکاب قاچاق و شناسایی نظام‌مند آن، دولت موظف شد سامانه‌های الکترونیکی و هوشمند جدید مورد نیاز را جهت نظارت بر فرآیند واردات، صادرات، حمل، نگهداری و مبادله کالا و ارز ایجاد کند.

سامانه جامع تجارت ایران از تاریخ ۵ مرداد سال ۱۳۹۵ به‌صورت رسمی آغاز به کار کرد. در شهریورماه همان سال، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، تمامی تکالیف دستگاه‌های اجرایی درگیر در سامانه را ابلاغ کرد که بیشترین تکالیف تعیین‌شده متعلق به وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیش از ۲۳ تکلیف بود. به دلیل جایگاه سامانه جامع تجارت، اجرای آن در قالب برنامه‌های اولویت‌دار دولت الکترونیک در دستور کار قرار گرفته و مقرر شد این سامانه تا پایان سال ۱۳۹۹ به‌طور کامل استقرار پیدا کند. با این حال این سامانه هنوز به طور کامل راه اندازی نشده است.

۵ آذرماه سال‌گذشته وزیر صمت نیز اعلام کرده بود؛ «باتوجه به اینکه در سامانه جامع تجارت به پیشرفت ۸۰‌درصدی دست پیدا کرده‌ایم؛ این سامانه در اسفند ۱۴۰۰ تکمیل می‌شود.» حال سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز معتقد است که اگر سازمان‌ها رویه‌های خود را تمام کرده بودند، سامانه جامع تجارت به مراتب وضعیت مطلوب‌تری نسبت به الان داشت.

حمیدرضا دهقانی‌نیا در یک گفت‌وگوی رادیویی، در بیان علت اجرایی نشدن سامانه جامع تجارت، با تأکید بر اینکه یک دستگاه و یک وزارتخانه نمی‌تواند کار نکردن و انباشت شدن وظایف گذشتگان را یک تنه به دوش کشد، اظهار کرد: نمی‌توان کار‌هایی که در گذشته باید توسط دستگاه‌های مختلف انجام می‌شده را تنها از یک وزارتخانه مطالبه کرد.

سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز افزود: مشکل سامانه جامع تجارت صرفا محدود به اتصال و ارتباط نیست، چون اگر فقط تبادل اطلاعات صرف بدون صحت‌سنجی و بدون پایایی، مهم بود که تا به حال این کار انجام شده بود.

مدیرکل دفتر نظارت بر سامانه‌های الکترونیکی و هوشمند ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تصریح کرد: اگر قرار باشد که سازمان امور مالیاتی، گمرک ایران، سازمان بورس اوراق بهادار، وزارت بهداشت و درمان، سازمان غذا و دارو، سازمان حفظ نباتات و سازمان دامپزشکی با سامانه جامع تجارت تبادل اطلاعات کنند باید داده‌ای ارائه دهند که مسئولیتش را هم بپذیرند.

دهقانی‌نیا با بیان اینکه ما در سامانه جامع تجارت صرفا به دنبال تبادل اطلاعات و داده‌ها نیستیم، گفت: هر دستگاهی باید مسئولیت خود را به نحو احسن انجام دهد به این معنا که فرآیند‌های داخلی خود را الکترونیکی کرده و داده‌ها را به اشتراک بگذارد و مسئولیتش را هم قبول کند. وی اظهار کرد: اگر سامانه جامع تجارت به سر منزل مقصود نرسیده به خاطر این است که تکالیف خود را انجام نداده یا اینکه تکالیف باقی مانده دستگاه‌ها هنوز تکمیل و به این سامانه ارسال نشده است.

سخنگوی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز ادامه داد: اگر دبیرخانه مناطق آزاد، سازمان گمرک، سازمان برنامه و بودجه، سازمان امور مالیاتی، سازمان راهداری، بنادر و دریانوردی، راه‌آهن و بیمه و دیگر سازمان‌ها رویه‌های خود را تمام کرده بودند، سامانه جامع تجارت به مراتب وضعیت مطلوب‌تری نسبت به الان داشت.

دهقانی‌نیا با بیان اینکه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در حوزه سامانه جامع تجارت و دیگر سامانه‌ها هیچ وظیفه اجرایی ندارد و تنها وظیفه آن هماهنگی‌ها و نظارت‌هاست، گفت: ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز هماهنگی و نظارت‌ها را انجام می‌دهد و کار را در سطوح بالا پیگیری و هماهنگ می‌کند.