ایران و روسیه، دو غول نفتی آسیایی

 موسسه مطالعات انرژی موسسه آکسفورد در گزارشی به بررسی تحولات بازار نفت بعد از مناقشه روسیه و اوکراین پرداخته است. این گزارش که در تاریخ ۸ ژوئن (۴ روز پیش) منتشر شده است می‌تواند سوالات زیادی را درباره تحولات بازار نفت پاسخ دهد.

البته باید توجه داشت که آمار ارائه شده درباره میزان تولید و صادرات نفت ایران به طور قطعی و دقیق نیست، زیرا پس از اعمال تحریم‌های آمریکا، ایران از ارائه آمار‌های رسمی خودداری می‌کند.

صادرات نفت روسیه پس از مناقشه با اوکراین اندکی افزایش یافت

طبق این گزارش، پس از آغاز جنگ روسیه و اوکراین «در فوریه سال ۲۰۲۲»، میزان صادرات نفت روسیه تقریبا بیش از ۵ میلیون بشکه در روز حفظ شده است.

بررسی روند صادرات نفت روسیه نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران کشور ابتدا در ماه فوریه به زیر ۵ میلیون بشکه در روز کاهش داشته و در ماه‌های آینده با سیاست تخفیفی روس‌ها عدد ۵.۵ میلیون بشکه در روز را نیز لمس کرده است. در نتیجه صادرات نفت روسیه بعد از جنگ با اوکراین و اعمال تحریم‌های نفتی غرب، حداقل کاهش نیافته است.

نکته جالب توجه اینکه افزایش صادرات نفت روسیه از مسیر حمل دریایی با ناوگان نفتکش رقم خورده است و میزان صادرات از طریق خط لوله تقریبا ثابت باقی مانده است. 

کاهش ۳۵۰ هزار بشکه‌ای صادرات نفت روسیه به اروپا

بعد از شروع جنگ روسیه و اوکراین، میزان صادرات نفت روسیه به اروپا حدود ۳۰۰ الی ۴۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. این میزان کاهش صادرات مربوط به صادرات دریایی بوده است نه از مسیر خط لوله.

صادرات نفت روسیه به هند ۷۰۰ هزار بشکه در روز افزایش یافت

صادرات نفت روسیه به چین تغییر قابل ملاحظه‌ای نکرده است، اما صادرات نفت به هند به میزان ۷۰۰ هزار بشکه در روز افزایش داشته است.

هند مقصد اصلی صادرات نفت اورال روسیه

نفت اورال شباهت زیادی به نفت سنگین ایران دارد.

هند، ایتالیا و ترکیه در چندماه بعد از آغاز جنگ، ابتدا واردات نفت اورال روسیه را افزایش دادند و سپس این روند نزولی شده است. هند در ماه اوریل روزانه ۹۰۰ هزار بشکه نفت اورال وارد کرده است که البته این رقم در ماه ژوئن به ۳۰۰ هزار بشکه در روز رسید.

کاهش یک میلیون بشکه‌ای تولید نفت روسیه

میزان تولید نفت خام روسیه بعد از اعمال تحریم نفتی و خروج شرکت‌های غربی حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش داشته است و از روزانه ۱۰ میلیون بشکه به ۹ میلیون بشکه رسیده است.

تولید نفت ایران تا پایان ۲۰۲۲ به ۲.۷۵ میلیون بشکه در روز افزایش می‌یابد

میزان تولید نفت ایران از فوریه ۲۰۲۲ و همزمان با شروع جنگ روسیه و اوکراین افزایش یافته است و پیش‌بینی می‌شود که روند صعودی خود را حفظ کند.

طبق آمار تانکر ترکرز صادرات نفت ایران در ماه آوریل (آخرین ماه گزارش شده) حدود ۱.۱ میلیون بشکه در روز بوده است و طبق آمار موسسه کپلر این عدد در ماه آوریل حدود ۸۰۰ هزار بشکه در روز بوده است.

طبق پیش‌بینی موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، تولید نفت ایران تا پایان ۲۰۲۲ از ۲.۵ میلیون بشکه در روز به حدود ۲.۷۵ میلیون بشکه در روز می‌رسد.

موسسه مطالعات انرژی آکسفورد جایگزینی نفت روسیه با ایران را رد کرد

با اعمال تحریم نفتی غرب علیه نفت روسیه، روس‌ها با اعطای تخفیفات ویژه به دنبال تصاحب بازار نفت سایر کشور‌ها هستند.میزان ریسک نفت روسیه برای بازار نفت سایر کشور‌های صادرکننده نفت محاسبه شده است.

طبق گزارش موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، نفت روسیه تاکنون تهدیدی برای بازار نفت ایران نداشته است. اما این احتمال وجود دارد که در بلندمدت به میزان ۵۰ الی ۱۵۰ هزار بشکه از بازار نفت ایران تحت تاثیر تهدید روس‌ها قرار گیرد.

طبق این گزارش تاکنون تهدید نفتی روسیه برای بازار نفت آمریکا و بازار نفت کشور‌های عضو اوپک پلاس بوده است.

۵ نکته کلیدی از گزارش نفتی موسسه آکسفورد

در مجموع طبق گزارش موسسه مطالعات انرژی آکسفورد، پس از جنگ روسیه و اوکراین و اعمال تحریم نفتی غرب:

1-صادرات نفت روسیه تا سقف ۵۰۰ هزار بشکه در روز نیز افزایش داشته است.
2-مقصد اصلی افزایش صادرات نفت روسیه، کشور هند بوده و صادرات به چین تغییر قابل توجهی نکرده است.
3-با خروج شرکت‌های اروپایی، تولید نفت روسیه حدود یک میلیون بشکه در روز کاهش داشته است.
4-صادرات نفت ایران بین ۰.۸ تا ۱.۱ میلیون بشکه در روز برآورد می‌شود و روند تولید نفت افزایشی خواهد بود.
5-تاکنون نفت روسیه در هیچ یک از بازار‌های نفت ایران جایگزین نفت کشور نشده است.