علت زیان باورنکردنی دو خودروساز ملی چیست؟

محمدرضا نجفی منش، رئیس انجمن صنایع همگن نیرو محرکه و قطعه سازان، در سومین نشست هم اندیشی با صاحبنظران دانشگاهی و فعالان صنعت خودرو با موضوع واگذاری ایران خودرو و سایپا که با حضور وزیر اقتصاد در دانشگاه امیرکبیر برگزار شد، اظهار کرد: برای اینکه شرکت‌ها از حالت زیان خارج شوند باید اصلاح قیمت گذاری صورت گیرد. در حال حاضر راهکار بورس برای این موضوع قرار داده شده که راهکار بسیار خوبی است. آخرین باری که خودرو در بورس عرضه شد، ۵۰ میلیون تومان ارزانتر از بازار به دست مصرف کننده رسید و ۱۷۰ میلیون تومان نیز خودروسازان بیش از قیمت کارخانه فروختند و در این بین چیزی نصیب دلالان نشد؛ این روش باید برای همین خودرو‌ها اعمال شود.

وی با تأکید بر واگذاری سهام خودروسازان گفت: واگذاری موجب ورود نقدینگی به خودروسازان می‌شود و نقدینگی آنان را تقویت می‌کند. پس از انجام این واگذاری باید مدیریت به سهامداران مجموعه واگذار و قانون تجارت اعمال شود.

نجفی‌منش تصریح کرد: دولت به خاطر قیمت‌گذاری دستوری ۱۲۰ هزار میلیارد تومان زیان به این صنعت وارد کرده است.

۲۵۰ هزار میلیارد تومان رانت قیمت‌گذاری دستوری

آرش محبی نژاد - دبیر انجمن قطعه سازان، نیز گفت: شکاف بازار ۲۵۰ هزار میلیارد تومان رانت به حساب افرادی که از کارخانه خودرو خریده و در بازار آزاد به فروش رساندند واریز کرده است و در همین زمان ۱۴۰ میلیارد تومان زیان انباشته برای صنعت خودروسازی ایجاد شده است.

وی با طرح این سوال که در حال حاضر ظرفیت تولید قطعه سازان در کشور برای ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو است و ظرفیت تولید یک میلیون و ۷۰۰ هزار خودرو در کشور داریم، اما چه چیزی موجب شده که ما نمی‌توانیم از این ظرفیت استفاده کنیم، گفت: مشکل اصلی در این زمینه سیاست گذاری و مصادیق حکومتی است.

سه الزام واگذاری خودروسازان

شجاعی - عضو مرکز پژوهش‌های مجلس، نیز در این نشست با اشاره به اینکه سه الزام برای واگذاری وجود دارد و باید به سمت آن برویم گفت: ابتدا باید ویژگی بازار را تقویت کنیم. در مرحله دوم باید سهام چرخه‌ای را که در این بنگاه‌ها وجود دارد و منشاء مشکلات عدیده‌ای است واگذار شود و سومین الزام که قبل از همه واگذاری‌ها باید انجام شود، این است که باید برای واگذاری‌ها یک سری تمرین‌ها را انجام دهیم و ببینیم آیا حاکمیت بر می‌تابد یک بخش خصوصی واقعی داشته باشیم یا خیر.

وی بیان کرد: اینکه هر دو خودروساز را بخواهیم به طور هیجانی و همزمان واگذار کنیم به نظر مناسب نیست، بلکه باید هر کدام را که زمینه واگذاری بهتری دارند ابتدا واگذار و عرضه کنیم و سپس با دیدن آثار آن نسبت به واگذاری بنگاه بعدی اقدام کنیم که برای این کار نیازمند تنظیم‌گری بازار و مرز‌ها هستیم.

نیاز به سیاست گذاری برای رقابت سالم داریم

امیرحسین کاکایی، استاد دانشگاه و کارشناس صنعت خودرو، نیز در این نشست گفت: اگر سهام خودروسازان را به خوبی واگذار کنیم به سرعت مدیریت به بخش خصوصی واگذار می‌شود.

وی افزود: ما نیاز به سیاست گذاری برای رقابت سالم داریم و نیازمند تنظیم‌گری برای بازار و مرز‌ها هستیم.

این کارشناس صنعت خودرو بیان کرد: باید تعرفه در کل زنجیره تعریف شود و توازن داشته باشد. برای اهلیت باید هدف تعیین شود و چارچوب آن را مشخص کنیم و این چیز پیچیده‌ای نیست بلکه چیزی که می‌خواهیم مهم است. باید یک نظام تنظیم گری که ۲۹ نهاد را در راستای حمایت و تقویت هماهنگ کند، تدوین شود تا هر نهاد نظر متفاوت ندهد.

ریشه مشکلات، مدیریت دولتی در صنعت خودروسازی است

نبوی - معاون وزیر صمت و رئیس سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، نیز با اشاره به زیان دهی خودروسازان گفت: اگر بخش خصوصی هم مدیریت ایران خودرو و سایپا را برعهده داشت، با این نحوه قیمت گذاری زیان‌ده می‌شد و زیان انباشته آن مثلا به جای ۱۲۰ هزار میلیارد تومان به ۸۰ هزار میلیارد تومان می‌رسید.

وی تاکید کرد: ریشه مشکلات، مدیریت بخش دولتی در بنگاه نیست بلکه مدیریت دولتی در صنعت خودروسازی است.

معاون وزیر صمت تصریح کرد: وزارت صمت با اجماعی که با همه نهاد‌های موثر ایجاد می‌کند، نقشه راه این صنعت را برای متولیان آینده مشخص می‌کند.

نبوی با بیان اینکه یکی از موضوعات، تشکیل بازار رقابتی است بیان کرد: فضای اقتصاد کشور در دهه‌های گذشته نشان داده اقتصاد ما برای اتصال مستقیم به بازار بین المللی عزم نداشته است.

سیاست‌های حمایتی با رقابتی باید توام باشد

مجیدپور - رییس دانشکده مدیریت علم و فناوری دانشگاه امیرکبیر، نیز اظهار کرد: آیا ما به پسا واگذاری فکر کرده ایم یا تنها واگذاری و خصوصی سازی را راه حل مشکل می‌دانیم؟ ما تجربه شکست خورده و موفقی هم داریم.

وی با بیان اینکه باید نقشه اعتلای راه صنعت را داشته باشیم و واگذاری و خصوصی سازی بخش از راه حل باشد گفت: اطاله یک روند نامطلوب و سیاستگذاری نامطلوب در دهه‌های گذشته در صنعت خودرو موجود شده که احساسی با واگذاری برخورد کنیم؛ در صورتی که اگر فرصتی که در این صنعت است را ببینیم، واگذاری در آن تصویر کلی باید دیده شود؛ آن وقت برای پسا واگذاری برنامه ریزی خواهیم داشت.

او تصریح کرد: ما باید همزمان اقتصاد خودرو و صنعت خودرو را با هم ببینیم و باید به فکر این باشیم که توسعه صادرات داشته باشیم. سیاست‌های حمایتی باید با رقابت توام باشد. در سال‌های گذشته سیاست‌های حمایتی صورت گرفته است، اما سیاست‌های رقابتی نداشتیم.