بدترین چالشی که اقتصاد را با بحران مواجه میکند، مدیریت را به حاشیه میبرد، دستاویزی برای تخریب و تحقیر میشود، باعث بدبینی و نگرانی مردم میشود و خلاصه آنکه از دست رفتن اعتماد عمومی را رقم میزند، وجود خانوادههای نیازمندی است که منبع درآمد ثابت و موثری ندارند تا بتوانند با آن هزینههای زندگی خود را تامین کنند، خانوادههایی که با سفرههای خالی خود به مدیریت ناکارآمد دهن کجی میکنند. نتیجه وجود چنین خانوادههایی رشد معضلاتی همچون تکدی گری، حاشیه نشینی، بزهکاری، فساد، سرقت و قاچاق است. البته آن دسته از خانوادههایی که حاضر نمیشوند به هر ابزاری برای پرکردن شکم هایشان متوسل شوند، به سراغ دستگاههای حامی محرومان و نیازمندان همچون سازمان بهزیستی، کمیته امداد و خیریهها میروند تا از آنها ردیف بودجه دریافت کنند.
۴ میلیون خانواده نیازمند
اگرچه تاکنون آمار دقیقی از خانوادههای نیازمند وجود ندارد، اما سخن از ۴ میلیون خانوار مطرح میشود که از سازمانهای حمایتگر کمک هزینه دریافت میکنند. این در حالی است که بر اساس آمارهای اعلامی، بیش از ۳۰ درصد جامعه به زیر خط فقر سقوط کرده اند و درصد قابل توجهی از جامعه گرفتار خطر فقر مطلق و فلاکت هستند که نتیجه آن را میتوان در کف خیابان با شمارش گدایان یا کارتن خوابهای گوشه و کنار شهرها و حتی گورخوابها مشاهده کرد. اما سوال اینجاست که چاره چیست و چگونه باید این شرایط بحران زده را مدیریت کرد و مهمتر اینکه با چه ابزاری از این شرایط خارج شد.
اقتصاد گرفتار فرهنگ کمک مالی
اگرچه دستگاههای حمایتگر کمکهایی به محرومان و نیازمندان میکنند، اما آمار و ارقام چنگی به دل نمیزند. بر اساس اعلام مسوولان کمیته امداد، میزان مستمری کمیته امداد برای یک خانواده یک نفره ۳۵۰ هزار تومان، یک خانواده ۲ نفره ۵۰۰ هزار تومان، یک خانواده ۳ نفره ۷۰۰ هزار تومان، خانوار ۴ نفره ۹۰۰ هزار تومان و خانوادههای ۵ نفر به بالا یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان در ماه است. اینکه آقایان کمیته امداد با چه توجیهی و در نتیجه کدام بررسیهای منطقی و اصولی به این اعداد رسیده اند و آیا این پرداختیها میتواند هزینه نان خالی یک خانواده را تامین کند و مهمتر اینکه آیا دستگاههای حمایتگر همچون بهزیستی یا کمیته امداد آنقدر اعتبار دارند که بتوانند بیش از این پرداخت کنند، یک طرف بحث است، اما سوال اصلی اینجاست که تا چه زمان و چرا باید فرهنگ تکدی گری را در قالب این پرداختها تبلیغ کرد و مردم را به یارانه بگیری آن هم بدون هیچگونه تلاشی تشویق کرد؟
یاددادن ماهی گیری بهتر از ماهی دادن
مثل معروف "یاددادن ماهی گیری بهتر از ماهی دادن" به عنوان سیاست مهم اقتصادی همواره مطرح میشود، اما سوال اینجاست که تا چه اندازه به سوی آن گام برداشته ایم و آیا موفق بوده ایم. باید واقع بین باشیم و از خود بپرسیم تا چه موقع میتوان به مردم ماهی داد و چه زمانی باید به جای ماهی دادن، به مردم ماهی گیری یاد بدهیم تا خودشان پاهایشان را بالا و دل به دریا بزنند و مشاهده کنند که هرچقدر بیشتر تلاش کنند، ماهی بیشتری میگیرند، درآمد بالاتری دارند و به تبع آن زندگی بهتری خواهند داشت. اما نکته مهم اینجاست که برای یاددادن ماهی گیری، باید هزینه کنیم و این هزینه کردن به اعتبار نیاز دارد. در نتیجه باید بدنبال منابعی باشیم که اعتبار لازم برای ماهی گیری را تامین کند.
تسهیلات حمایتی از تولید و اشتغال
بی شک سیاستگذاری یک موسسه زمانی رسمیت مییابد که از سوی مدیریت آن به صورت رسمی اعلام شود. در زمینه اشتغالزایی نیز مدیرعامل بانک صادرات ایران بر آمادگی بانک برای مانعزدایی از تولید، اشتغالزایی و کمک به تحقق اهداف توسعهای و حمایتی دولت تاکید کرد. سیدضیاء ایمانی گفت: بانک صادرات ایران یکی از بانکهای پیشرو در بحث اعطای تسهیلات، اعتبارات و تأمین ارز واحدهای تولیدی است؛ به همین جهت با تسریع ارائه خدمات بانکی، مانعزدایی از تولید با جدیت در دستور کار است. وی افزود: تلاش میکنیم تا در حد توان، به تناسب شرایط نقدینگی و اعتبار موجود برای حل معضلات واحدهای تولیدی پیشگام باشیم و اقدامات لازم را انجام دهیم.
حمایت از طرحهای اشتغالزایی بنیاد برکت
از سوی دیگر بانک صادرات ایران با امضای تفاهمنامهای با بنیاد برکت با تخصیص بالغ بر ١٤ هزار میلیارد ریال وام قرضالحسنه طرحهای اشتغالزایی با اولویت مناطق محروم و حاشیه نشین، فعالیتهای خلاق، دانشبنیان و تعاونیها را حمایت میکند. بانک صادرات ایران برای تامین مالی و حمایت از طرحهای اشتغالزایی با اولویت مناطق محروم و حاشیه نشین، فعالیتهای خلاق، دانشبنیان و تعاونیها و بهبود وضعیت معیشت خانوارهای ساکن در مناطق محروم و کمتر توسعه یافته و همچنین توانمندسازی اقتصادی با اولویت کسب و کارهای خرد و خانگی با بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام (ره) تفاهمنامه امضا کرد. بانک صادرات ایران بر اساس این تفاهمنامه ١٤ هزار میلیارد ریال تسهیلات قرضالحسنه به طرحهای معرفیشده از سوی بنیاد برکت تخصیص خواهد داد.
قدردانی کمیته امداد از بانک صادرات
قدردانی رییس کمیته امداد برای اثبات نقش آفرینی بانک صادرات در حمایت و تلاش چشمگیر این بانک برای کمک به ایجاد اشتغال مددجویان و رفع محرومیت از جامعه بیانگر اعتقاد عملی بانک صادرات به اشتغالزایی است. سید مرتضی بختیاری گفت: مساعدتهای بانک صادرات ایران برای جذب مطلوب منابع قرضالحسنه نقش مهمی در ایجاد اشتغال مولد و استقلال اقتصادی خانوادههای نیازمند ایفا کرده و این تلاشها شایسته قدردانی است. وی افزود: توانمندسازی محرومین مورد حمایت کمیته امداد امام خمینی (ره)، تقویت خودباوری در خانوادههای نیازمند و همچنین توسعه اشتغال برای جامعه هدف در اولویت برنامههای این نهاد است که مساعدت بانک صادرات ایران و جذب مطلوب منابع قرضالحسنه موجب ایجاد اشتغال مولد و استقلال اقتصادی خانوادههای نیازمند شده است. بختیاری با بیان اینکه خدمت به محرومین و نیازمندان و احیای امید و شوق زندگی در جانهای رنجدیده، توفیق بزرگی از جانب خداوند رحمان به بندگان است، افزود: به مصداق حدیث شریف «من لم یشکرالمنعم من المخلوقین لم یشکر الله عزوجل»، از بانک صادرات ایران به پاس حمایتهای شایان توجه و تلاش چشمگیر برای جذب تسهیلات بانکی و ایجاد اشتغال مددجویان، نیازمندان و رفع محرومیت از جامعه هدف کمیته امداد امام خمینی (ره) از بانک صادرات ایران قدردانی میکنم.