اجرای آزمایشی طرح کالابرگ الکترونیک که ۱۵ روز است در هرمزگان آغاز شده، با پیوستن سه استان قزوین، گیلان و مرکزی از روز شنبه وارد مرحله تازهای شده است.
سید صولت مرتضوی وزیر تعاون و رفاه اجتماعی در خصوص یارانه نقدی و یا کالابرگ توضیحاتی ارائه داد: شبکه ملی اعتبار قبل از موعد مقرر پرداخت هر ماه، یارانه افراد به یک حساب پشتیبان واریز میشود. کسانی که احساس میکنند به جای یارانه نقدی باید کالا دریافت کنند، در این دوره میتوانند از طریق همان حساب پشتیبان ۱۱ قلم کالای اساسی مورد نیاز خود را بخرند. در این دوره، یارانه بهصورت اعتبار برای تهیه اقلام اساسی اختصاص پیدا میکند، اما اگر سرپرست خانوار بههر دلیلی احساس کرد به پول نقد نیاز دارد، میتواند از یارانه نقدی در موعد مقرر استفاده کند؛ بنابراین استفاده از یارانه بهصورت کالابرگ الکترونیکی یا دریافت نقدی آن اختیاری است.
زمان واگذاری کالابرگ در اظهارات جدید صولت مرتضوی نامشخص است: فعلا مرحله آزمایشی در سه استان اجرا میشود که باید نتایج آن مشخص شود و بعد از بررسی نتایج در صورت موفق بودن به صورت سراسری اجرا میشود. دولت در حال بررسی طرح است و همزمان زیرساختهای لازم را برای اجرای این طرح فراهم میکند.
استفاده از اعتبار از طریق تمامی کارتهای بانکی به نام سرپرست خانوار، امکانپذیر خواهد بود و در مورد کالاهای مشمول طرح نیز الزامی به خرید یک نشان تجاری مشخص نیست. افراد میتوانند از گروه کالایی اعلام شده و از هر نشان تجاری دلخواه، خرید کنند.
کالابرگ الکترونیک چطور میتواند خرید مایحتاج ضروری خانوار را آسان کند؛ خرید اقلام اساسی به صورت اعتباری شامل مقدار مشخصی از قیمت کالا میشود و خریداران باید مابقی مبلغ را با استفاده از کارت بانکی یا بهصورت نقدی بپردازد. استفاده از اعتبار از طریق کارتهای بانکی ثبت شده بهنام سرپرست خانوار، امکانپذیر خواهد بود.
کالابرگ به چه کسانی تعلق میگیرد؟
یارانه نقدی در حال حاضر بیستم تا ۲۲ هر ماه بهحساب مشمولان دریافت یارانه واریز میشود. دولت اعضای دهک دهم که براساس معیارهای خودش مرفه بهحساب میآیند را حذف کرده و ماهانه ۲۸ هزار میلیارد تومان را تقریبا بین ۹ دهک باقیمانده که تعدادشان به ۷۵ میلیون نفر میرسد تقسیم میکند، اما مبلغ واریزی بهحساب سرپرست هر خانوار برابر نیست. ضمن اینکه در سازمان هدفمندی یارانهها میگوید دهکبندی خانوار بهصورت شناور انجام میشود و در صورت شناسایی فعالیتهای اقتصادی جدید مثل خرید ارز سهمیهای که به حدود ۸۰ میلیون تومان بودجه نیاز دارد، حذف یا تغییر دهک خانوار امکانپذیر خواهد بود. یکی از راههای استعلام دهک خانوار، استعلام از طریق کد ملی است. برای این کار افراد میتوانند با شماره تلفن گویای ۰۹۲۰۰۰۰۶۳۶۹ تماس بگیرند و با وارد کردن کد ملی سرپرست خانوار دهک درآمدی خود را متوجه شوند.
یارانه خانوارهایی که در دهک اول تا سوم قرار دارند، بهازای هر نفر مبلغ ۴۰۰ هزار تومان محاسبه میشود. به این ترتیب در موعد مشخص سرپرست خانوار دو نفره ۸۰۰ هزار در حساب خود دریافت میکنند. یارانه خانوار سه نفره، یک میلیون و ۲۰۰ هزار، یارانه خانوار چهارنفره یک میلیون و ۶۰۰ هزار و یارانه خانوار پنج نفره حاضر در دهک یک تا سه، دو میلیون تومان خواهد بود.
یارانه خانوار حاضر در دهک چهار تا ۹ بهازای هر نفر ۳۰۰ هزار تومان محاسبه میشود. بهاین ترتیب یارانه واریز خانوار دو نفره ۶۰۰ هزار تومان، خانوار سه نفره ۹۰۰ هزار، خانوار چهار نفره یک میلیون و ۲۰۰ هزار و یارانه واریزی برای خانوار پنج نفره رقم یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است. همین ترتیب ملاک پرداخت کالابرگ قرار خواهد گرفت.
کالابرگ شامل چه چیزهایی میشود؟
کالابرگ قرار است بدون تغییر در رقم و جزییات به روال جاری در حساب بانکی سرپرست خانوارها شارژ شود تا بهگفته مسئولان دولتی آنها خودشان تصمیم بگیرند یارانه را در قالب کالابرگ برای خرید اعتباری ۱۱ قلم کالا شامل خواروبار، لبنیات، پروتئین هزینه کنند یا همچون گذشته بهشکل نقدی برداشت شود و گرهای از مشکلاتشان باز کند. اولویت، اما با خرید کالا، حمایت از سبد غذایی و جلوگیری از تزریق پول به اقتصاد کشور است. فعلا میدانیم تعداد کالاهای مشمول طرح کالابرگ نهایی نشده و دولت در مصوبهای جداگانه آن را اعلام میکند، اما جستجو برای سایر قطعات پازل نشان میدهد ادعا میکنند محدودیتی در برندها و تولیدکنندگان کالا وجود نخواهد شد. تنها در این صورت میتوان از ایجاد رانت جلوگیری کرد. از نظر تعداد کالا هم بهعددی بین پنج تا ۱۷ قلم کالا میرسیم. در صورت مصرف نکردن بخشی از اعتبار کالابرگ، «شاید» سرپرست خانوار امکان دریافت نقدی آن را داشته باشد.
کالابرگ برای اجرا به حمایت حداقل چهار صنف خواروبار، لبنیات، پروتئین و فروشگاههای زنجیرهای نیاز دارد. برای همین از آنها خواسته شده با مراجعه به سایت sfara.ir و ثبتنام در قسمت پنل فروشنده در اجرای طرح کالابرگ مشارکت داشته باشند. طراحی سایت و آماده بودن آن در کنار وجود یک اپلیکیشن مخصوص موبایل شبکه ملی اعتبار (شما)، دلیل دیگری است که از نزدیک بودن اجرا و رونمایی سراسری طرح کالابرگ خبر میدهد. در اپلیکیشن «شما»، اگر کالای انتخاب شده جزو گروه اقلام موجود در سبد کالابرگ باشد، بعد از خرید معادل مابهالتفاوت نرخ یارانهای و آزاد از اعتبار سرپرست خانوار کسر میشود.
محسن نیک نفس، مدیر محتوایی پروژه کالابرگ الکترونیکی وزارت صمت در خصوص وضعیت اجرای طرح کالابرگ در استان هرمزگان گفت: استفاده از اعتبار کالابرگ امری کاملا اختیاری است و اساسا اجرای طرح کالابرگ به این معنا نیست که افراد قادر نباشند، یارانه نقدی خود را برداشت کنند.
نیک نفس ادامه داد: تاکنون از جمعیت ۴۰۰ هزار نفری در استان هرمزگان تا امروز ۵۰ هزار نفر اپلیکیشن "شما" را برای استفاده از اعتبار کارت یارانه سرپرست خانوار را نصب کرده اند و از میان آنها ۴ هزار خانوار از فروشگاههای طرف قرارداد با ما خرید انجام داده اند، و مابقی افراد منتظرند تا فردا بعد از واریز یارانه نقدی آن را دریافت کنند.
این مسئول با اشاره به اینکه، اعتبار کالابرگ یک ماه زودتر از یارانه نقدی شارژ میشود و مردم میتوانند از آن استفاده کنند، ادامه داد: کسانی هم که از همه موجودی استفاده نکردند مابهالتفاوتش را هنگام واریز یارانه دریافت میکنند.
مدیر محتوایی پروژه کالابرگ الکترونیکی وزارت صمت خبر داد که همزمان با واریز یارانه بهمن ماه، اعتبار کالابرگ ماه اسفند برای مردم شارژ خواهد شد.
نیک نفس ادامه داد: البته هنوز اطلاع رسانیها در سطح وسیع و گسترده انجام نشده است و هنوز بسیاری از مردم نمیدانند که اجباری در خرید وجود ندارد و اتفاقا خرید برای آنها بهتر و با صرفهتر است.
وی گفت: باید این توضیح را هم به کسانی که به اجرای طرح کالابرگ نقد دارند، بدهم که اتفاقا برای دولت بهتر و راحتتر است که یارانه نقدی بدهد، اما الان در اجرای طرح کالابرگ الکترونیک، قیمت کالاها به شهریور ۱۴۰۰ محاسبه شده است واگر کالایی گرانتر شود دولت باید مازاد آن را در بودجه و برنامهریزیهای خود تدارک ببیند که کار را برای دولت به مراتب سختتر میکند.
مدیرمحتوایی پروژه کالابرگ الکترونیکی وزارت صمت در خصوص رضایتمندی از اجرای طرح در هرمزگان در ۱۵ روزی که از اجرای آن میگذرد، گفت: خوشبختانه به لحاظ فنی تاکنون مشکلی نداشته ایم و خطای تراکنش هایمان هم صفر بوده است که اتفاق خیلی خوبی بود. هدف ما این است که در هر استان تا دورترین نقاط فراگیری داشته باشیم که خوشبختانه تاکنون بیش از ۱۵۰۰ فروشگاه خرد، متوسط و زنجیرهای و بزرگ استان به این سیستم متصل شده اند که بیش از ۲۵ درصد فروشگاههای استان هرمزگان هستند و به مرور این تعداد افزایش پیدا خواهد کرد.
رضایتمندی ۹۴ درصدی
نیک نفس در خصوص میزان رضایت مردم و سهولت خرید از طریق کالابرگ الکترونیکی گفت: مردم خیلی بیشتر از آنچه ما پیش بینی کرده بودیم از طرح کالابرگ استقبال کردند. ما به تمام کسانی که خرید کرده بودند زنگ زدیم و از آنها میزان رضایتمندی اش از فرآیند خرید را پرسیدیم، جالب بود که بالای ۹۴ درصد مردم از فرآیند خرید و سهولت آن رضایت کامل داشتند.
اجرای طرح در گیلان، قزوین و مرکزی
مدیر محتوایی پروژه کالابرگ الکترونیکی وزارت صمت در خصوص جزییات اجرای طرح کالابرگ در ۳ استان گیلان، قزوین و مرکزی گفت: اجرای طرح کالابرگ عملا از شنبه در این استانها شروع شده است و تاکنون بیش از هزار فروشگاه در سطح ۳ استان به این طرح پیوسته اند و فروشگاههای زنجیرهای بزرگ که در استانها هستند هم تا چند روز آینده به این طرح اضافه میشوند. به محض اینکه بتوانیم شارژ اعتبار انجام دهیم به مردم نیز پیامک داده میشود تا در جریان اجرای طرح قرار بگیرند که تا چند روز آینده این کار انجام خواهد شد.