عضویت دائمی ایران در سازمان شانگ‌های با بازتاب جهانی همراه شد و غربی‌ها را دچار وحشت کرده است. دولت سیزدهم بر خلاف دولت دوازدهم مسیری را در پیش گرفت که علاوه بر حل مشکلات اقتصادی؛ عزت از دست رفته مردم ایران را بازگیرد.

در دولت سابق با روش‌های مختلف بدون در نظر گرفتن عزت مردم ایران همه تلاش‌ها در جهت رضایت غربی‌ها بوده است و در این میان بسیاری از امتیاز‌ها هم در اختیار غربی‌ها قرار گرفت و هیچ سودی برای مردم کشورمان نداشت؛ بلکه مشکلات را هم دو چندان کرد.

دولت دوازدهم توافقات برجام را راه نجات ایران دانست، اما به مرور زمان با بدقولی‌های غربی‌ها و عدم اجرای توافقات سبب شد تا افکار عمومی اکنون نسبت به عضویت ایران در سازمان شانگ‌های بی اعتماد باشد و آن را همانند برجام تصور کند. برخی از رسانه‌های اصلاح طلب هم بر این باور هستند که عضویت ایران در سازمان شانگ‌های کمکی به ایران نمی‌کند در صورتی که با توجه به قدرت شرق در بخش اقتصاد و پیشی گرفتن چینی‌ها در بازار جهانی قائدتا می‌تواند اقتصاد ایران را تحت شعاع قرار دهد.

ایران با عضویت در این سازمان می‌تواند به بازار بزرگ شرق ورود کند و قطعا باتوجه به پتانسیل‌های بزرگی که کشورمان از آن برخوردار است حضور در این بازار می‌تواند برای ایران به یک موقعیت طلایی تبدیل شود.

ایران با قرار گرفتن در منطقه‌ای حساس و با محوریت شمال _ جنوب و شرق _ غرب، می‌تواند علاوه بر مسیر ترانزیت کالای کشور‌های شمال مرز‌های خود به جنوب، محور شرق به غرب و اروپا را نیز تامین و بعنوان چهارراهی مطمئن در اقتصاد منطقه و بین‌المللی، نقشی فعال‌تر ایفا نماید.

توسعه بزرگراه بین‌المللی حمل و نقل شمال به جنوب با اتکاء به وجود بنادر مهم ایران در سواحل خلیج فارس و دریای عمان، می‌تواند اقتصاد کشور‌های عضو را در مسیر تسهیل در تجارت بین‌المللی و منطقه‌ای قرار دهد.

بدون حضور فعال ایران و نقش آن به عنوان رابط بین شرق و غرب در مسیر‌های ارتباطی کشور‌های عضو سازمان همکاری شانگهای، ایجاد بازار‌های جدید غرب یا جنوب دشوار خواهد بود. ایران برای چین نیز به عنوان یک اقتصاد بزرگ و جویای راه‌های ارتباطی کوتاه به بازار‌های مصرفی خود، جهت دسترسی به دریای سیاه و خاورمیانه، از اهمیت زیادی برخوردار است.

 

در این بین همکاری و مشارکت‌های مختلف ایران و روسیه در خاورمیانه، از گسترش قابل توجه‌ای برخوردار و روسیه از جمله کشور‌هایی است که از پیوستن ایران به این سازمان، در جهت راهبرد منطقه‌ای خود بهره‌مند خواهد شد.

اما سازمان همکاری شانگ‌های نیز برای ایران فرصت ساز خواهد بود تا صادرات خود در زمینه‌های مختلف از جمله انرژی (نفت، گاز و برق) به این کشور‌ها را گسترش داده و پیوند‌های اقتصادی خود را مستحکم‌تر نماید، مسئله‌ای که می‌تواند از فشار‌های وارده از سوی ایالات متحده کاسته و اقتصاد خود را به سمت شرق گسترش دهد.

گزینه شرق برای ایران، در حالی مهیا شده است که ایالات متحده، با فشار‌های اقتصادی بر ایران، عملا شرق را به گزینه مطلوب ایران بدل نموده است و فرصت ایجاد تعامل بیشتر با ایران را یکی پس از دیگری از دست می‌دهد.

 

 

قطعا حضور ایران در بازار بزرگ شرق و راه ارتباطی مهمی که کشورمان میان شرق و غرب دارد می‌تواند زمینه‌های واردات و صادرات را برای کشورمان ایجاد کند.

پیشرفت در مذاکرات وین برای احیای برجام (با حضور چین و روسیه از اعضای سازمان شانگهای) و رفع موانع سیاسی و اقتصادی در این رابطه نیز، می‌تواند فرصتی برای ایران قلمداد شود تا در راستای منافع اقتصادی و سیاسی خود از آن بهره‌مند شود.

از جمله مهمترین مزایای اقتصادی عضویت در سازمان همکاری شانگ‌های محسوب می‌شود می‌توان به ایجاد منطقه آزاد تجاری بین کشور‌های عضو این سازمان اشاره کرد که فرصت تجارت و کسب منفعت از این فضا را برای تمامی اعضا فراهم خواهد کرد. از طرف دیگر زمینه سازی برای تقویت فضای سرمایه گذاری در کشور‌های عضو این سازمان هم از مزایای این عضویت است.

 

 

بزرگترین سهم ایران در عضویت سازمان شانگ‌های بخش ترانزیت است. برای مثال هند یکی از کشور‌های هدف برای صادرات کالا‌ها و محصولات است. این کشور از نظر میزان جمعیت و قومیت‌های بسیار زیاد، بعد از چین دومین کشوری است که در تجارت نقش مهمی را ایفا می‌کند.

سهل گرفتن در امر صادرات، کاهش هزینه معاملات تجاری، کاهش عوارض و حقوق گمرکی کالا‌های صادراتی و خدمات، ایجاد محیط رقابتی بین‌المللی در داخل و فراهم کردن محیط صادراتی و نیز ارتقای بخش کشاورزی از اصول نظام تجارت کشور هند است.

از تولیدات مهم بخش کشاورزی در هند، برنج، گندم، دانه‌های روغنی، پنبه، کنف، چای، سیب زمینی، محصولات لبنی و ... و در بخش صنعت منسوجات، محصولات شیمیایی، فرآورده‌های غذایی، فولاد، سیمان، مواد معدنی و ماشین آلات و سخت افزار است.

کالا‌های وارداتی این کشور نفت خام و مشتقات نفتی، طلا و جواهرآلات، ذغال سنگ، گاز‌های نفتی است. با توجه به شرایط موجود، امکان افزایش صادرات به هند از سوی ایران وجود دارد و با سرمایه‌گذاری که کشور هند در چابهار انجام داده، در ترانزیت کالا‌های ایران می‌تواند تأثیرگذار باشد.

این نمونه‌ای از مزایای عضویت ایران در سازمان شانگ‌های است و قطعا در بخش واردات و صادرات برخی کالا‌ها با توجه به تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه مردم ایران می‌توانند کمک‌های بسیاری به اقتصاد کشورمان کند و از همه مهتر واردات مواد اولیه از کشور‌های عضو سازمان شانگ‌های می‌تواند زمینه‌های ارتقای کیفیت و افزایش تولید داخلی را هم ایجاد کند.

میزان صادرات فعلی ایران در سال ۹۹ از کشور چین، ۹/۰۷ میلیارد دلار، روسیه ۰/۵۰۴ میلیارد دلار، هندوستان ۱/۲۸۱، پاکستان ۱/۰۰۲، قراقزستان ۰/۷۶ میلیارد دلار و ازبکستان ۰/۱۶۴ میلیارد دلار بوده است.

 چین در این چند سال اخیر علی رغم انتقاد‌هایی که به کالا‌های وارداتی این کشور شده است، اما در روز‌های بحرانی به اقتصاد ایران کمک کرده است. باتوجه به اینکه اخیرا بازار جهانی توسط چینی‌ها تصاحب شده است قطعا همکاری تنگاتنگ با این کشور می‌تواند کشورمان را در بخش اقتصاد کمک کند. همچنین کشور‌های دیگه هم همانند روسیه و هند می‌توانند در بخش پیشرفت اقتصادی به کشورمان کمک‌های شایانی کنند.