بررسی نرخ سودها در هر هفته به سه بازار تعلق دارد. یکی از مهمترین این بازارها که دولت در آن به تامین کسری بودجه خود میپردازد بازار اولیه اوراق بدهی بوده که روند نرخ سود در آن مسیر صعودی را طی کرده است. با این حال سطح فروش اوراق تغییر قابل توجهی نداشته و به تناسب هفتههای قبل خود در مرتبه پایینی قرار گرفته است.
رشد بالای نرخ سود اوراق بدهی دولتی در هفته دوم مهر
به طور کلی در بازار اولیه اوراق بدهی، دولت اوراق خود را به مشتریان خود عرضه میکند. غالبا مشتریان در این بازار دو دسته هستند. بانکها و نهادهای تامین سرمایه که در این هفتهها سهم بورسیها به عنوان نمایندگان بازار سرمایه مسیری صعودی گرفته است. در همین رابطه در هفته دوم مهر ماه کل اوراق فروخته شده از سوی دولت حجمی معادل با ۲۳۰ میلیارد تومان بوده که نرخ سود آن تقریبا ۲۲.۳ درصد بوده است. این در حالی است که در دومین هفته متوالی سهم بانکها در بازار اولیه صفر بوده و هیچ مشارکتی در حراج نداشته اند.
به طور کلی بانکها با خرید اوراق در بازار اولیه میتوانند فعالیت خود را در بازار باز تداوم بخشند.
نرخ سود ثابت در بازار باز
عملیات بازار باز از سه سال پیش راه اندازی شده و بانک مرکزی با خرید اوراق از بانکها عملیات ریپو انجام داده و به نوعی به صورت هفتگی در نهادهای مالی تزریق پول میکند.
بده بستان بانکها و بانک مرکزی در این بازار با وثیقه اوراق صورت میگیرد که البته تاریخ سررسید این معاملات غالبا یک هفتهای است. بررسی معاملات صورت گرفته به صورت هفتگی در این بازار نشان میدهد نرخ سود بازار باز برابر با ۲۱ درصد بوده و برای سومین هفته متوالی ثابت مانده است.
ثبات نرخ سود در بازار باز به صورت دستوری از سوی بانک مرکزی اعمال شده و عدم تغییر آن میتواند سیگنالی از نرخ بهره بین بانکی در هفتههای اخیر باشد.
افت نرخ بهره بین بانکی در هفته دوم مهر ماه
در هفته منتهی به ۱۳ مهر ماه، مشاهده میشود نرخ بهره بین بانکی برابر با ۲۰.۸۸ درصد بوده و پس از سه هفته از کانال ۲۰.۹ درصد پایین میآید.
بانکها در بازار شبانه میتوانند نیازهای کوتاه مدت خود را از طریق بانک مرکزی و نهادهای مالی دارای مازاد برطرف کنند. در این هفته اعتبارات قاعدهمند بانک مرکزی رشدی ۲۱۲ درصدی داشته و به کانال ۶ همت رسید.
برخی معتقدند روند صعودی استقراض بانکها از بانک مرکزی میتواند علامتی از کاهش معاملات بانکها با بانکهای دارای مازاد و در نهایت کاهش نرخ بهره بین بانکی باشد.