واکنش مهم چک های مبادله ای به تورم

ارزش سرانه هر چک برگشتی در ماه‌های اخیر صعودی شده است. اتفاقی که از منظر برخی اقتصاددانان امری مهم در ارزیابی‌های اقتصادی شمرده می‌شود. این در حالی است که در سمت چک‌های وصولی این ارزش مسیری نزولی داشته است.

به طور کلی در میانه تابستان، تعداد چک‌ها از مرز ۷ میلیون فقره عبور کرده که در سال جاری سابقه نداشته است. با روند صعودی تعداد چک‌های مبادله‌ای ارزش آن هم در بالاترین سطح قرار گفته و برابر با ۳۴۶ هزار و ۸۸۱ میلیارد تومان برآورد شد. روند افزایشی چک از حیث مبلغ و تعداد به نوعی می‌تواند در نتیجه دو اتفاق باشد. (یکی از آن‌ها یا همزمان) در وهله نخست برخی از تحلیل گران اقتصادی ریشه این رشد را در راه اندازی سامانه صیاد و بالاتر رفتن اعتماد معامله گران به این اوراق می‌دانند. در ادامه برخی نیز شرایط اقتصادی را در نتیجه بالاتر رفتن استقاده از چک قلمداد می‌کنند.

مسیر متفاوت چک‌های برگشتی و وصولی در مرداد ۱۴۰۱

به طورکلی در مرداد ماه ارزش سرانه هر چک مبادله شده طبق داده‌های بانک مرکزی برابر با ۴۹ میلیون تومان بوده است. این رقم در بخش چک‌های وصول شده نیز برابر با ۴۷ میلیون و ۷۷۰ هزار تومان به ثبت رسیده است.

این در حالی است که ارزش هر چک برگشتی در کشور برابر با ۶۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان بوده است.

آمار‌های ثبت شده از چک‌ها در دو سال گذشته نشان می‌دهد ارزش سرانه چک‌های وصولی نسبت به ماه قبل خود افتی ۸ درصدی داشته این در حالی است که ارزش سرانه هر چک برگشتی ۴.۵ درصد بالاتر رفته است. برخی معتقدند بالاتر رفتن ارزش سرانه برگشتی‌ها در کشور به نوعی علامتی از آن بوده که چک‌ها با مبالغ درشت تری برگشت می‌خوردند. این موضوع می‌تواند به باور برخی تحلیلگران نشانه‌ای از رشد انتظارات تورمی معامله گران از مرداد ماه بوده باشد.

این در حالی است که تورم نقطه‌ای در دوماه اخیر مسیر خود را از افزایش سالانه مبالغ چک جدا کرده است.

روند تغییر سرانه چک‌ها با تورم نقطه‌ای ۱۴۰۱

طبق داده‌های بانک مرکزی رشد سرانه هر چک مبادله‌ای در کشور همسو با تورم خرداد ماه صعودی شده و به ۸۴ درصد رسید. پس از آن با کاهش قابل توجهی این شاخص به ۷۰ درصد رسید. روندی که البته همچنان در تورم نقطه‌ای صعودی باقی ماند و با یک ماه تاخیر نزولی شد.

به عبارت دیگر با رشد قیمت کالا‌ها در خرداد ارزش سرانه چک‌ها هم بالارفت. اما از ابتدای تابستان ۱۴۰۱، ضمن بالاتر بودن تورم نقطه‌ای در کشور افت قابل ملاحظه‌ای در ارزش چک‌ها رخ داده است. این موضوع می‌تواند در نتیجه رشد تعداد چک‌ها باشد که موجب شده تا فروشنده‌ها به فروش اجناس خود از طریق چک تمایل بیشتری نشان دهند. برخی این موضوع را به دلیل کاهش نقدینگی در دست متقاضیان قلمداد می‌کنند.