سید بهاالدین حسینی هاشمی مدیر عامل اسبق بانک مرکزی و کارشناس بانکی در گفتگو با خبرنگار پول نیوز در خصوص این موضوع که نظام بانکی با مردم در پرداخت وام و تسهیلات همراهی نمیکنند اظهار داشت: در هیچ جای دنیا بانک مرکزی حق تحمیل اعتبار به هیچ بانکی را ندارد چرا که تسهیلات تکلیفی دولت بار مالی زیادی به نظام بانکی کشور تحمیل میکند. از سوی دیگر، چون اصولا بانک مرکزی هزینه و منابع تسهیلات تکلیفی دولت را تامین نمیکند، نباید نظام بانکی را تحت فشار قرار دهد بلکه باید از دولت خواستار تامین منابع مالی برای طرحهایی باشد که وام و تسهیلات مورد نیاز آنها را به دوش نظام بانکی تحمیل کرده است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: دولتها برای خوش بین کردن مردم نسبت به خود در تمام این سالها تسهیلات تکلیفی فراوانی به بانکها تحمیل کرده اند که از عهده آنها خارج بوده یا به قدری این تسهیلات متعدد بوده که شبکه بانکی کشور را از انجام تعهدات اصلی خود عاجز کرده اند.
وی در پاسخ به این سوال که این وسط در بین دعوای بین بانک و دولت وعدم حمایت بانکها از مردم، تکلیف دریافت تسهیلات خرد مورد نیاز مردم چه میشود، گفت: دولت باید از مردم حمایت کند این اولین راهکاراست یعنی دولت با تامین منابع مالی، وام مورد نیاز مردم را پرداخت کند. راهکار دوم این است که بانک مرکزی به شبکه بانکی اجازه دهد نرخ سود وامها براساس نرخ تورم بین بانک و مشتری به صورت توافقی تعیین شود یعنی سود بانکی براساس فضای واقعی اقتصاد تعیین شود در غیر این صورت دولت با درصدهای کم از منابع مالی خود بدون فشار به بانکها به مردم وام دهد.
کارشناس بانکی در خصوص وضعیت کنونی نظام بانکی کشور گفت: بانکها در حال حاضر منابع آزادی برای اعطای وام و تسهیلات به مردم ندارند. به نوعی میتوان گفت متاسفانه همه بانکهای کشور بدهکار هستند، به طوری که مرتبا بانک مرکزی به آنها بابت اضافه برداشت اخطار میدهد. بانکی که اضافه برداشت دارد و ۳۰ درصد جریمه میشود و اعتبارش به خطر میافتد و جرایم دیگری بر وی مترتب میشود قطعا مایل نیست پولی که ۲۵ درصد برایش هزینه داشته را با نرخ ۱۸ درصدی به مردم وام بدهد.
حسینی هاشمی در خصوص وضعیت تورمی در ترکیه و نرخ سود وام بانکی در این کشور به ما گفت: نرخ تورم ترکیه در حال حاضر ۸۰ درصد است یعنی ۳۰ درصد بیشتر از ایران. بانکهای ترکیه به مردم وام میدهند البته با نرخ ۸۵ درصد یعنی ۵ درصد بیشتر از نرخ تورم. در حالی که نرخ تورم ایران ۵۰ درصد است، اما دولت تسهیلاتی اعم از ۴ درصد تا ۱۸ و ۲۱ درصد به بانکها تحمیل میکند به این دلیل بانکها تمایلی برای اعطای وام ندارند.
کارشناس بانکی دراین باره تصریح کرد: به عنوان مثال در ترکیه اگر تقاضایی برای دریافت وام نباشد قطعا بانک نرخ سود خود را پایین میآورد، اینجا مشخص میشود بانک مازاد منابع دارد که نرخ سود را کاهش داده است. وقتی بانکها وامی پرداخت نکنند و نرخ سود را پایین نیاورند به این معناست که آنها مازاد منابع ندارند و بازار نیز کششی ندارد.
حسینی هاشمی در ادامه بحث تاکید کرد: دولت باید از مردم در مسائل مختلف حمایت و پشتیبانی کند به این دلیل که ثروت ملت اعم از نفت و گاز و منابع زیرزمینی و... دست دولت است. حتی دولت نباید بارتکالیف خود را به دوش بانکهای دولتی بیاندازد چرا که بانکهای دولتی نیز با پول مردم کار میکنند و دولت در بانکهای دولتی پولی ندارد.
حسینی هاشمی با بیان اینکه دولت بانک و مردم را به جان هم انداخته، گفت: اصولا دولتها با فرار رو به جلو، مردم و نظام بانکی را مقابل هم قرار میدهند و توپ را به زمین بانک میاندازند درحالی که خود باید حامی مردم باشند. متاسفانه اگر بانکهای دولتی به این رویه دولتها اعتراض کنند منجر به تغییر مدیران میشود و بانکهای خصوصی نیز در پی اعتراض دچار دردسرهایی میشوند که دولتمردان برای آنها ایجاد میکنند.
کارشناس اقتصادی با بیان اینکه تورم باید کاهش بیابد تا نیاز مردم به وام کم شود، گفت: مردم حق دارند به دنبال وام برای گذران امور زندگی خود باشند، اما در وهله اول تورم باید کاهش بیابد و اقتصاد اصلاح شود. تورم مردم را تحت فشار قرار میدهد. امروز مردم اروپا با تورم ۱۰ درصدی معترض دولت هایشان هستند چرا که تا پیش از بحران اوکراین تورم ۲ درصدی داشتند، لذا تورم باعث میشود مردم دنبال دریافت وام با سودهای پایین باشند. تورم است که معیشت و زندگی را به مردم سخت کرده و قدرت خرید را از آنها گرفته است.
وی در ادامه خاطر نشان کرد: اگر بانک بیش از حد به مردم وام بدهد با پول زیاد و خلق پول، روی آتش تورم نفت میریزد. مشکل در جای دیگری است. مشکل در اقتصاد کلان است که دولت و تیم اقتصادی دولت باید آن را حل کند. حل بخشی از مشکلات ما داخلی و بخشی وابسته به تعدیل سیاست خارجی است. دولت نباید به مردم آدرس غلط بدهد، بلکه باید اقتصاد را به درستی مدیریت کند.