افزایش شکاف‌های داخلی واشنگتن در مورد مذاکرات

مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین روز سه‌شنبه پس از تنفس یک ۱۰ روزه در حالی از سر گرفته شد که در روز‌های پایانی پیش از توقف موقت، تیم‌های مذاکره‌کننده سرگرم کار بر روی پیش نویس متن توافق نهایی بودند.

مذارکره‌کننده ارشد کشورمان روز سه‌شنبه رایزنی‌های دیپلماتیک خود را در با دیدار با انریکه مورا هماهنگ‌کننده اروپایی مذاکرات آغاز کرد و در ادامه نیز با نمایندگان چین، روسیه و سه کشور اروپایی به صورت جداگانه دیدار کرد.

دیدار‌های دیپلماتیک در وین در روز چهارشنبه نیز ادامه داشت و میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه و نماینده اتحادیه اروپا در چارچوب هشتمین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها در وین دیدار و پیرامون لزوم سرعت بخشیدن به گفتگو‌ها بحث و تبادل نظر کردند.

اما این روز‌ها که توبت به تصمیم‌گیری‌های سیاسی آمریکا رسیده است تا حسن نیت خود را با لغو تحریم‌ها، دادن تضامین لازم و راستی‌آزمایی، ثابت کند، تحرکات خود را در وین افزایش داده است تا بتواند به این وسیله به جمع کشور‌های عضو برجام بازگردد.

ساعاتی بعد از سرگیری هشتمین دور مذاکرات رفع تحریم‌ها، «رابرت مالی» نماینده ویژه ایالات متحده آمریکا در امور ایران با مذاکره کنندگان ارشد روسیه و سه کشور اروپایی به صورت جداگانه دیدار کرد.
میخائیل اولیانوف مذاکره کننده ارشد روسیه دیشب (سه‌شنبه) با انتشار پیامی در توئیتر، تصویر دیدارش با نماینده آمریکا را منتشر کرد و نوشت که دو طرف درباره دورنمای مذاکرات گفتگو کردند.

رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز در راس هیاتی دیپلماتیک به وین سفر کرده تا در خصوص چگونگی بازگشت واشنگتن به برجام رایزنی کند. وی تاکنون جلسات متعددی را با اعضای گروه ۱+۴ و اتحادیه اروپا در غیاب ایران برگزار کرده است.

وی روز سه‌شنبه علاوه بر دیدار با مذاکره کنندگان ارشد روسیه و نمایندگان سه کشور اروپایی، در جلسه‌ای که از راه دور برگزار شد، اعضای کمیته امور خارجی مجلس نمایندگان آمریکا را در جریان آخرین وضعیت گفتگو‌های وین قرار داد.

روز سه‌شنبه، جمعی از سناتور‌های جمهوریخواه در نامه‌ای به جو بایدن تهدید کردند که در صورت بی‌توجهی به نظر‌های آنان، در مسیر اجرای توافق بازگشت آمریکا به برجام کارشکنی خواهند کرد.

۳۳ سناتور جمهوریخواه در نامه‌ای به رئیس جمهوری آمریکا خواهان لحاظ شدن نظر‌های آنان در توافق احتمالی بازگشت این کشور به برجام و به رای گذاشتن مفاد آن شدند. این سیاستمداران راست گرا تهدید کرده اند که در غیر اینصورت تلاش خواهند کرد تا در راه اجرای توافق احتمالی بازگشت آمریکا به برجام سنگ‌اندازی کنند.

در بخشی از نامه این اعضای کنگره آمده که رئیس جمهوری آمریکا دارای تعهدات قانونی برای اجازه دادن به سناتور‌ها برای مشارکت پررنگ در این زمینه است. آنان افزودند: ما متعهدیم که از طیف وسیعی از گزینه‌ها و اهرم‌های موجود در اختیار سناتور‌ها استفاده کنیم تا مطمئن شویم که شما به این تعهدات عمل می‌کنید.

در همین حال، آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها و رسانه‌هایشان تلاش کردند که با انواع فضاسازی‌ها و ادراک‌سازی‌های مختلف از جمله مطرح کردن موضوع توافق موقت دوساله و همپنین معافیت‌های تحریمی که هیچ انتفاع اقتصادی برای ایران ندارد، فضای مذاکرات را به سمت و سویی ببرند که با تعیین ضرب‌الاجل‌های ساختگی، ایران را مجبور به پذیرش هرگونه توافقی کنند.

تارنمای آمریکایی – اسرائیلی آکسیوس همزمان با از سرگیری دور جدید مذاکرات میان ایران و گروه ۱+۴ در وین گزارش داد یک مقام اسرائیلی گفت: نفتالی بنت نخست‌وزیر اسرائیل روز یکشنبه در تماس تلفنی خود با جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا از وی خواست که به برجام بازنگردد و گفت که اگر بایدن این توافق را امضا نکند هیچ اتفاقی نمی‌افتد.

آکسیوس نوشت بازگشت احتمالی آمریکا به برجام بزرگ‌ترین مساله تنش آمیز میان واشنگتن و تل آویو است.

حسین امیرعبداللهیان در همین زمینه با تاکید بر اینکه آنچه که برای ما اهمیت دارد، عمل طرف آمریکایی است، گفت: ما نگاه می‌کنیم که بر روی زمین چه اتفاقی به وقوع می‌پیوندد. برای ما این مهم است که رفتار عملی آمریکایی‌ها در لغو تحریم‌ها را به طور ملموس و عینی مشاهده کنیم. آنچه که برای ما ملاک است، نتیجه گفتگو‌هایی است که در مذاکرات وین دنبال می‌کنیم و توافقی که حاصل خواهد شد.

رئیس دستگاه دیپلماسی اذعان داشت: البته آمریکایی‌ها از طریق برخی واسطه‌ها، پیام‌های مکرری میفرستند و مدعی هستند که نا دارای حسن نیت هستیم. ما در روند فعلی مذاکرات، ابتکار جدی و قابل توجهی را از طرف آمریکایی ندیدیم.

وی یادآور شد: بخشی از ابتکارات از نظر ما باید در مذاکرات ۱+۴ و از طریق non-paper‌هایی که به واسطه اتحادیه اروپا بین ما و آمریکایی‌ها تبادل می‌شود، قابل مشاهده باشد و یا ما در عمل شاهد لغو بخشی از تحریم‌ها باشیم؛ لذا رفتار عملی آمریکا برای ما ملاک است.

امیرعبداللهیان در واکنش به خبر توافق دوساله و موقت، تاکید کرد: ما به دنبال یک توافق خوب هستیم و به دنبال توافق موقت و محدود نیستیم.

دریابان علی شمخانی درباره ادامه مذاکرات وین در دور هشتم، در توییتی نوشت: دستور کار مذاکره‌کنندگان ایرانی برای ادامه دور هشتم گفتگو‌ها به دقت مشخص شده است.

دبیر شورای عالی امنیت ملی اضافه کرد: توافقی که طی آن تحریم‌های شکل‌دهنده فشار حداکثری رفع نشود، موجب شرطی شدن اقتصاد کشور شده و نمی‌تواند مبنای توافق خوب باشد.

ژائو لی جیان سخنگوی وزارت خارجه چین درباره مذاکرات وین گفت: «مذاکرات برای احیای پایبندی [به برجام]وارد مرحله حساس شده است. چین موافق است که همه طرف‌ها بایستی احساس فوریت بیشتری داشته باشند، بایستی حسن نیت و انعطاف پذیری کامل از خودشان نشان دهند و به سمت رسیدن به توافق در زمانی کوتاه حرکت کنند.

وی ادامه داد: همزمان، ما معتقدیم که تعیین مصنوعی ضرب الاجل برای مذاکرات، اقدام سازنده‌ای نیست. همه طرف‌ها بایستی با نشان دادن صبوری اخلافات رابه طور مناسب حل کنند و شرایط مطلوبی برای گفتگو‌ها ایجاد کنند.

لی جیان گفت: آمریکا به عنوان مقصر بحران برنامه هسته‌ای ایران بایستی سیاست خطاکارانه «فشارحداکثری» در قبال ایران را اصلاح و تمامی تحریم‌های غیرقانونی علیه ایران و طرف‌های ثالث را رفع کند.

فضاسازی‌های رسانه‌ای غربی‌ها در حالی رخ می‌دهد که دستیابی طرف‌ها به توافق خوب در جریان مذاکرات وین، تنها و تنها به اتخاذ تصمیمات سیاسی از سوی واشنگتن بستگی دارد و انجام اقدامات نمایشی با اهداف برنامه‌ریزی‌شده‌ای جهت مقصرنمایی، تاثیری در روند مذاکرات خواهد داشت.

دور هشتم مذاکرات که از ۶ دی ماه در وین آغاز شده، یکی از طولانی‌ترین دور‌های مذاکرات است و شرکت‌کنندگان سرگرم تکمیل پیش‌نویس متن توافق و تصمیم‌گیری در مورد برخی موضوعات اختلافی بوده‌اند. قریب به اتفاق هیات‌ها اذعان دارند که گفتگو‌ها به رغم پیچیدگی برخی مسائل رو به جلو و در مسیر پیشرفت است.