رکوردزنی نرخ سود در دو سوم بازار‌ها

به طور کلی در هر هفته سه بازار مهم رصد می‌شود. بازار‌هایی که تغییرات معاملات در آن‌ها به همراه نوسان نرخ سود می‌تواند بر متغیر‌های کلان اقتصادی تاثیرگذار باشد. مهم‌ترین شاخص کلان اقتصادی در این ارزیابی تورم است.

در همین رابطه دولت به منظور درآمدزایی غیرتورمی خود در بازار‌های مالی اقدام به فروش اوراق بدهی دولتی در بازار اولیه می‌کند. هر چه که دولت در این بازار‌ها اوراق بیشتری بفروشد به عقیده برخی بیشتر به سود اقتصاد کشور است. چرا که عمدتا اقتصاددانان این مسیر را روشی غیر تورمی در درآمد‌های دولت می‌دانند.

اوراق این معاملات یادر بازار پول فروخته می‌شود یا در بازار سرمایه. بانک‌ها که یکی از مهمترین مشتریان این دسته از معاملات هستند می‌توانند با وثیقه اوراق در بازار باز از بانک مرکزی استقراض پول کنند.

در هفته‌های اخیر وزارت اقتصاد نرخ سود را به سطح بی سابقه‌ای رسانده، اما همچنان سطح معاملات پایین بوده است.

این در حالی است که بانک مرکزی مسیر نرخ سود در بازار باز را همچنان ثابت نگه داشته است.

بررسی آمار‌ها از وضعیت اقتصادی کشور در بازار‌های مالی نشان می‌دهد درجه نرخ سود در بازار بین بانکی باوجود ثبات نرخ سود در بازار باز به سطح بالایی رسیده که برخی تحلیل گران آن را نتیجه تغییر در سیاست بانک مرکزی در قبال این شاخص می‌دانند. برخی معتقدند به منظور بهبود اوضاع تورمی در شرایط کسری پایدار بانکی در هفته‌های اخیر، نیاز است که نرخ بهره بین بانکی در کشور ترقی پیدا کند. این در حالی است که در مقابل فعالان بورسی نظری مغایر با این شاخص دارند.

در نهایت عمده تحلیل‌های آماری از وضعیت بازار‌های مالی نشاندهنده رشد نرخ سود در اکثر بازار‌های منتهی به نیمه بهمن ماه را داشته است.

درجه نرخ سود در بازا‌های مالی منتهی به نیمه زمستان امسال بالا رفته است. در این بازار‌ها که عموما مشتمل به سه بازار مهم است بارزترین رکوردزنی در نرخ بهره بین بانکی قابل مشاهده است.

در ادامه بازار اولیه اوراق بدهی دولتی نیز رکورددار نرخ سود در هفته‌های اخیر بوده است.

رکوردزنی در نرخ سود اوراق بدهی دولتی

در بازار اولیه اوراق بدهی دولتی، دولت اوراق خود را به مشتریان عرضه می‌کند و معامله گران در این بازار متناسب با ویژگی اوراق عرضه شده اقدام به مشارکت در این معاملات می‌کنند.

در همین رابطه داده‌های بانک مرکزی در این هفته نشان می‌دهد بانک‌ها تنها مشتریان اوراق در این بازار بوده اند و مجموعا در این معاملات ۳۸۰ میلیارد تومان اوراق از دولت خریداری کرده اند.

این در حالی است که نرخ سود موثر در هفته اخیر معادل با ۲۳.۸ درصد بوده و بالاترین میزان را در هفته‌های متوالی بازار اولیه در چهار سال اخیر ثبت کرده است.

طبق آمار‌های ثبت شده در حراج سی و هفتم تنها اوراق خریداری شده اراد ۱۲۲ بوده که نرخ سود ۲۳.۸ درصدی داشته است. بانک‌های خریدار اوراق می‌توانند از این دارایی خود در بازار باز بهره‌مند شده و از بانک مرکزی استقراض نقدینگی کنند.

حجم بالای تزریق پول در هفته دوم بهمن

در هفته منتهی به ۱۱ بهمن ماه امسال، حجم تزریق پول در بازار باز همچنان فراتر از مرز ۱۰۰ هزار میلیارد تومان بوده و در سطح بالایی رقم خورده است. این رقم طبق داده‌های بانک مرکزی درحراج چهل و هفتم بازار باز معادل با ۱۰۵ همت رقم خورده است.

این استقراض در هر هفته همراه با نرخ سودی است که بانک مرکزی آن را تعیین می‌کند. در همین رابطه در حراج اخیر نرخ سود در بازار باز برابر با ۲۱ درصد به ثبت رسیده است.

این شاخص اکنون برای چهارمین ماه متوالی ثابت مانده و تغییری نداشته است. این در حالی است که البته نرخ بهره بین بانکی جهشی قابل توجه را در این هفته ثبت کرده و به بالاترین سطح دو ساله خود رسیده است.

رکوردزنی در نرخ بهره بین بانکی نیمه بهمن

در نیمه بهمن ماه امسال، بانک مرکزی علاوه بر سطح بالای تزریق پول در بازار باز، حجم تزریق در بازار بین بانکی را نیز ارتقا داده است.

درهمین رابطه داده‌های بانک مرکزی نشان می‌دهند در این هفته حجم تزریق پول در بازارشبانه برابر با ۱۹ همت بوده که تقریبا بیشترین سطح را در دو ماه اخیر داشته است. در این بازار بانک مرکزی معاملات کوتاه مدت بانک‌ها را ساماندهی می‌کند و نرخ سود مداخله بانک مرکزی در این معاملات ۲۲ درصدی است. نرخ بهره بین بانکی از طریق میانگین موزون دادوستد بانک‌های دارای مازاد و دارای کسری صورت گرفته و در هر هفته روندی مشخص را از خود برجای می‌گذارد.

این نرخ را عمده تحلیلگران از شاخص‌های مهم اقتصاد می‌دانند و آن را در علامت دهی به تورم، موثر قلمداد می‌کنند. نرخی که اکنون با ثبت ۲۱.۱۷ درصد در قله دو ساله ایستاده و بالاترین سطح را در این مقطع داشته است.

برخی از کارشناسان معتقدند پایین بودن نرخ بهره در شرایطی که تزریق پول در بازار‌های بین بانکی در سطح بالایی قرار دارد می‌تواند موجب تورم زایی در کشور شود. ازهمین رو رشد نرخ بهره در این بازار را در نتیجه کنترل تورم امری مهم قلمداد می‌کنند. این در حالی است که فعالان بازار سرمایه در جبهه مقابل قرار داشته و بالا رفتن نرخ را در افت ضاخص بورس در این مقطع دخیل می‌دانند.