علت سیگنال منفی دلار چیست؟ / تئوری‌ها درباره قیمت ارز در ایران

در روز‌های اخیر دلار وارد کانال ۲۹ هزار تومان شد و دوباره به محدوده ۲۸ هزار تومان برگشت و همین مساله باعث شده سیگنال نتیجه بخش نبودن توافقات را تقویت کند، این در حالی است که سیاستمداران موضع گیری‌های مثبتی نسبت به مذاکرات داشته اند.

مذاکرات برجام بار دیگر نوسانات قیمت ارز در ایران را به همراه داشته است، هرچند از هفته‌های قبل سیگنال‌های مثبتی درباره مذاکرات صادر شده بود و بسیاری از رسانه‌های خارجی هم این سیگنال را داده بودند که آمریکا حاضر است بخشی از تحریم‌ها را بردارد، با این حال در ایران دلال‌ها نوسانات مثبتی در قیمت ارز ایجاد کرده و در ابتدای هفته جاری قیمت دلار در ایران از سقف ۲۹ هزار تومان هم عبور کرد و بعد دوباره به کانال ۲۸ هزار تومان برگشت.

علی عباسیان، کارشناس بازار‌های مالی در رابطه با مذاکرات برجام گفت: مذاکرات تاثیر مستقیمی روی دلار دارد، اما به نظرم تیم دولت آقای رئیسی مشابه دولت احمدی‌نژاد است و من به شخصه چشمم به مذاکرات آب نمی‌خورد. به نظرم مهم‌ترین دلیل بازگشت آمریکا به مذاکره قرارداد ۲۵ ساله ایران با چین است، اما از طرفی ایران هم به دلیل خروج آمریکا از برجام کمی ترس دارد و به دنبال تضمین گرفتن از آمریکاست و بعید می‌دانم فعلا مذاکره راه به جایی ببرد.

عباسیان در رابطه پیش‌بینی قیمت دلار گفت: اگر مذاکره نکنیم دلار گاردی صعودی می‌گیرد و به نظرم دلار تا پایان سال تا ۳۴ هزار تومان رشد می‌کند و بعد در محدوده ۳۰ هزار تومان تثبیت می‌شود. با این فرض که مذاکراه کنیم به نظرم دلار در محدوده ۲۵ هزار دلار کاهش پیدا می‌کند.
سامان کریمی‌شاد، دیگر کارشناس بازار‌های مالی در این مورد گفت: به نظرم دولت چاره‌ای جز مذاکره کردن ندارد و اگر مذاکرات به نتیجه برسد دلار می‌تواند تا محدوده ۲۴ تا ۲۵ هزار تومان کاهش پیدا می‌کند، اما این کاهش قیمت هم مقطعی است و دلیل اصلی این موضوع اقتصاد بیمار است. دلار مقطعی به ۲۵ هزار تومان می‌رسد و اگر مذاکره نکنیم دلار گارد صعودی می‌گیرد و تا پایان سال تا حدود ۳۲ هزار تومان رشد می‌کند، اما باید بگوییم که قیمت دلار را کنترل می‌کنند.

همچنین، وحید مسعودی، کارشناس بازار‌های مالی به تاثیر مذاکرات در آینده بازار ارز اشاره کرد و گفت: چه توافقی حاصل شود و چه نشود، دلار در بازه‌زمانی حدود دو ساله روند صعودی دارد. بدون توافق، دلار ۴۲ هزار تومان می‌شود و اگر توافق شود، قیمت دلار اصلاح دارد، ولی دوباره صعودی می‌شود. اگر مذاکرات فرسایشی باشد و توافقی حاصل نشود، دلار تا قبل از تابستان ۱۴۰۱، می‌تواند به ۳۲ یا ۳۳ هزار تومان نیز برسد. در درازمدت دلار ۴۰ تا ۴۲ هزار تومانی قابل تحقق است. کف قیمت دلار ۲۵ هزار تومان است.
در حال حاضر اقتصاد کشور با کسری بودجه مواجه است و از طرف دیگر درآمد‌های ارزی کاهش یافته است، گفت: مشکلات ناشی از کسری بودجه و ... منجر به افزایش تورم در کشور شده است و از طرف دیگر درآمد‌های ارزی هم کم است، به همین دلیل تا زمانی که دولت نتواند این مشکلات را به صورت کلی حل کند نمی‌توان انتظار داشت که قیمت ارز هم افت کند.

علی اکبر نیکواقبال با بیان اینکه تزریق ارز به بازار می‌تواند فشار تقاضا را کم کند، افزود: هرچند در شرایط کنونی سیگنالی درباره آزادسازی منابع ارزی داده نشده، اما اگر این اتفاق بیفتد به دلیل اینکه عرضه بیشتر از تقاضا می‌شود می‌تواند قیمت ارز را کاهش دهد، البته دولت تلاش می‌کند که نرخ ارز را در یک محدوده‌ای بالا نگهدارد، زیرا به درآمد حاصل از صادرات نیاز دارد و اگر قیمت ارز کاهش یابد می‌تواند روی درآمد دولت اثر منفی بگذارد.

او با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی دولت باید تورم حاصل از ارز را مهار کند، اظهار کرد: بسیاری از کالا‌ها متاثر از واردات هستند و وقتی قیمت ارز بالا باشد قیمت کالا‌ها هم بالا می‌رود و تبعات اجتماعی ایجاد می‌کند.

در حال حاضر یکی از تئوری‌هایی که درباره قیمت ارز در ایران وجود دارد این است که اگر توافقی حاصل شود قیمت ارز می‌تواند تا محدوده ۲۳ هزار تومان کاهش پیدا کند، اما اگر توافق حاصل نشود سقفی برای قیمت ارز نمی‌توان پیش بینی کرد و این مساله به سیاست‌های کلان دولت و تورم در کشور بستگی دارد، هرچند برخی پیش بینی کرده اند قیمت ارز می‌تواند تا قبل از سال آینده به ۳۵ هزار تومان هم برسد.

یک کارشناس اقتصادی با تاکید بر اینکه در شرایط کنونی دولت باید سیاست‌های خود را برای کاهش اثر دلار بر اقتصاد کشور اتخاذ کند، گفت: تا زمانی که معاملات ایران بیشتر با دلار و یورو انجام می‌شود این تاثیر پذیری از نرخ ارز در اقتصاد کشور وجود دارد.

عبدلمجید شیخی با بیان اینکه کشور باید در مسیر تقویت تولید حرکت کند، افزود: هرچقدر کشور بتواند نیاز‌های داخلی خود را تامین کند و وابستگی به واردات کاهش پیدا کند اثر نوسانات ارزی بر اقتصاد و معیشت مردم کم خواهد شد، بنابراین در شرایط کنونی دولت باید مسیر درآمدزایی پایدار را دنبال کند تا بتواند در آینده مانع از نوسانات اقتصادی ناشی از نرخ ارز شود.

چند وقتی است که دولت اعلام کرده به دنبال کاهش نوسانات اقتصادی و تدوین بودجه بدون کسری است و همین مساله باعث شده به انتشار اوراق روی بیاورد، البته این سیر هم نتوانسته تورم اقتصادی کشور را کاهش دهد و همچنان در محدوده بالای ۴۵ درصد تورم نقطه‌ای باقی مانده است و این مساله متاثر از هزینه‌ای بودن تورم در ایران دارد که متاثر از نرخ ارز است. حالا باید دید که دولت با در نظر گرفتن وضعیت کلان اقتصاد و سیاست‌های خارجی چه برنامه‌ای را برای کنترل ارز در کشور اجرایی خواهد کرد، زیرا این مولفه تنها بر تولید کشور اثر نمی‌گذارد، بلکه قدرت مصرف کننده‌ها را هم به شدت تحت تاثیر قرار داده است.