بیشترین افت ماهانه نفت از مارس ۲۰۲۰ رقم خورد/امیکرون و تاثیر آن بر قیمت نفت

عربستان سعودی پس از افزایش قیمت نفت خام تا حدود ۹۵ دلار در هر بشکه، قیمت نفت را برای بازار اصلی خود در آسیا افزایش داد. به گفته چند فرد مطلع، آرامکو، شرکت نفت دولتی عربستان سعودی تمام قیمت‌ها را برای مشتریان آسیایی در ماه مارس افزایش داد. این شرکت نفت از ماه فوریه تا ۲.۸۰ دلار به ازای هر بشکه، قیمت نفت خود را افزایش داد. این بالاترین رقم از مارس ۲۰۲۰ است، درست قبل از اینکه آرامکو با شروع همه‌گیری کووید-۱۹ قیمت‌ها را کاهش دهد.

سایر سطوح قیمتی آسیایی با ۴۰ سنت جهش به ۷۰ سنت رسید. امسال نفت خام برنت حدود ۲۰ درصد افزایش قیمت داشته و به بیش از ۹۳ دلار در هر بشکه رسیده است. افزایش آن در حالی رخ داده که مصرف جهانی علی رغم گسترش اومیکرون، همچنان قوی است. علاوه بر این، ذخایر نفت در سال گذشته به شدت کاهش یافته است و بسیاری از تولیدکنندگان اصلی در تلاش برای تولید بیشتر نفت هستند. تصمیم آرامکو چند روز پس از آن گرفته شد که اوپک پلاس تصمیم گرفت تولید نفت خام خود را در ماه آینده به میزان ۴۰۰ هزار بشکه در روز مطابق با انتظارات بازار افزایش دهد.

بسیاری از معامله گران انرژی تردید دارند که این گروه به رهبری عربستان سعودی و روسیه به خاطر مشکلات بین برخی از اعضای آن، به بازار عرضه کافی داشته باشد. شرکت آرامکوی عربستان بزرگ‌ترین صادرکننده نفت جهان است. بیش از ۶۰ درصد از محموله‌های آن به آسیا می‌رود و چین، ژاپن، کره جنوبی و هند بزرگ‌ترین خریداران آن هستند. قیمت‌گذاری آرامکو اغلب برای تولیدکنندگان دیگر خاورمیانه تنظیم قیمتی بوجود می‌آورد.

بهای معاملات نفت برنت ۳۴ سنت معادل ۰.۴ درصد افزایش یافت و به ۹۱ دلار و ۴۵ سنت در هر بشکه رسید. نفت برنت روز پنج شنبه یک دلار و ۱۶ سنت صعود کرده بود.

بهای معاملات وست تگزاس اینترمدیت آمریکا با ۴۶ سنت معادل ۰.۵ درصد افزایش، به ۹۰ دلار و ۷۳ سنت در هر بشکه رسید. شاخص نفت آمریکا شب گذشته با دو دلار افزایش قیمت بسته شده بود و برای نخستین بار از ششم اکتبر سال ۲۰۱۴ از مرز ۹۰ دلار عبور کرد.

هر دو شاخص به سوی ثبت هفتمین رشد هفتگی متوالی پیش می‌روند.

به گفته ادوارد مویا، تحلیلگر ارشد بازار در شرکت OANDA، وست تگزاس اینترمدیت پس از ورود سرمای قطبی به تگزاس و مختل شدن تولید نفت در منطقه پرمیان باسین، به بیش از ۹۰ دلار در هر بشکه صعود کرد.

طوفان زمستانی عظیمی که روز پنج شنبه بخش‌های وسیعی از مرکز و شمال شرق آمریکا را فراگرفت و رفت و آمد را دشوار کرد، باعث قطع برق هزاران خانه و تعطیلی مدارس در چندین ایالت شد.

به گفته تحلیلگران، با پیش افتادن روند بهبود تقاضا از عرضه، بازار‌های نفت در برابر شوک‌های عرضه به میزان فزاینده‌ای آسیب پذیر می‌شوند.

مویا گفت: با وجود این که هزاران پرواز لغو شدند، اما بازار انرژی به موضوع تولید متمرکز شده و اهمیت چندانی به شوک‌های تقاضای موقتی نمی‌دهد.

تنش‌های ژئوپلیتیکی در اروپای شرقی و خاورمیانه هم به رشد چشمگیر قیمت‌ها دامن زده و رشد نفت برنت از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون را به ۱۷ درصد و رشد قیمت وست تگزاس اینترمدیت را به ۲۰ درصد رسانده است.

آمریکا هشدار داد روسیه در حال برنامه‌ریزی برای بر پا کردن یک حمله به منظور توجیه تهاجم به اوکراین است. ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه ناتو و غرب را مقصر تنش‌های فزاینده خواند با این حال وی هزاران نیرو را به مرز اوکراین اعزام کرده است.

چیوکی چن، تحلیلگر ارشد شرکت سانوارد تردینگ پیش بینی کرد: با ریسک ژئوپلیتیکی اوکراین و افزایش تدریجی تولید اوپک پلاس، انتظار می‌رود قیمت‌ها به مرز ۱۰۰ دلار برسند.

وزیران اوپک پلاس در نشست چهارشنبه هفته جاری توافق کردند افزایش تدریجی تولید را ادامه دهند و افزایش تولید به میزان ۴۰۰ هزار بشکه در روز برای مارس را تصویب کردند. اما افزایش تولید اوپک پلاس با این حقیقت که چندین عضو این گروه به دلیل عدم سرمایه گذاری کافی در چند سال گذشته، با مشکلاتی برای افزایش تولید روبرو هستند، پیچیده شده است. تنها شماری از کشور‌ها به خصوص عربستان سعودی ظرفیت مازاد تولید دارند که می‌تواند کمک کند سطح تولید کلی اوپک پلاس افزایش پیدا کند.

بر اساس گزارش رویترز، با این حال بعضی از تحلیلگران پیش بینی می‌کنند در بلندمدت و تا سه ماهه چهارم امسال، بازار با مازاد عرضه روبرو می‌شود که کمک می‌کند ترمز روند صعودی قیمت‌ها کشیده شود.

دنیای‌اقتصادنوشت: بهای نفت در‌ماه گذشته میلادی (نوامبر) که سه شنبه به پایان رسید حدود ۲۰‌درصد کاهش یافت که بدترین عملکرد ماهانه از مارس سال گذشته بود. نفت پنج هفته کاهشی را پشت سر گذاشته که به‌دلیل گمانه زنی‌ها و سپس اعلام آزادسازی ذخایر استراتژیک نفتی کشور‌های مصرف کننده به‌همراه پیش بینی‌ها از مازاد عرضه در فصل اول ۲۰۲۲ تحت‌فشار بود، با این حال نفت‌خام آمریکا جمعه گذشته با انتشار خبر ظهور سویه جدید کرونا موسوم به «اومیکرون» سقوط ۱۳‌درصدی را تجربه کرد. نوسانات شدید بازار ادامه پیدا کرد و دوشنبه ارزیابی مجدد خطر اومیکرون باعث شد اندکی از خسارت جمعه جبران شود، اما سه شنبه مجددا نگرانی در مورد اثرگذاری واکسن‌ها و اخبار منفی از سیاست‌های مالی بانک مرکزی آمریکا موجب ریزش حدود ۵‌درصدی نفت شد. واضح است که مهم‌ترین عامل در حال‌حاضر، شدت تاثیرگذاری این سویه بر تقاضای نفت است.
بدترین‌ماه نفت با «اومیکرون»

علاوه‌بر این جلسه پنج‌شنبه اوپک پلاس ممکن است به توقف افزایش ماهانه تولید این ائتلاف بینجامد. بازار چهارشنبه تا زمان تنظیم این گزارش هم به شدت به استقبال این عامل رفته و بیش از ۴‌درصد افزایش یافته است. برای ماه دسامبر، سه عامل اومیکرون، حجم آزادسازی ذخایر استراتژیک و سیاست اوپک پلاس بسیار بر بازار تاثیرگذار خواهند بود. در گزارش پیش رو همچنین به پیش بینی‌های گا‌ها متناقض در مورد روند قیمت نفت پرداخته می‌شود.

ریزش ۲۰‌درصدی نفت در نوامبر

بهای آتی نفت در ماه نوامبر با بزرگ‌ترین ریزش از مارس‌۲۰۲۰ یعنی ابتدای شروع پاندمی کرونا مواجه شد، اما چگونه این اتفاق افتاد؟ نفت از ۵ هفته قبل در مدار کاهشی قرار داشته است، چراکه به دنبال قیمت‌های بالای ۸۰ دلاری و فشار به مصرف کنندگان در آمریکا که با قیمت‌های به شدت بالای بنزین در کنار افزایش تورم رو به رو بودند، این کشور اعلام کرد ممکن است برای متعادل سازی قیمت‌ها و کاهش بار تورمی انرژی به آزادکردن بخشی از ذخایر استراتژیک نفت روی آورد. همین موضوع باعث بروز گمانه زنی‌های بسیاری در این مورد و تاثیرگذاری آن شد. کارشناسان عمدتا این اقدام را اشتباه با اثرگذاری کم و موقت می‌دانستند چراکه این ذخایر را برای استفاده در مواقع بحران عرضه مناسب می‌دیدند، حال آنکه در حال‌حاضر چنین بحرانی وجود ندارد و ایالات‌متحده برای ر‌هایی از انتقادات داخلی درباره بهای سوخت و تورم بالا می‌خواهد دست به این کار بزند. پس از چند هفته، خبری در خبر‌گزاری رویترز منتشر شد مبنی‌بر اینکه این کشور از برخی مصرف کنندگان عمده آسیایی مانند چین، هند، ژاپن و کره‌جنوبی درخواست کرده برای این اقدام به او بپیوندند. چنین یارکشی اثرگذاری آزادسازی ذخایر را افزایش می‌دهد. بالاخره، چند روز بعد جو بایدن اعلام کرد ۳۲ میلیون بشکه از ذخایر استراتژیک آمریکا را آزاد خواهد کرد و ۱۸ میلیون بشکه دیگر هم که از سال ۲۰۱۸ تصویب شده بود، به فروش خواهد رساند؛ در مجموع ۵۰ میلیون بشکه. از سوی دیگر، کشور‌های مذکور به علاوه بریتانیا هم با آمریکا در این اقدام همکاری خواهند کرد. بهای نفت عمدتا تحت‌تاثیر این عامل روند کاهشی خفیفی را تجربه کرد چراکه منابع اوپک پلاس گفتند به این موضوع واکنش نشان خواهند داد. اما حالا آن‌ها نه تن‌ها باید در جلسه خود که پنج‌شنبه برگزار می‌شود به اقدام کشور‌های مصرف کننده واکنش نشان دهند، بلکه عامل اومیکرون با قدرت چندبرابری پیش روی وزرای اوپک و متحدانش قرار گرفته است. جمعه هفته قبل بود که ظهور این سویه جدید منجر به وحشت زدگی بازار و سقوط ۱۳‌درصدی آن شد. شرایط در روز دوشنبه اندکی امیدوارکننده شد، زیرا برخی پزشکان از خفیف‌بودن اثر آن برای موارد مبتلا خبر داده بودند؛ با این حال، در آخرین روز‌ماه نوامبر یعنی سه شنبه بازار مجددا به سمت سطوح پایین‌تر رفت و نزدیک به ۵‌درصد ریخت چراکه مدیرعامل شرکت داروسازی مدرنا گفته بود واکسن‌های موجود احتمالا تاثیری که بر سویه دلتا داشتند، بر اومیکرون نخواهند داشت.

لوئیس دیکسون، تحلیلگر ارشد بازار نفت در ریستاد‌انرژی در این مورد گفت: «تهدید تقاضای نفت واقعی است... موج جدید دیگری از قرنطینه‌ها می‌تواند تا ۳ میلیون بشکه در روز از تقاضای نفت در سه ماهه اول ۲۰۲۲ بکاهد.» برخی از کشور‌ها اقدام به بستن مرز‌های خود به روی اتباع خارجی کرده اند و بسیاری هم سفر به کشور‌های جنوب‌آفریقا یعنی جایی که اومیکرون اولین‌بار در آنجا پیدا شده را ممنوع کرده اند. علاوه بر این، جروم پاول رئیس فدرال‌رزرو آمریکا گفت که بانک مرکزی این کشور احتمالا در مورد تسریع روند کاهش خرید گسترده اوراق در جلسه بعدی سیاستگذاری خود بحث خواهد کرد چراکه اقتصاد قوی است و انتظار می‌رود روند افزایشی تورم در نیمه سال میلادی بعد ادامه پیدا کند. بهای نفت‌خام برنت در پایان ماه نوامبر اندکی بالاتر از ۷۰ دلار بر بشکه بسته شد که نشان از کاهش شدید ۴/ ۱۶‌درصدی آن داشت، اما وست‌تگزاس‌اینترمدییت حتی افت شدید تری داشت و با رسیدن به قیمت ۶۶ دلار بر بشکه ۸/ ۲۰‌درصد در این بازه تنزل پیدا کرد.

چالش اوپک پلاس

اوپک و متحدانش که خود را برای بررسی اثرگذاری آزادسازی ذخایر استراتژیک کشور‌های مصرف کننده در جلسه این هفته آماده می‌کردند، با ظهور سویه جدید کووید-۱۹ به نوعی غافلگیر شدند و جلسات تکنیکالی که به طور معمول پیش از جلسات اوپک و اوپک پلاس برگزار می‌شود را به تعویق انداختند. این ائتلاف که در ماه‌های گذشته به طور ثابت هر‌ماه ۴۰۰ هزار بشکه در روز به تولید خود افزوده و میزان کاهش تولید خود را به ۸/ ۳میلیون بشکه در روز پایین آورده است، حالا با جلسه‌ای چالشی‌تر مواجه شده است. برخی وزرای این گروه از جمله عربستان و روسیه، اما تاکنون خم به ابرو نیاورده اند. الکساندر نوواک، معاون نخست‌وزیر روسیه و نماینده این کشور در اوپک پلاس که پیش از این وزیر انرژی هم بود در این‌باره گفته نیازی به اقدام فوری نیست. عبدالعزیز بن‌سلمان هم در مصاحبه‌ای گفته که این کشور نگران سویه اومیکرون نیست. با این حال، برخی منابع و کارشناسان احتمال توقف افزایش تولید اوپک پلاس را بالا می‌دانند. ادوارد مویا، تحلیلگر OANDA در یک یادداشت گفت: «به‌دنبال آزادسازی ذخایر استراتژیک جهانی و اعلام بسیاری از کشور‌ها در مورد محدودیت سفر... اوپک و متحدانش به راحتی می‌توانند توقف (افزایش) تولید یا حتی اندکی کاهش آن را توجیه کنند.» یکی از منابع ناشناس اوپک به رویترز گفته به زمان بیشتری برای فهم سویه جدید و اینکه آیا نیاز به واکنش سریع هست، داریم.

نفت ۱۲۵ دلاری در ۲۰۲۲

تحلیلگران جی پی مورگان در یک گزارش مدعی شدند که قیمت نفت می‌تواند در سال آینده به ۱۲۵ دلار بر بشکه و در سال ۲۰۲۳، به ۱۵۰ دلار برسد، زیرا اوپک ظرفیت محدودی برای بهبود تولید دارد.

به گزارش خبر‌گزاری اویل‌پرایس به نقل از TheStreet، این تیم به رهبری کریستین‌ملک در این‌باره نوشت: «اوپک پلاس از تاثیر کمبود سرمایه گذاری ایمن نیست... ما تخمین می‌زنیم ظرفیت مازاد واقعی اوپک در سال ۲۰۲۲، دو میلیون بشکه در روز (۴۳ درصد) کمتر از برآورد‌های ۸/ ۴‌میلیون بشکه‌ای باشد که روی آن اجماع شده.»

این گروه تحلیلگران افزودند: «در حالی که ما معتقدیم در نیمه اول سال ۲۰۲۲ برای ایجاد تعادل در بازار (و احتمالا کاهش تاثیرات انواع جدید کووید) به یک توقف سه‌ماهه افزایش هر‌ماه ۴۰۰هزار بشکه در روز نیاز است، این گروه برای رشد ماهانه بیش از ۲۵۰ هزار بشکه در روز تقلا خواهد کرد.» بر اساس گزارش سی ان ان، چنین افزایش قیمتی در طلای‌سیاه می‌تواند بهای بنزین آمریکا را به ۵ دلار در هر گالن افزایش دهد.
نظرسنجی قیمتی رویترز و پیش بینی دیگران

خبر‌گزاری رویترز در نظرسنجی خود که در پایان هر‌ماه انجام می‌شود از ۳۹ اقتصاددان و تحلیلگر در مورد بهای نفت سوال کرده که البته پیش از سقوط قیمتی جمعه به دلیل هراس از اومیکرون انجام شد. بر این اساس، این تحلیلگران معتقدند احتیاط در سیاست تولید اوپک پلاس در سال بعد باعث می‌شود قیمت‌ها بالای ۷۰ دلار بر بشکه باقی بمانند.

آن‌ها انتظار دارند قیمت برنت در سال ۲۰۲۲، به طور متوسط ۳۳/ ۷۵دلار بر بشکه باشد که تاکنون بالاترین پیش بینی قیمتی برای آن بوده است. در مورد وست‌تگزاس‌اینترمدییت هم اقتصاددانان و تحلیلگران برآورد کرده اند قیمت آن میانگینی برابر ۳۱/ ۷۳ دلار بر بشکه داشته باشد که بالاتر از پیش بینی ۲۱/ ۷۱دلاری ماه گذشته در نظرسنجی رویترز بوده است. پیش از این، آژانس بین المللی انرژی و بارکلیز هم پیش بینی خود از قیمت نفت را بالا برده بودند. آژانس گفته بود بهای برنت در سال آینده به طور متوسط ۴/ ۷۹دلار بر بشکه خواهد بود. بانک بارکلیز هم برآورد خود را با ۳ دلار افزایش به ۸۰دلار برای برنت و ۷۷‌دلار برای وست‌تگزاس اینترمدییت رسانده بود. با این حال، مورگان‌استنلی دوشنبه اعلام کرد که پیش بینی قیمتی خود از برنت در فصل اول سال ۲۰۲۲ را از ۹۵‌دلار بر بشکه به ۵/ ۸۲‌دلار کاهش داده است چراکه انتظار دارد ویروس اومیکرون مانع عمده‌ای برای تقاضای نفت ایجاد کند. با وجود افت شدید نفت در روز‌های پایانی ماه نوامبر، طلای‌سیاه دسامبر را با قدرت آغاز کرد. ساعت ۱۶:۱۵ به وقت تهران، وست‌تگزاس اینترمدییت با ۹۳/ ۲دلار افزایش معادل ۴۳/ ۴‌درصد به ۱۱/ ۶۹‌دلار بر بشکه رسید. شاخص جهانی برنت هم ۳ دلار و ۲۱‌سنت معادل ۶۴/ ۴‌درصد بالا رفت تا به قیمت ۴۴/ ۷۲دلار بر بشکه ارتقا یابد؛ هرچند این سطوح در مقایسه یا قیمت‌های یک هفته قبل تفاوت فاحشی دارند. به‌نظر می‌رسد سرمایه گذاران نفتی نسبت به نتیجه جلسه اوپک و متحدانش خوش بین هستند.