واگذاری بخشی از سرزمین ایران به چین حرف عوامانه‌ای است

به گزارش پول نیوز، توافق ۲۵ ساله ایران و چین گرچه در حد یک پیش نویس و توافق اولیه است، اما سر و صدا‌های فراوانی برپا کرد. اظهارات احمدی‌نژاد شاید اولین موضع‌گیری علیه آن بود که دامنه آن به داخل مرز‌ها یا حامیان نظام سیاسی کشور محدود نماند. این میان معلوم نشد چطور رییس جمهوری اسبق که خود پیش از اعمال تحریم‌های دهه ۹۰ بیشترین روابط سیاسی و اقتصادی را با دولت‌های چپ‌گرای امریکای لاتین و یا شرق آسیا داشت چگونه تغییر قطب نما داده است. با این همه به نظر می‌رسد فعالان بخش خصوصی از این توافق نسبتا راضی هستند. این میان پرسشی هم مطرح می‌شود، نیاز‌های اقتصاد ایران چیست و چین در کدام بخش‌ها می‌تواند به توسعه ایران یاری رساند.

هادی حق شناس، کارشناس اقتصادی و نماینده اسبق مجلس، گفت: نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که توافق اخیر با چین نه محصول سال ۹۹ بلکه دقیقا در زمان قدرت ایران و پس از امضای برجام حین سفر رییس جمهوری چین به ایران در سال ۹۶ مطرح شد. در نتیجه باید توجه داشت که مساله را نباید در نگاه‌های جناحی به این شکل حلاجی کرد.

وی افزود: از سوی دیگر توافق با چین اولین قرارداد بلندمدت ایران با کشور‌های دیگر نیست. یک دهه پیش میان ایران، پاکستان و هند خط لوله صلح به مرحله اجرا رسید. دو دهه است با قزاقستان سواپ نفتی داریم و همین مدت از توافق میان ایران ترکمنستان و ایران ترکیه برای خط لوله گاز اجرا شده است. علاوه بر این بحث‌های حول کریدور شمال- جنوب و شرق- غرب هم بیش از ۲۰ سال قبل در کشور مطرح شده است؛ لذا این اولین توافق بلندمدت ایران نیست.

نماینده اسبق مجلس ادامه داد: از سوی دیگر در چهار دهه اخیر ثابت شده به راحتی روابط میان ایران و امریکا عادی نخواهد شد و اروپا هم ثابت کرده در چنین چالش‌هایی نهایتا در کنار امریکا خواهد بود. به بیان دیگر غرب نمی‌تواند با وضعیت فعلی شریکی قابل اعتماد برای کشور باشد و رابطه تجاری میان دو طرف به راحتی ممکن است از بین برود.

این مدرس دانشگاه تصریح کرد: عربستان سعودی یکی از نزدیکترین روابط را در خاورمیانه با غرب دارد، اما قرارداد‌های بلندمدت فروش نفت خود را با کشور‌های جنوب و جنوب شرقی آسیا می‌بندد. حتی ترکیه و روسیه علی‌رغم تنش‌هایی که از شلیک به هواپیما روسی پیش آمده با هم روابط اقتصادی بلند مدت داشته و دارند. در واقع جهان امروز کشور‌ها به دنبال شرکای بلندمدت می‌گردند و لو آنکه از نظر سیاسی همگن نباشند.

حق شناس تاکید کرد: این مساله در ایران مورد توجه کافی نبوده است. در حالیکه همسایگان ایران در بلوک‌های متعددی عضو می‌شوند. این نگرش که ایران صرفا باید با برخی از کشور‌های خاص مرتبط باشد چندان منطقی نیست. نمی‌توان کل کشور و مردم را منتظر نگه داشت تا نتیجه برجام مشخص شود و سپس به دنبال توسعه بود.

استاندار استان گلستان با اشاره به دوره‌های حساس پس ازانقلاب گفت: دراین مدت دوران متعددی داشتیم که همگی حساس بودند، اما نمی‌توانیم رفع مشکلات اقتصادی را به روز‌هایی حواله دهیم که همه چیز خوب و آرام باشد. امروز ما در بخش انرژی و معادن نیازمند تکنولوژی هستیم. این‌ها یا در دست غرب است و یا چین و ژاپن. وقتی غرب حاضر نمی‌شود حتی به تعهداتش پایبند بماند چاره‌ای نیست جز توافق با شرق البته در چارچوب منافع ملی.

او در باره انتقاداتی مانند واگذاری برخی از جزایر خلیج فارس یا سرزمین اصلی به چین تصریح کرد: این واقعا بیان عوامانه‌ای است. به باور من وقتی تنها کلیات یک توافق منتشر شده، نمی‌شود این نتایج را گرفت. حداقل باید شمه‌ای از زمینه‌های چنین اقدامی دیده شود، اما کسی نشانه‌ای ندارد، ولی برخی این حرف‌ها را هم می‌زنند.

حق شناس در رابطه با اهمیت چین گفت: اروپا با همه عظمتش تنها ۲۰ درصد چین است. اگر بنا باشد ایران به توافق بلند مدت با کشوری برسد چین گزینه خوبی است. از یک سو بازار بسیار بزرگی دارد و از سوی دیگر در حوزه تکنولوژی هم در حال پیشرفت است. به همین دلیل توافق با چین اتفاق خوبی است و از عبور از شرایط فعلی خبر می‌دهد. البته که این توافق مانع توافق با دیگر کشور‌ها هم نیست.

این کارشناس اقتصادی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه کدام بخش‌ها باید در توافق با چین در اولویت باشند، تصریح کرد: در بخش نفت و گاز و معادن چین پیشرفت‌های بسیار خوبی داشته و ما باید تکنولوژی لازم را از آن‌ها بگیریم. از سوی دیگر حوزه گردشگری ایران یک بخش تقریبا بکر است و چین کشوری است که بیشترین توریست جهان را دارد. با توجه به اینکه مردم دو سرزمین شرقی هستند می‌توان در این بخش نیز پیشرفت‌های بزرگی را تجربه کنیم.

حق شناس افزود: این میان سرزمین ایران می‌تواند به هاب منطقه‌ای تبدیل شود و در ترانزیت هوایی چین نقش پررنگی داشته باشد. همچنین کشاورزی بخشی است که چین جزو کشور‌های پیشرفته به حساب می‌آید، اما ایران هنوز در این بخش پیشرفت کافی را نداشته است. به باور من باید از نوآوری‌های این کشور برای پیشرفت تولید مواد غذایی در کشور و توسعه کشاورزی استفاده بهینه شود.