منطقه آزاد انزلی از پرظرفیت‌ترین مناطق آزاد کشور است

بنابه تعاریف بین المللی منطقه آزاد محدوده حراست شده بندری و غیر بندری است که از شمول برخی از مقررات جاری کشور متبوع خارج بوده و با بهره گیری از مزایایی نظیر معافیت‌های مالیاتی، بخشودگی سود و عوارض گمرکی، عدم وجود تشریفات زاید ارزی، اداری و مقررات دست و پاگیر و همچنین سهولت و تسریع در فرآیند‌های صادرات و واردات با جذب سرمایه گذاری خارجی و انتقال فناوری به توسعه سرزمین اصلی کمک می‌نماید. منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی انزلی اهدافی نظیر: «عمران و آبادانی و ارائه خدمات عمومی ـ رشد و توسعه اقتصاد ـ جذب سرمایه گذاری خارجی و داخلی ـ ایجاد اشتغال سالم و مولد ـ تنظیم بازارکار وکالا، تشویق تولید و صادرات کالا ـ ورود و حضورفعال در بازار‌های منطقه‌ای و جهانی ـ جذب فناوری‌های جدید وانتقال علم و دانش فنی به عوامل تولید داخلی همسو با توسعه علمی و فناوری جهان ـ تسریع در فرایند‌های تجاری، اقتصادی و فناوری (کاتالیزور) با ایجاد بستر مناسب جهت انجام آزمایشی طرح‌ها و تعمیم آن به سرتاسر کشور» که رسالت تعامل فعال با جهان؛ منطبق با سند چشم انداز بیست ساله کشور را دنبال می‌نماید.

تاریخچه منطقه آزاد انزلی

بر اثر تحولات صورت گرفته پس از فروپاشی شوروی و در پی تغییر و تحولات ساختاری روابط بین‌الملل منطقهء قفقاز و کشور‌های حاشیهء دریای خزر در معادلات منطقه‌ای و جهانی اهمیت یافتند؛ امری که با دوران پس از جنگ تحمیلی در ایران و آغاز عصر سازندگی کشور همزمان گردید؛ عصری که ایران به‌دنبال ورود به اقتصاد جهانی و اخذ سرمایه و به تبع آن دانش و تکنولوژی جدید بود هدفی که دولت وقت با ایجاد مناطق آزاد کشور در پی تحقق آن بود. در پی سفر ریاست جمهوری وقت به شهرستان انزلی و با توجه به خواست همگانی و براساس مصوبه هیأت دولت در سال ۷۵ منطقه وی‍ژه اقتصادی بندرانزلی در دو بخش جداگانه تعیین گردید و در سال ۸۲ منطقه ویژه اقتصادی انزلی به منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی بدل شده و در سال ۸۳ نیز اساسنامه سازمان منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی مورد تصویب هیأت وزیران قرار گرفت و محدوده منطقه آزاد تجاری صنعتی انزلی در سال ۸۴ از طرف هیأت وزیران تعیین و ابلاغ شد که بر اساس آن منطقه آزاد انزلی در سه بخش و محدوده مجزای بندری؛ اداره کل بنادر و کشتیرانی استان، شهرک صنعتی انزلی و محدوده منطقه ویژه اقتصادی سابق انزلی با مساحت ۳۲۰۰ هکتار خشکی و تا عمق ۲ کیلومتر از دریا در طول ۲۰ کیلومتر از حاشیه دریای خزر را شامل می‌شود.


روند شروع فعالیت

پس از استقرار هیات مدیرهء جدید، سازمان منطقهء آزاد انزلی در محدودهء منطقهء سرعت پیگیری و اجرای پروژه‌های عمرانی محدودهء منطقه افزایش یافته و سازمان منطقهء آزاد تجاری صنعتی انزلی نسبت به تنظیم چارت سازمانی و پرسنل مدیریتی و کارشناسی اقدامات گسترده‌ای صورت داده است.
با استقرار رئیس و اعضای هیات مدیره در فاز تجارت سازمان و انتقال بخش اداری در داخل محدوده میزان فعالیت و عملکرد تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی این سازمان تسریع پیداه کرده، امری که در تسریع روند پیشرفت برنامه‌های و اهداف عالیه سازمان منطقهء آزاد انزلی نقش به سزایی داشته و خواهد داشت.
در طول چند ساله گذشته میزان تعامل و همکاری سازمان منطقهء آزاد تجاری- صنعتی انزلی با سازمان‌ها و ادارات و نهاد‌های دولتی و غیردولتی استان گیلان و کشور افزایش چشمگیری داشته به حدی که سازمان منطقهء آزاد تجاری- صنعتی انزلی به عنوان عضوی فعال از بدنهء مدیریتی استان گیلان و کشور به ایفای نقش می‌پردازد.

با اجرای قوانین و مقررات مناطق آزاد تجاری- صنعتی کشور در محدودهء منطقهء آزاد انزلی و باگسترش میزان همکاری و تعاملات دیگر ادارات و نهاد‌های استان با این سازمان می‌توان به توسعهء همه‌جانبهء منطقه امیدوار بود، علاوه بر این پس از اتصال بندر انزلی به راه‌آهن سراسری و آستارا و همچنین بهره‌برداری از بزرگراه قزوین- رشت- انزلی شاهد وقوع انقلابی در صنعت حمل‌و‌نقل (به عنوان یکی از ارکان اصلی توسعه) و ترانزیت کالا و مسافر در منطقه خواهیم بود. با توجه به پتانسیل‌های فوق و پس از اتمام پروژه‌های زیرساختی محدودهء منطقهء آزاد انزلی شاهد دوران طلایی در صنعت، تجارت و گردشگری و ... منطقه و کشور خواهیم بود چراکه این منطقه حلقهء اتصال اقتصاد ملی به اقتصاد و تجارت جهانی است.
وجود بنادر انزلی و کاسپین در منطقه آزاد انزلی از ظرفیت‌های این منطقه در حوزه‌های صادراتی و ترانزیت کالا محسوب می‌شوند که با اجرای طرح‌های توسعه دو بندر این ظرفیت در حدود ۳۰ میلیون تن افزایش می‌یابد.

با راه اندازی حمل و نقل ریلی می‌توان بخشی از ترانزیت ملی و بین المللی در کریدور شمال-جنوب از این مسیر انجام می‌شود موضوعی که خواسته کشور روسیه به عنوان یکی از کشور‌های ذی نفع در مسیر تجاری مزبور نیز می‌باشد

با تکمیل زیرساخت‌ها حجم قابل توجه‌ای از ترانزیت عبوری از کشورمان از بنادر انزلی و کاسپین صورت می‌گیرد، از وجود برنامه‌های خوب جهت توسعه ظرفیت‌های زیرساختی در حوزه حمل و نقل خبر داد و افزود: با تکمیل زنجیره حمل و نقل ترکیبی و ساخت اسکله‌های رو رو ریلی و خودرویی گام‌های بسیار عالی در راستای توسعه اقتصادی این استان و کشوربرداشته می‌شود.

تفاهم نامه همکاری مابین مناطق آزاد انزلی و چابهار با منطقه آزاد لوتوس آستراخان روسیه که زمینه ساز اتفاقات خوبی در آینده نزدیک است، راه اندازی خط ترانزیتی بین این چهار منطقه حجم ترانزیت از جمهوری اسلامی را به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد و به موازات آن در حوزه ساختار نیز برونگرایی و ورود به اقتصاد جهانی نیز از دریچه مناطق آزاد کشورمان تقویت خواهد شد.

ظرفیت منطقه آزاد انزلی با اشاره به فعال سازی واحد‌های زیادی در این منطقه بر لزوم تقویت و افزایش حضور سرمایه گذاران خارجی در نخستین منطقه آزاد شمال کشور اهمیت بسیاری دارد. تقویت سرمایه گذاری خارجی و تامین مالی بین المللی از طریق مناطق آزاد از اهداف اصلی این مناطق است و این در حالی است که درآمد ۲۰ میلیون دلاری صادرات تولیدات منطقه آزاد انزلی عدد مطلوبی نیست و باید در تولیدات صادراتی بیش از تولیدات سرزمین اصلی باشد.

حجت اله عبدالملکی، مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد از اعلام آمادگی و استقبال سرمایه گذاران خارجی و داخلی صادرات محور در زمینه حضور در محدوده‌های پیش بینی شده طرح توسعه منطقه آزاد انزلی خبر داده و یکی از شاخص‌های خوب مناطق آزاد را ارزش تولیدات آن به ازای یک متر مربع در مناطق آزاد عنوان کرد که از میانگین کشور بالاتر است و گفت: در این مناطق محصولات با ارزش افزوده بالاتر تولید می‌شود و تعداد قابل ملاحظه‌ای شرکت‌های دانش بنیان و استارتاپ‌ها در این منطقه مستقر هستند و مزیت ویژه در این بخش محسوب می‌شود.

وی خاطر نشان کرد: منطقه آزاد انزلی با توجه به ظرفیت‌های موجود مکان مطلوبی برای جامعه علمی و نوآوری است به همین منظور از قابلیت حضور بیش از پیش جذب شرکت‌های دانش بنیان برخوردار می‌باشد؛ و در این میان شرکت‌های فعال در این منطقه تولید کننده محصولات و کالا‌های با قابلیت صادراتی بوده و براین اساس بهره برداری مسئولین از امکانات و فرصت‌های این منطقه برای تقویت اقتصاد دانش بنیان و استقرار واحد‌های نوآور می‌تواند به تقویت اقتصاد دانش بنیان کشور کمک نماید.

گفتنی است مشاور رییس جمهور و دبیر شورایعالی مناطق آزاد در جریان بازید از منطقه آزاد انزلی از مجتمع بندری کاسپین، طرح در حال تکمیل اتصال این منطقه به خط ریل سراسری و توانمندی‌های تعدادی از فعالین اقتصادی منطقه دیدار کرده و از نزدیک در جریان فرصت‌ها و ظرفیت‌های نخستین منطقه آزاد شمال کشور قرار گرفت.