بازار پایه گریبان بورس را خواهد فشرد؟!

پول‌نیوز - بازار سرمایه ایران در حال حاضر متشکل از بورس اصلی یا همان تهران، بورس کالا، فرابورس و بورس انرژی است که هرکدام در دل خود صنایع و بنگاه‌های مختلفی را در خود جای داده‌اند. از سکه و زعفران بورس کالا تا شرکت‌های بزرگ صنعتی در بورس تهران و البته تازه‌واردها و شاید کمتر شناخته‌شده‌ها در فرابرس ایران و البته محصولات نفتی و شیمیایی که به‌تازگی نقش پررنگ‌تری در بورس انرژی پیداکرده‌اند.

به گزارش خبرنگار پول‌نیوز، اما هرکدام از این زیرمجموعه‌های بازار سرمایه، مشکلات و به قولی باگ‌های خاص خود را دارند که مدیران بازار سرمایه و دولتی‌ها در فکر رفع آن‌ها هستند اما گاهی این مرتفع کردن‌ها با مقاومت‌های بسیاری از داخل و خارج بازار سرمایه روبه‌رو می‌شود. به‌طور مثال در فرابرس ایران و بازار پایه مشکلات به حدی زیاد است که خود آشپز هم‌صدایش درآمده. از سال 97 روند تدوین قوانین جدید بازار پایه آغاز شد و پس از تصویب در مجاری ذی‌ربط قرار بود از خرداد 98 این قوانین جدید اجرایی شود اما؛ مقاومت‌ها و اعتراضات سهامداران و برخی فعالان بازار پایه باعث لغو تاریخ اجرایی شدن این قوانین شد.




قرار بر بررسی‌های بیشتر بود و به همین دلیل شورای فقهی و مدیران بازار سرمایه جلسات گوناگونی برگزار کردند و دست‌آخر همان قوانین خردادماه با کمترین تغییر در 25 شهریور ابلاغ و اجرا شد.

اعتراضات به این قوانین در روزهای گذشته بیشتر شده تا جایی که پای مدیرعامل فرابرس و سایر صاحب‌منصبان بورس را به برنامه‌های مختلف صداوسیما و معترضین را به جلوی مجلس کشاند.

اما دلیل این مخالفت‌ها چیست؟

بسیاری از سهامداران معترض جزو افرادی هستند که سودهای خوبی از بی‌دروپیکر بودن بازار پایه کسب کرده‌اند و حالا از محدود شدن این درآمدها ناراحت هستند و البته در کنار آن هستند افرادی که متأسفانه گول رنگ و لعاب بازار پایه را خورده و هر آنچه داشتند و نداشتند در این بازار سرمایه‌گذاری کرده و حال با ضررهای بسیار زیادی روبه‌رو شدند.

در گفتگو با کارشناسان و فعالان بازار سرمایه می‌توان به‌وضوح دید که تعداد موافقان این تغییر از تعداد مخالفان بیشتر است اما؛ در این آمارگیری جای سهامداران حقیقی و ضرر کرد کاملاً خالی است.

تغییر قوانین باید به‌مرور انجام می‌شد

فردین آقابزرگی از کارشناسان و فعالان خبره بازار سرمایه در مورد تغییرات قوانین بازار پایه می‌گوید: در جلسه‌ای که در کانون کارگزاران بورس اوراق بهادار برگزار شد چند نفر با این طرح موافقت کردند که من هم جزو موافقان آن بودم البته با این تفاوت که به عقیده من محدودیت‌ها و دغدغه‌های بازار سرمایه باید در قانون جدید رعایت و به‌مرورزمان این قانون اجرایی می‌شد!

وی می‌افزاید: موافقت بنده به این معنی نبود که باید به‌صورت چکشی این قانون اجرایی شود بلکه به دلیل فضای خاص بازار سرمایه ایران، این تغییرات باید به‌مرور انجام و برای اجراشدن آن‌همه جوانب و حساسیت‌ها مدنظر قرار می‌گرفت.

مدیرعامل کارگزاری بانک دی تأکید می‌کند که از نگاه بنده مخفی بودن سفارش‌ها در قانون جدید بازار صحیح نیست چراکه مشخص بودن سفارش و قیمت‌ها از ویژگی‌های بورس است اگر قرار باشد که سفارش و قیمت‌ها مشخص نباشد چرا معاملات باید در بورس انجام شود؟ اگر قرار است سهام در نظامی رقابتی به فروش برسد مزیت رقابت این است که نرخ بالاتر به‌عنوان نرخ معامله اعلام شود و نمی‌توان نرخی غیرازآن برای معامله قائل شد.

آقابزرگی ادامه می‌دهد: در کل من با هرگونه محدودیتی در نظام عرضه و تقاضا موافق نیستم اما اینکه بخواهیم شرکت‌ها را ازنظر سطح شفافیت و اطلاع‌رسانی طبقه‌بندی کنیم اقدام مناسبی است.

بسیاری از سهامداران و فعالان بازار پایه نیز مانند آقابزرگی با مخفی بودن قیمت‌ها و سفارش‌ها مخالف هستند و شاید به همین دلیل باشد که اجرایی شدن این قسمت از قانون جدید با 6 ماه تأخیر صورت می‌پذیرد.

بازار پایه باید زودتر محدود می‌شد!

عظیم ثابت مدیرعامل کارگزاری بانک سپه اما کاملاً با اجرای این قوانین جدید در بازار پایه موافق است و حتی زمان اجرا را کمی دیر می‌داند.

وی در این مورد می‌گوید: با توجه به وضعیتی که بازار پایه فرابرس پیداکرده بود، محدودسازی دامنه نوسان حتی پیش‌ازاین باید اجرایی می‌شد! چراکه بسیاری از سهم‌ها در این بازار به لحاظ بنیادی وضعیت مناسبی ندارند و علت انتقال آن‌ها به بازار پایه هم همین ابهامات و مشکلات ساختاری بوده است .

ثابت می‌افزاید: هم‌اکنون در بورس یا فرابورس سهم‌های ارزنده‌ای وجود دارد  که ازلحاظ بنیادی، سهم بازار، طرح توسعه و سودآوری در شرایط خوبی قرار دارند اما؛ متأسفانه بازار توجه چندانی به این سهم‌ها ندارد در مقابل برخی سهم‌های بازار پایه که احتمال تبانی و سفته‌بازی در آن بالاست، با اقبال مواجه شده‌اند .

به گفته ثابت، ازآنجاکه سهم‌های بازار پایه، منابع زیادی را نمی‌خواهد معمولاً افراد زیادی هجوم می‌برند تا در آنجا معامله کنند و متأسفانه در خیلی از جاها معیاری هم برای قیمت‌گذاری آن وجود ندارد و قیمت‌های آن حبابی شده است .

در کنار کارشناسان و فعالان بازار سرمایه مدیران بورس ایران هستند که کاملاً با این تغییرات موافق بوده و جو به وجود آمده را ناشی از شلوغ‌کاری برخی دلالان و سفته‌بازان می‌دانند!

حال باید دید با توجه به حضور معترضان به تغییر قوانین در جلوی مجلس، اجراکنندگان قوانین جدید تا چه زمانی مقاومت خواهند کرد.

گروه رسانه‌های پول نیوز به‌عنوان حامی بازار سرمایه و سهامدارا حقیقی، آمادگی دارد تا نظرات موافقین و مخالفین این قوانین جدید را منتشر نماید بنابراین؛ با ما در تماس باشد.

گزارش از محمد علی رفیعی