تورم مهارنشدنی در انتظار ایران

به گزارش پول نیوز، اواخر هفته گذشته ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور دولت سیزدهم نشستی با اقتصاددانان و فعالان اقتصادی برگزار کرد که از این نشست سخنرانی کوتاه مسعود نیلی، اقتصاددان بیش از همه هشدار دهنده بود.

او توجه حاضران در این نشست را به شکل‌گیری قریب‌الوقوع ابرتورم در ایران جلب کرد و گفت تورمی مهارنشدنی در راه است.

چند روزی پس از این نشست گزارش بانک مرکزی از وضعیت شاخص‌های پولی در سال ۹۹ منتشر شد که در این گزارش رشد بی‌سابقه نقدینگی بیش از همه مورد توجه قرار گرفت.

پس از این گزارش بود که مسعود خوانساری، رئیس اتاق بازرگانی تهران در توییتی به رشد نقدینگی اشاره کرد و نوشت: طبق آمار بانک مرکزی میزان نقدینگی از ۳۷۰۰ هزار میلیارد عبور کرده و نسبت به دو سال پیش ۲ برابر شده است.

او در ادامه هشدار داد: اگرچه طی ماه‌های گذشته نسبت به عواقب افزایش نقدینگی بر اقتصاد و تورم هشدار داده شده «امادریغ». با این روند در ماه‌های آینده دولت با تورمی رو به رو خواهد شد که هیچگاه در کشور تجربه نشده است.

ماجرا به همین جا محدود نشد و این بار گزارش هشدار دهنده دیگری منتشر شد که نشان می‌داد برخلاف تصور حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران حالا به وضعیت ونزوئلایی نزدیکتر از همیشه شده است.

۲۶ اسفند پارسال، روحانی گفت که پیش‌بینی بسیاری از صاحب‌نظران از جمله اقتصاددانان در سال ۹۷ این بود که تورم ما در پایان سال سه رقمی خواهد شد.

او ادامه داد: «درباره این مصاحبه کردند و در روزنامه‌ها نوشتند و گفتند تورم ایران سه رقمی و ونزوئلایی می‌شود.

اگر کار و تلاش نمی‌شد، ممکن بود با چنین شرایطی مواجه شویم اما کاری که دولت در سال ۹۷ و وقتی وارد سال ۹۸ شدیم، انجام داد، این بود که تقریبا از اواخر بهار تورم را کنترل و شروع به کاهش آن کرد.»

او توقف این روند در اواخر سال ۹۸ را ناشی از کرونا دانسته بود و گفته بود اگر کرونا نبود قطعا شرایط بهتری داشتیم.

در این میان عبدالناصر همتی، رئیس سابق بانک مرکزی هم که برای تصاحب کرسی ریاست‌جمهوری وارد کورس رقابت شده بود، بارها در مصاحبه‌های تبلیغاتی خود اشاره کرد که او مانع از ونزوئلایی شدن ایران شده است.

حالا اما گزارش‌های سال ۹۹ حقایق ترسناکی را مطرح می‌کنند. بعد از انتشار گزارش رشد بی‌سابقه نقدینگی، مرکز آمار گزارشی را منتشر کرده که نشان می‌دهد تورم نقطه‌ای اقلام وارداتی در زمستان ۹۹ سه رقمی و ۵۵۸ درصد ثبت شده است.

این درحالیست که نرخ دلار سال گذشته بیش از ۶۰ درصد افزایش داشت. به بیان ساده تر نرخ اقلامی که از خارج از کشور وارد شده است در یک سال ۶٫۵ برابر شده است.

بر اساس رده‌بندی موسسه تریدینگ اکونومیکس حالا ونزوئلا با تورم ۲۶۶۵ درصد، سودان با تورم ۳۴۱ درصد و زیمباوه با تورم ۲۴۱ درصد سه کشور پر تورم جهان معرفی شده‌اند.

در این میان اما ونزوئلا هم که زمانی به کویت امریکای لاتین معروف بود، در یک سیر زمانی چندساله تبدیل به ونزوئلای کنونی شد.

ونزوئلا با وجود برخورداری از منابع نفتی فراوان از سوی امریکا تحریم شد و به دلیل کسری بودجه سنگین و سپس استقراض از کشورهای خارجی و به ویژه چین به چرخه ونزوئلایی شدن افتاد.

در سال ۲۰۱۵ ونزوئلا با نرخ تورم بیش از ۱۰۰ درصد، بالاترین نرخ تورم در جهان را به نام خود ثبت کرد و سپس در سال ۲۰۱۶ نرخ تورم این کشور به ۷۰۰ درصد و در سال ۲۰۱۷ به نزدیک ۲۰۰۰ درصد رسید.

مهم‌ترین عامل ایجاد ابرتورم در این کشور کسری بودجه دولت بر اثر کاهش درآمد‌های نفتی و طرح‌های حمایتی بدون برنامه بوده است که دولت را مجبور به چاپ روزافزون پول برای تامین هزینه‌های خود کرده است.

هر چند این تورم در ابتدا بین اعدادی در حدود ۱۰ تا ۳۰ درصد محدود بود اما دیری نگذشت که پس از ورود اقتصاد به چرخه خود تخریب‌کننده ونزوئلا به شرایط امروز رسید.