زمانی که بیت کوین بیش از یک دهه پیش به جهان معرفی شد، قرار بود انقلابی در اکوسیستم مالی باشد؛ اما آن انقلاب تا کنون به سختی به وقوع پیوسته است. دهه اول پرفراز و نشیب این ارز دیجیتال با رسواییها، گامهای اشتباه و نوسانات بسیار زیاد قیمت بیت کوین همراه بوده است. این رمزارز از دستیابی به قیمت بالای 69000 دلار در نوامبر 2021، با 75 درصد کاهش به حدود 17200 دلار در پایان نوامبر 2022 رسید. به این ترتیب، سرمایه گذاران و علاقهمندان به این ارز دیجیتال، نسبت به آینده آن خوش بینی خود را از دست دادند. از این رو، دهه آینده میتواند برای بیت کوین و به طور گستردهتر ارزهای دیجیتال بسیار مهم باشد.
بیت کوین همانطور که توسط ساتوشی ناکاموتو در مقاله مهم در 31 اکتبر 2008 بیان شد، به عنوان جایگزینی بدون مرز و غیر متمرکز برای ارزهای فیات تحت کنترل دولت و بانک مرکزی در نظر گرفته شد. به عبارتی دیگر هر گونه تراکنشی در شبکه بیت کوین، به واسطههای شخص ثالث وابسته نخواهد بود. در عوض، با کمک بلاک چین؛ شبکهای از سیستمهای همتا به همتا با دفتر کل الکترونیکی برای تأیید یک تراکنش مدیریت میشود.
ناکاموتو در مورد حذف نقش واسطه و جایگزینی آن با شبکه همتا به همتا نوشت: «هزینه موسسات واسطه، هزینههای تراکنش را افزایش میدهد؛ همینطور این موسسات مالی حداقل اندازه عملی تراکنش را محدود و امکان معاملات کوچک و معمولی را قطع میکنند».
با این حال، چهارده سال بعد، به نظر میرسد که این دیدگاه اصلی به خطر افتاده است. تمرکززدایی جای خود را به تمرکز داده است. گفته میشود که نهنگهای بیتکوین یا سرمایهگذارانی که داراییهای هنگفتی از ارز دیجیتال دارند، قیمت آن را در بازارها کنترل میکنند. فناوری بیت کوین با مشکلات مقیاس پذیری مواجه شده است که در نتیجه تاریخچهای طولانی از فورکها و آلت کوینها ایجاد میشود.
اما این نکات منفی با رشد یک اکوسیستم پر رونق و پویا برای رمزارزها متعادل میشوند. بازار ارزهای دیجیتال، که یک دهه پیش وجود نداشت، تا دسامبر 2022 حدود 853 میلیارد دلار ارزش داشت. تقریباً 22000 ارز دیجیتال از زمان شروع بیت کوین ایجاد شده و در صرافیها معامله میشوند.
بلاک چین به یک کلمه همهگیر تبدیل شده است و به عنوان راه حلی برای مشکلات پیچیده معرفی میشود. پس از تردید اولیه، سرمایه گذاران نهادی نیز به سمت داراییهای رمزنگاری شده به عنوان نوعی سرمایه گذاری حرکت میکنند.
همچنین السالوادور در 9 ژوئن 2021 بیت کوین را قانونی کرد و اولین کشوری بود که این کار را انجام داد. در این کشور ارز دیجیتال میتواند برای هر معاملهای استفاده شود ولی دلار آمریکا همچنان ارز اصلی السالوادور است.
دهه آینده میتواند اهمیت قابل توجهی برای تکامل بیت کوین داشته باشد. به غیر از انقلابهای درون اکوسیستم مالی، چند حوزه در اکوسیستم بیت کوین وجود دارد که سرمایهگذاران باید به آنها توجه زیادی داشته باشند. در حال حاضر، ارز دیجیتال به عنوان ذخیره ارزش و وسیلهای برای تراکنشهای روزانه مورد استفاده قرار میگیرد. سرمایهگذاران نهادی مشتاق هستند تا وارد عمل شوند و از نوسانات قیمتهای آن سود ببرند، حتی در شرایطی که دولتهای سراسر جهان، مانند ژاپن، آن را نوعی پرداخت معتبر برای کالاها اعلام کردهاند. اما مشکلات مربوط به مقیاس پذیری و امنیت مانع از وقوع هر دو رویداد شده است. البته همواره این سوال مطرح است که «آیا بیت کوین بدل به ارزشمندترین دارایی جهان میشود؟» یا خیر.
بیتردید بزرگترین شکست بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال در سالهای گذشته مربوط به امنیت آنها بوده است. تاکنون میلیاردها دلار بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال توسط هکرها به سرقت رفته است و چنانچه اکوسیستم بیت کوین امن شود، منجر به پذیرش گستردهتر آن خواهد شد. انتظار میرود تا 10 سال آینده، بیت کوین به جریان اصلی تبدیل شود و شهرت بسیار متفاوتی داشته باشد.
جریان اصلی بیت کوین به عنوان یک مکانیسم پرداخت (یا در این مورد، جذابیت فزاینده آن به عنوان یک طبقه دارایی) بدون پیشرفتهای تکنولوژیکی در اکوسیستم آن رخ نخواهد داد. برای اینکه بلاک چین بیت کوین به عنوان یک دارایی سرمایه گذاری بادوام یا روش پرداخت در نظر گرفته شود، باید بتواند میلیونها تراکنش را در یک بازه زمانی کوتاه مدیریت کند. چندین فناوری، مانند شبکه لایتنینگ، نوید مقیاس را در عملیات آن میدهد. ارزهای جدیدی که در نتیجه هارد فورکهای بلاک چین بیت کوین شکل گرفته اند، از جمله بیت کوین کش و بیت کوین گلد، با هدف تنظیم پارامترهای اکوسیستم به منظور انجام تراکنشهای بیشتر با سرعت بیشتری انجام میشوند.
در این راستا شوارتز پیشبینی میکند که دهه آینده «انفجاری از پرداختهای کمهزینه و پرسرعت را به همراه خواهد داشت که مبادله ارزش را به همان صورتی که اینترنت تبادل اطلاعات را متحول کرد، تغییر خواهد داد».
در سال 2021، قیمت BTC تقریباً به 70000 دلار رسید و سال 2022 اوضاع کلان نامساعد بود و قیمت بیت کوین تا 15599 دلار کاهش یافت. اما بانکهای بزرگ همچنان به این ارز دیجیتال توجه میکنند و گلدمن ساکس بستر معاملات ارزهای دیجیتال خود را بازگشایی میکند. در حالی که پی پال و تسلا در اوایل سال 2021 روی ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری کردند. تسلا 1.5 میلیارد دلار بیت کوین خرید. آینده بیت کوین هنوز بسیار نامشخص است، اما در آستانه پذیرش جریان اصلی قرار دارد. علاقه سرمایه گذاران نهادی باعث علاقه گسترده به ارز دیجیتال میشود، اما مسائل مربوط به پشتیبانی، امنیت و بهرهوری سرمایه همچنان برای داراییهای دیجیتال چالش برانگیز است.