با این بودجه پر از «اما و اگر» رشد ۸ رصدی اتفاق نمی‌افتد

جمشید عدالتیان درباره ارزیابی لایحه بودجه ۱۴۰۱ گفت: دولت بودجه سال آینده را انقباضی بسته و سعی کرده هزینه هایش را پایین بیاورد. همیشه هزینه‌ها مشخص و درآمد‌ها نامشخص است. یعنی معلوم نیست با توجه به هزینه ها، درآمد‌های پیش بینی شده حاصل می‌شوند یا خیر.

وی افزود: هزینه‌ها نشان می‌دهد دولت بنا ندارد خیلی روی بودجه عمرانی سرمایه گذاری کند. این مسئله موجب نگرانی پیمانکاران می‌شود، چون آن‌ها مایل هستند در پروژه‌های عمرانی مشارکت کنند، اما متأسفانه در وضعیت کسری بودجه اولین اعتباراتی که کم می‌شود بودجه عمرانی است، چون می‌خواهد هزینه‌های جاری خودش را ترمیم کند.

 

این فعال اقتصادی با اشاره به موضوع نامعلوم بودن منابع مربوط به پرداخت یارانه‌ها اظهار کرد: مشخص نیست وقتی دولت ارز ۴۲۰۰ را حذف می‌کند چگونه می‌خواهد ۵ دهک هدف برای پرداخت یارانه نقدی را تشخیص دهد ثانیا معلوم نیست این یارانه چه طور و به چه میزان پرداخت خواهد شد. این مسئله خودش به کسری بودجه فشار می‌آورد.

وی ادامه داد: البته استدلال دولت آن است ۸ میلیارد دلار ارزی که در قالب ۴۲۰۰ هزینه می‌شد را گران‌تر و در حدود ۲۵ هزارتومان می‌فروشد، در عوض از محل درآمد آن یارانه خواهد پرداخت. هرچند این استدلال به ظاهر درست است، اما همیشه در زمان اجرا با اشکالاتی همراه می‌شود.

این تحلیلگر مسائل اقتصادی اظهار کرد: دولت بیشتر فشار خود را برای درآمد در سال ۱۴۰۱ در حوزه اخذ مالیات گذاشته است. دولت در این حوزه به بنگاه‌های اقتصادی و بخش تولید توجه ندارد و بیشتر می‌خواهد مالیات را از عوارض فرودگاهی، گمرک و خرید و فروش خودرو، ارز، مسکن و سکه کسب کند. البته اخذ مالیات از بنگاه‌های اقتصادی و بخش تولید نیز طبق روال ۲۰ تا ۲۵ درصد طبق تورم افزایش خواهد یافت.

وی با اشاره به کسری لایحه بودجه ۱۴۰۱ افزود: هر سال دولت می‌گوید «با فروش اموال دولت و اوراق قرضه» کسری را جبران می‌کند و از بانک مرکزی استقراض نخواهد کرد. در مجموع اگر بخواهیم روی کاغذ نگاه کنیم نسبت به گذشته همه چیز بهتر است، اما نکته آن جاست که رئیس جمهور می‌گوید «سال آینده با همین بودجه ۸ درصد رشد اقتصادی به وجود می‌آید» که تحقق این وعده با شک همراه است.

عدالتیان بیان کرد: چه طور ممکن است با بودجه انقباضی رشد ۸ درصدی اقتصاد را رقم زد؟ حتی اگر احیای برجام نیز به نتیجه برسد تا بخواهد پول گشایش‌های اقتصادی آن وارد کشور شود زمان می‌برد. با این اوصاف رشد ۸ درصدی اقتصاد محقق نمی‌شود و نهایتا شاید رشد ۳.۵ تا ۴ درصدی را در این حوزه شاهد باشیم. البته اگر برجام به نتیجه نرسد بعید می‌دانم همان ۴ درصد رشد اقتصادی را هم داشته باشیم.

وی با بیان اینکه بخش درآمدی بودجه ۱۴۰۱ خیلی اگر و، اما دارد، افزود: در بودجه میزان صادارات نفت را یک میلیون و دویست هزار بشکه در روز درنظر گرفتند که اگر برجام به نتیجه نرسد احتمال دارد که اجازه فروش هیچ نفتی را به ایران ندهند که در این صورت با کسری بودجه وحشتناک ۵۰ درصدی مواجه خواهیم بود.

این استاد دانشگاه گفت: خوشبینانه است که درآمد‌های نفتی و مالیاتی پیش بینی شده تحقق پیدا کند و مسائل طبق آنچه در لایحه بوده آمده پیش برود، اما در حالت عادی می‌توان گفت این بودجه ۳۰ درصد و در حالت بدبینانه تا ۵۰ درصد کسری دارد.