تاجیک‌ها فرق زبان فارسی و عربی را نمی‌دانستند

حامد صلاحی، مدرس دانشگاه و کارشناس زبان و ادب فارسی در برنامه «گفت‌وگوی فرهنگی» رادیو گفتگو در پاسخ به این سوال که هجمه رسانه‌های غیر نظام‌مند چقدر توانسته زبان و ادب فارسی را دستخوش تغییرات کند، گفت: همه افراد در جایگاه خودشان می‌توانند نسبتی با زبان و ادبیات فارسی داشته باشند، ولی آن دسته از مجریان، گویندگان و کارشناسانی که بیشتر از این خوان پر نعمت برخوردارند، پخته‌تر صحبت می‌کنند. رهبر انقلاب در سال ۱۳۶۹ صحبتی داشتند و آن این بود که اگر کسی در صداوسیما نکته‌ای را به اشتباه گوید، این اشتباه می‌تواند حکم سیلی را داشته باشد.

حامد صلاحی ادامه داد: رهبر انقلاب تذکر داده بودند که از زبان فارسی دقت و مراقبت شود. حتی به صورت جداگانه گفته بودند که کسانی که در این حوزه خوب عمل می‌کنند، تشویق هم شوند. خوشبختانه پیرو صحبت‌های ایشان در آن سال‌ها و سه سال اخیر که مجدد تاکید بیشتری به پاسداشت زبان فارسی داشتند، توجه به زبان فارسی بیشتر از قبل شد. حتی شورای پاسداشت زبان فارسی در صداوسیما تشکیل شد و برنامه‌های مشخصی در قالب سریال یا برنامه کوتاه تولید شد. بنابراین، تا آنجایی که پاسداشت زبان به حوزه حاکمیتی برمی‌گردد، این امور قبل اعتلا است. از آنجایی که بعضی از رسانه‌ها از قوانین جمهوری اسلامی تبعیت می‌کنند، ولی به صورت نظام‌مند تحت اختیار نیستند، برخی از فضا‌های زبان فارسی را دستخوش تغییرات کرده‌اند که مصداقش شبکه نمایش خانگی و شبکه‌های اجتماعی است.

در ادامه قاسمی مدرس دانشگاه و کارشناس حوزه زبان و ادب فارسی گفت: همانطور که بزرگانمان گفتند زبان هویت ماست. اگر زبان نباشد، در هیج کجای دنیا شناخته نمی‌شویم. بنده ۶ سال در کشور تاجیکستان بودم و در آن زمان تاجیک‌ها با خط ما آشنا نبودند و آن را عربی می‌دانستند. ما می‌گفتیم که این خط عربی نیست بلکه فارسی است که در آن واژه‌های عربی، ترکی و لاتین یافت می‌شود. آن‌ها را قانع کردیم و به مرور برای آن‌ها کلاس گذاشتیم.

قاسمی افزود: در حال حاضر، خیلی از دانشجویان و اساتید تاجیکستان در کلاس‌ها ثبت نام می‌کنند تا این خط را یاد بگیرند. چون تاجیک‌ها هم روسی می‌نویسند و هم روسی صحبت می‌کنند. برای تاجیک‌ها جا افتاده که زبان فارسی عربی نیست، بلکه فارسی دری است که تغییر یافته است. در تمام زبان‌ها باید انتظار تغییر را داشته باشیم، زبان یک موجود زنده است و این زبان تغییر کرده است. اولین دستاورد زبان فارسی معرفی ما به جهان امروز است. اگرچه زبان انگلیسی زبان اول است و بقیه زبان‌ها جایگاه دیگری در دنیا دارند، ولی زبان فارسی به دلیل آرایه‌های ادبی که دارد، باعث گرایش افراد مختلفی از سایر کشور‌ها شده است.