با شروع جنگ روسیه و اوکراین، کشورهای اروپایی نسبت به این جنگ موضع گرفتند و تحریمهای مختلفی را بر محصولات صادراتی روسیه اعمال کردند که مهمترین شان تحریمهای حوزه انرژی و بالاخص تحریمهای مرتبط با گاز این کشور بود.
روسیه به عنوان یکی از بزرگترین صادرکنندگان گاز به اروپا ضربات جدی به اقتصاد اروپا وارد کرده است. از طرفی به دلیل خروج شرکتهای اروپایی فعال در صنعت گاز روسیه، صادرات ال ان جی روسیه کاهش یافته و ظرفیت کشورهای همسایه از طریق سیاست سوآپ گاز یا خرید آن، بسیار اهمیت جدی برای مسکو پیدا کرده است.
در بین کشورهای در دسترس روسیه برای سوآپ یا خرید گاز این کشور، ایران به دلیل ظرفیتهای بالای زیرساختی در پهنه کشور و همچنین دسترسی به منابع عظیم گازی در پارس جنوبی، امکان بسیار بیشتری برای سوآپ یا خرید گاز مازاد روسیه دارد. همین امر سبب شده است تهران و مسکو به سراغ این سیاست مهم و بزرگ بروند.
ایران گاز مازادی برای صادرات ندارد، اما با خرید یا سوآپ گاز مازاد روسیه با تخفیف مناسب، عملا درآمد بالایی کسب میکند و به هاب انرژی و گازی منطقه تبدیل خواهد شد. این سیاست در هم تنیدگی بالای روابط اقتصادی و سیاسی تهران با مسکو و همچنین کشور مقصد گازی را به دنبال خواهد داشت. بدین ترتیب این امر موجب تقویت موقعیت سیاسی و اقتصادی ایران در منطقه میشود و از همین رو سیاست خرید و سوآپ گاز روسیه منافع فراوانی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد داشت.
حسینی کیا در خصوص مزایای سوآپ یا خرید گاز روسیه تصریح کرد: مراودات ما با کشورهای در حال توسعه اقتصادی ظرفیت پایداری را برای ما ایجاد میکند که میتواند مزایای بیشماری برای کشورمان داشته باشد. از سوی دیگر، این روابط به خنثی سازی تحریمها میانجامد. سومین موضوع این است که سوآپ گاز روسیه موجب میشود برگشت ارز به کشورمان به راحتی صورت بگیرد.
عضو کمیسیون صنایع مجلس خاطرنشان کرد: با این سیاست میتوانیم به دنیا نشان دهیم که تحریمها اثری نداشته است و ما در حال پیگیری سیاستهای خودمان هستیم. در صورتی که سوآپ گازی روسیه عملیاتی شود، ما از ظرفیتهای گازی خود بهره کافی را میبریم و این به نفع کشور است. به طور کلی، سوآپ گاز روسیه که در شرایط فعلی مطرح شده است، ظرفیتی برای منطقه به شمار میرود.
وی در ادامه گفت: دریافت گاز روسیه در شمال کشور با قیمت مناسب و تحویل آن به کشورهایی نظیر ترکیه، عراق و دیگران با قیمت بالاتر باعث میشود که کشورمان به هاب انرژی در منطقه تبدیل شود و این گام اول است و باید دولت سیاستهای این چنینی را با شدت پیگیری کند. دولت باید تمامی سیاستهایی را که به کشورمان کمک میکند تا به موقعیت اصلی خودش در زمینه انرژی در منطقه دست یابد، به اجرا بگذارد.
این نماینده مجلس افزود: یکی از مهمترین نتایج مثبت سوآپ گاز روسیه و ایران برای تهران، در هم تنیدگی روابط سیاسی و اقتصادی ما با مسکو و کشورهای دیگر منطقه است که به تقویت موقعیت سیاسی ایران در منطقه منجر میشود. این سیاست آثار مثبت زیادی دارد، از جمله اینکه ثبات ایران را تضمین میکند و دوم، افزایش روابط کشورهای همسو همچون ایران و روسیه در منطقه به نفع دو کشور است و ثباتی را در منطقه به وجود میآورد.
حسینی کیا خاطرنشان کرد: تبادلات ایران و روسیه در زمینه گازی علاوه بر اینکه منافع اقتصادی برای کشورمان دارد، زمینهای برای افزایش روابط در حوزههای دیگر به وجود میآورد و مراوداتی در حاشیه این روابط شکل میگیرد که میتواند به نفع دو طرف باشد.
وی تصریح کرد: سوآپ گازی روسیه و ایران، ایران را به جایگاه واقعی اش در زمینه انرژی در منطقه نزدیک میکند به همین دلیل لازم است به سمت افزایش تبادلات انرژی خود با سایر کشورهای منطقه نیز گام برداریم. ما نباید در حوزه ارتباطات با سایر کشورها صرفاً به یک کشور بسنده کنیم. افزایش روابط با کشورهای گوناگون باید در دستور کار قرار داشته باشد تا منافع کشورمان به بهترین نحو برآورده شود.