در اوضاع کنونی که کشور با تحریمها مواجه است و از کمبود مالی رنج میبرد، بازارسازی برای فروش نفت و پیدا کردن راههایی برای بی اثر کردن تحریمها به یک دغدغهی مهم در سطح حاکمیتی در کشور تبدیل شده است. در همین راستا، وزارت نفت اقداماتی را در راستای افزایش فروش نفت کشور به اجرا گذاشته که از آن جمله میتوان به فروش روزانه ۲۰۰ هزار بشکه نفت به ونزوئلا و همکاری در پالایشگاههای فراسرزمینی اشاره کرد.
به زعم کارشناسان، صدور خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشورها و استفاده از ظرفیتهای موجود در زمینهی پالایشگاههای فراسرزمینی میتواند مزایای زیادی برای کشور داشته باشد. از این طریق، ضمن خنثی سازی تحریمها میتوانیم به وابستگی منافع کشور مقابل با خودمان مبادرت کنیم. همکاری در پالایشگاههای فراسرزمینی در کشورهای دوست که به دلایل مختلف نیمه کاره مانده اند، یک استراتژی برد برد است که هم منافع ما را به عنوان صادرکنندهی خدمات فنی و مهندسی برآورده میکند و هم به نفع کشور میزبان است.
در همین رابطه «حسن مرادی»، استاد اقتصاد انرژی در گفتگو با خبرنگار پول نیوز با اشاره به موضوع پالایشگاههای فراسرزمینی گفت: یکی از راههایی که اجازه میدهد در شرایط تحریم نفت یا فراوردههای آن را به دیگر کشورها بهفروش برسانیم، ایجاد پالایشگاههای فراسرزمینی است.
وی افزود: با شناسایی کشورهایی مانند ونزوئلا و ساخت پالایشگاه در آن کشورها، میتوان فراوردههای خود را آسانتر بفروشیم.
این استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: در این روش نفت به صورت خام فروخته نشده بلکه به صورت مستقیم در پالایشگاههایی که متعلق به ایران است به فراوردههای پتروشیمی و نفت سفید تبدیل شده و در نهایت در بازار هدف مصرف میشود.
مرادی گفت: ۱۵ کشور در همسایگی ایران بوده که بیشتر آنها قابلیت احداث پالایشگاه را دارند و میتوان از این ظرفیت به خوبی استفاده کرد.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا احداث پالایشگاههای فراسرزمینی صرفه اقتصادی دارد، یا خیر تصریح کرد: پالایشگاهی که در کشور هدف راهاندازی میشود. درواقع در مالکیت کشور مبدا است، بنابراین سرمایهگذاریهایی که در این حوزه انجام میشود دستاورد قابل قبولی است، زیرا خود ساخت پالایشگاه به تنهایی ارزش افزوده بالایی تولید میکند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: بیش از سه میلیارد دلار سرمایهگذاری برای ساخت پالایشگاه لازم است که بسته به ظرفیت پالایشگاه، این رقم میتواند تغییر کند. همچنین ساخت پالایشگاه نزدیک به سه سال طول خواهد کشید.