جزئیات مالیات رمزارزها در ایران و در دیگر کشورها

طبق آیین‌نامه‌ها و مصوبه‌های اجرایی فعلی، خرید و فروش رمزارز‌ها در کشور رسمی نیست و غیرقانونی است، اما استخراج رمزارز‌ها در کشور تابع مقررات و آیین‌نامه‌ها است. فارغ از اینکه تراکنش مالی انجام شده ناظر بر چه کالا و یا خدماتی است،  مشمول مالیات هستند. هر نوع خرید و فروش اعم از رمزارز و غیررمزارز بر اساس نظارت بر درگاه‌های پرداخت، پایش می‌شوند و مشمول مالیات هستند.»

مالیات ارز دیجیتال، مالیاتی است که از معامله کنندگان در بازار رمزارز‌ها دریافت می‌شود. از جمله قوانین مالیات ارز دیجیتال، می‌توان به شمول مالیات بر مراکز استخراج ارز دیجیتال به عنوان یک واحد تولیدی صنعتی اشاره کرد. برای محاسبه مالیات نیز می‌توان مطابق با قانون ۱۳۱ مالیات اقدام کرد که برای پرداخت آن نیز می‌توان از درگاه عملیات الکترونیک مالیاتی و از بخش پرداخت الکترونیک مالیات استفاده کرد.  

امروزه در بسیاری از کشور‌های توسعه‌یافته، مبادله ارز‌های دیجیتال یک رویداد مالیاتی محسوب می‌شوند و مشمول قوانین مالیات بر درآمد و سود هستند. عرضه ارز دیجیتال در ارتباط با تراکنش‌های شخصی شامل مالیات بر درآمد است. قوانین مالیاتی در مورد ارز دیجیتال هنوز برای مبتدیان کمی گیج کننده است، زیرا مدام در حال تغییر است.

تعلق گرفتن مالیات بر خرید و فروش رمزارز‌ها


داود منظور؛ رئیس سازمان امور مالیاتی کشور، رئیس سازمان امور مالیاتی درباره تعلق گرفتن مالیات بر خرید و فروش رمزارزها، گفت: طبق آیین‌نامه و ضوابط اجرایی فعلی خرید و فروش رمزارز‌ها در کشور غیرقانونی است، اما کسانی که تراکنش مالی داشته باشند. فارغ از اینکه این تراکنش مربوط به چه کالا و خدماتی است، مشمول مالیات خواهد شد. با توجه به اینکه پرداخت برای هر نوع خرید و فروش اعم از رمزارز و غیر آن در بستر درگاه‌های پرداخت انجام می‌شود و تمام درگاه‌های پرداخت توسط سازمان امور مالیاتی پایش می‌شود، این گونه خرید و فروش‌ها نیز پایش و مشمول مالیات می‌شود.


وی افزود: اخیرا درگاه پرداختی را شناسایی کردیم که در سال گذشته بالغ بر ۶ هزار میلیارد تومان واریز به حساب داشته است و بررسی‌ها نشان می‌دهد که این مبالغ مربوط به رمزارز بوده است. سازمان امور مالیاتی این نوع از فعالیت‌ها را نیز بر این اساس مشمول مالیات قرار می‌دهد.

تراکنش یک ارز دیجیتال با یک ارز دیجیتال دیگر یک رویداد مالیاتی محسوب می‌شود که در ادامه توضیح داده شده است:

ریپل در واقع رمزارز مورد استفاده برای تراکنش در شبکه ریپل است. رمزارز ریپل برای تسهیل پرداخت‌های آنلاین ایجاد شده است که هر تراکنش ریپل چهار ثانیه طول می‌کشد. پرداخت سود و زیان سرمایه در ارز دیجیتال بر اساس ارزش بازار منصفانه در لحظه مبادله و بر اساس قیمت خرید شخص انجام می‌شود. مبنای خرید ریپل برابر با ارزش ارز دیجیتال در زمان مبادله با ریپل است.

به این معنی که اگر معامله به موقع انجام شود، ارزش ریپل پس از مبادله کاهش می‌یابد حتی اگر در صرافی ضرر کند، اما مالیات بر سود ارز دیجیتال بر آن اعمال می‌شود. اگر ریپل را بفروشید یا آن را به ارز دیجیتال تبدیل کنید، ضرر ریپل جبران خواهد شد.

مبادله ارز دیجیتال

در این صرافی ها، می‌توانید هر چیزی را با هر کسی معامله کنید و تا زمانی که مالک آن نباشید، مالیاتی به آن دارایی تعلق نمی‌گیرد. اکثر کارشناسان بر این باورند که جایگزینی ارز دیجیتال با ارز دیجیتال دیگر یک مبادله کالایی نیست.  

ارزش ارز دیجیتال

• استفاده از بازار‌های خرید و فروش: اگر ارزش گذاری ارز دیجیتال واقع بینانه باشد، این معامله شروع به کار می‌کند و این ارزیابی از ارزش ارز دیجیتال آغاز می‌شود. اگر این ارزش گذاری دستکاری شود، ارزش واقعی ارز دیجیتال نادرست است، زیرا امکان خرید و فروش ارز دیجیتال با قیمت تعیین شده وجود دارد، اما پس از مدت کوتاهی قیمت کاهش می‌یابد و تنها زیان و مالیاتی که باید از این تراکنش پرداخت شود باقی می‌ماند.

• منتظر شروع تراکنش ارز دیجیتال باشید: قیمت واقعی این ارز، ارزش ارز دیجیتالی است که در تراکنش‌ها استفاده می‌شود. روش معامله ارز دیجیتال به دقت کمتری نسبت به خرید و فروش سهام نیاز دارد، اما همچنان روشی غیر دقیق است.

• فرض بر میزان ارزش کریپتوکارنسی: این کمترین گزینه‌ای است که می‌توانید انجام دهید، اما یک کار وجود دارد که می‌توانید انجام دهید.

• اگر چیزی دریافت کردید، اما آن را نمی‌خواهید و نمی‌توانید به آن دسترسی پیدا کنید، نمی‌توانید آن را بفروشید یا ممکن است آن را از دست بدهید، آیا ارزشش را دارد؟ پاسخ مثبت است، اما اگر می‌خواهید صادقانه پاسخ دهید، پاسخ منفی است، پس پاسخ مالیاتی صحیح می‌تواند بر اساس دارایی‌های به دست آمده از ارز دیجیتال باشد.

ارز دیجیتال و مالیات

زمانی که قصد دارید اظهارنامه مالیاتی برای درآمد کسب شده ارسال کنید، مقدار مالیاتی که باید بپردازیم بخشی از هزینه‌های ارز دیجیتال محسوب می‌شود. نکته دیگر این است که وقتی یک ارز دیجیتال می‌فروشید یا با آن چیز دیگری معامله می‌کنید، سود و زیان خود را بر اساس مالیات بر درآمد خود محاسبه می‌کنید.

استخراج ارز دیجیتال یک رویداد مالیاتی است و بستگی به میزان تلاش شما برای استخراج دارد. استخراج این ارز دیجیتال به صورت تصادفی در یک رایانه قدیمی یک سرگرمی است، اما استخراج تمام وقت با تجهیزات یک تجارت است.

سازمان امور مالیاتی در یک بخشنامه مقررات مالیاتی ارز دیجیتال برای مراکز ماینینگ را اعلام کرد و بر اساس این بخشنامه، ارز حاصل از صادرات ارز‌های دیجیتال به چرخه اقتصادی با نرخ صفر مشمول مالیات می‌شود.

• بر اساس این بخشنامه، راه اندازی واحد‌های پردازش محصولات رمزنگاری محدودیت ۱۲۰ کیلومتری شهر تهران، ۵۰ کیلومتری شهر اصفهان و ۳۰ کیلومتری مراکز استان‌ها را شامل نمی‌شود.

• مراکز استخراج ارز‌های دیجیتال به عنوان واحد‌های صنعتی شناخته می‌شوند و مشمول مقررات مالیاتی هستند.

• در صورتی که کالا صادر شود و رمزارز حاصل از آن با شرایط بانک مرکزی به اقتصاد بازگردد با نرخ صفر درصد مشمول مالیات می‌شود.

• اگر ارز‌های دیجیتال را در سایت‌های خارجی یا صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی بفروشند، سازمان امور مالیاتی با آن‌ها مانند افرادی برخورد می‌کند که در حال تجارت صادرات هستند.

• اگر دارایی‌های دیجیتال خود را در داخل ایران بفروشند، مشمول معافیت مالیاتی خواهند شد.

• گفتیم از این پس طبق قانون، هر ماینر ارز دیجیتال در ایران در صورتی که بازگشت درآمد حاصل از استخراج این ارز به کشور را تضمین کند، از پرداخت مالیات معاف می‌شود.

روش محاسبه مالیات ارز دیجیتال در ایران

درآمد معامله گران ارز دیجیتال، همانند دیگر مشاغل مشمول مالیات‌های مستقیم خواهد بود. این مالیات مطابق با قانون ۹۳ و ۹۴ (قانون مالیات بر درآمد) و مواد ۱۱۹ و ۱۳۱ (مالیات درآمد اتفاقی) خواهد بود. بر این اساس هر یک از سرمایه گذاران می‌توانند یک اظهارنامه مالیاتی برای درآمد و سود بدست آمده از معاملات ارز‌های دیجیتالی داشته باشند. در طی این روند در ابتدا هزینه‌های مربوطه کم شده و در نهایت به سود باقی مانده مالیات تعلق می‌گیرد.  

از آنجایی که مالیات ارز دیجیتال از نوع مالیات بر درآمد محسوب می‌شود، تاکنون قانون خاصی برای آن در نظر گرفته نشده است. براساس ماده ۱۳۱ قانون مالیات‌های مستقیم، عملکرد اشخاص حقیقی و حقوقی، میزان این مالیات به صورت زیر خواهد بود.

۱. معاف از مالیات: خالص درآمد تا ۲۸۸ میلیون ریال باشد.

۲. مالیات سالانه ۱۵ درصد: خالص درآمد تا ۵۰۰ میلیون ریال باشد.

۳. مالیات سالانه ۲۰ درصد: خالص درآمد تا مبلغ یک میلیارد ریال

۴. مالیات سالانه ۲۵ درصد: خالص درآمد مازاد بر یک میلیارد ریال 

مالیات رمزارز در آمریکا

در ایالات متحده آمریکا، طبق اعلام خدمات درآمد داخلی (IRS)، رمزارز‌ها دارایی‌های دیجیتالی هستند که به عنوان ذخیره ارزش، واحد شمارش و وسیله مبادله استفاده می‌شوند و مشمول مالیات خواهند بود.

در صورتی که فرد سودی از خرید و فروش ارز دیجیتال بدست آورد، سود بدست آمده مشمول مالیات سود سرمایه‌ای خواهد شد. اگر کسب‌وکاری، رمزارز‌ها را به عنوان وسیله پرداخت مورد پذیرش قرار دهد، مشمول مالیات کسب و کار‌ها خواهد شد. گفتنی است که نگهداری رمزارز (HODL) مشمول مالیات در آمریکا نیست.


مالیات رمزارز در کانادا

در کشور کانادا، خریداران و نگهدارندگان ارز‌های دیجیتال نیازی به پرداخت مالیات ندارند. تنها در صورتی فرد مشمول مالیات سود سرمایه‌ای خواهد شد که سودی از فروش رمزارز بدست آورد و یا به فعالیت استخراج رمزارز‌ها مشغول باشد.

مالیات رمزارز در ترکیه

در کشور ترکیه، تاکنون قانون مشخص مالیاتی برای خرید و فروش رمزارز‌ها برای اشخاص حقیقی وضع نشده است. تنها صرافی‌ها و کسب‌و‌کار‌های فعال در این حوزه مشمول پرداخت نرخ مالیات موسسات که در حال حاضر ۲۰٪ است، می‌شوند.

مالیات رمزارز در انگلستان

در کشور انگلستان، هر فرد در صورت کسب سود بیش از ۱۲۳۰۰ پوند از فروش ارز‌های دیجیتال مشمول مالیات عایدی سرمایه خواهد شد. سازمان مالیاتی دولت بریتانیا، ارز‌های دیجیتال را به عنوان شکلی از پول نمی‌پذیرد. همچنین، در صورتی که کسب‌و‌کاری از رمزارز‌ها استفاده کند، مشمول مالیات بر درآمد و مالیات بیمه ملی نیز خواهد بود.

مالیات رمزارز در امارات متحده عربی

به دلیل اینکه در کشور امارات متحده عربی، مالیات بر درآمد و مالیات شرکتی وجود ندارد، نیازی به خوداظهاری درآمد در حوزه رمزارز‌ها نیست و در این کشور، هر گونه فعالیت رمزارزی از مالیات معاف است.