طرح صیانت از فضای مجازی چیست؟/ این طرح به نفع چه کسانی است؟

مجالس و دولت‌های گذشته درباره فضای مجازی دغدغه‌هایی داشتند، اما نهایتاً به نتیجه‌ای نرسیدند. متاسفانه هر زمانی که در کشور صحبت از ساماندهی فضای مجازی می‌شود عده‌ای دانسته و ندانسته بیشتر به حواشی پرداخته و از اصل موضوع فاصله می‌گیرند.

در حالی که عده‌ای ساماندهی فضای مجازی را به معنای فیلترینگ و مسدودسازی می‌دانند، تمرکز اصلی در این طرح ساماندهی و حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی، نخبگان و متخصصان این حوزه است و از سوی دیگر به دنبال ضمانت اجرایی برای قوانین موجود باید بود.

در واقع باید گفت که طرح «صیانت از فضای مجازی» به دنبال فیلترینگ نیست و در اصل برای حفظ حریم شخصی و حضور ناخواسته کودکان و نوجوانان زیر ۱۸ سال در فضای افسار گسیخته مجازی است که باید هر یک از افرادی که بخواهد در کشور در این فضا حضور یابد اول باید ثبت نام کند، دوم براساس مقررات تعیین شده فعالیت کند. سوم باید پلت‌فرم‌های خارجی در داخل ایران نماینده داشته باشند و چهارم اطلاعات کاربران ایرانی به خارج برده نشود. این قانون اکنون موجود است و ما در این طرح به دنبال ضمانت اجرایی برای آن هستیم.

کشور آمریکا ۲۷۰ قانون برای مدیریت فضای مجازی دارد، اما در کشور ما هیچ قانونی وجود ندارد. در هیچ کجای دنیا این فضا این طور رها نیست و حتی عده‌ای به این وضعیت افتخار می‌کنند.

متاسفانه ما ۷۰ درصد از پهنای باند کشور را در اختیار پلت فرم‌های خارجی است و در طول این سال‌ها ما از پلت‌فرم‌های داخلی آن طور که باید پشتیبانی نکرده‌ایم. براساس این طرح حضور مسئولان و دستگاه‌های حاکمیتی در پیام‌رسان‌ها و پلت‌فرم‌هایی که مجوز فعالیت ندارند جرم خواهد بود.

با این طرح قرار نیست کاربران ایرانی محدودیتی ایجاد کرده و یا جرم انگاری شود و یا اینکه مطلبی منتشر شد که هر کس از فیلترشکن استفاده کند جرم‌انگاری می‌شود که این امر دروغ محض است. حال سوال بعدی این است که اگر پلت‌فرم‌هایی نظیر اینستاگرام و یا توییتر و تلگرام شرایط ما را نپذیرفتند چه می‌شود.

براساس این طرح پلت‌فرم‌هایی که بیش از یک درصد کل کاربران کشور در آن فعالیت داشته باشند و، اما شرایط ما را نپذیرند، فیلتر نخواهند شد. البته تا زمانی که جایگزین مناسبی برای آن‌ها چه از بین پلت‌فرم‌های داخلی و چه پلت‌فرم‌های خارجی ایجاد شود. تا زمانی که اپلیکیشنی مشابه برنامه‌هایی نظیر اینستاگرام یا تلگرام برای جایگزینی در دسترس مردم قرار نگیرد اجازه فیلتر داده نمی‌شود. زمانی این اجازه داده می‌شود که یک پلت‌فرم جایگزین ایجاد شود.

در این طرح برای نحوه تولید محتوا، استفاده از پهنای باند و حمایت مالی و معنوی از پلت‌فرم‌های داخلی پیش بینی کرد ایم ضمن اینکه وقتی برای مسئولان ودستگاه‌ها جرم انگاری شده است. به گونه‌ای که حق فعالیت در پلتفورم‌هایی که ضوابط این طرح را نپذیرفته‌اند را ندارند در این شرایط موظف می‌شوند ضمن فعالیت در پلت‌فرم‌های داخلی از آن‌ها حمایت مالی و معنوی کنند. ضمن اینکه برای تبلیغات در آن‌ها نیز فضا ایجاد می‌شود که می‌توانند از این طریق کسب درآمد کنند.

همچنین باید به این نکته توجه کنیم عدم موفقیت پلت‌فرم‌های داخلی در گذشته به عدم حمایت دستگاه‌ها بر می‌گشت. از سوی دیگر ما در این طرح شرایطی را ایجاد کردیم که از اطلاعات کاربران حفاظت شود و اگر خلافی در این زمینه صورت گرفت پلت‌فرم‌های مربوطه باید پاسخگو باشند ضمن اینکه بسیاری از خانواده‌ها در مورد مباحث فرهنگی این فضا حساسیت‌هایی دارند چرا که در شرایط کنونی تمام کودکان و نوجوانان بدون سطح بندی در این فضا فعال هستند بنابراین باید این روند مدیریت شود.

باید از فضای مجازی که به محیطی مستقیم با زندگی مردم تبدیل شده است و تمام طرح‌های جامع در آن شکل می‌گیرد حراست کرده ضمن اینکه ضرورت دارد برای پیشبرد اهدافی برمبنای عدالت، مبارزه با فساد، ظلم ستیزی و دغدغه آحاد جامعه آن را ساماندهی کنیم. همچنین با توجه به اینکه در دنیا برای مرزبانی هزینه می‌شود ما نیز باید در ایران قاعده‌ای برای آن تعریف کنیم تا دیگر کشور‌ها برای جامعه ما چارچوب تعریف نکنند.

کمیسیون ویژه بررسی طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی روز گذشته با ۱۸ رای موافق کلیات طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی را تصویب کرد.
امروز در جریان جلسه علنی مجلس برخی از نمایندگان حاضر در کمیسیون با انتقاد از این مسئله تذکراتی را به هئیت رئیسه مجلس داشتند.

هادی بیگی نژاد در همین زمینه گفت:، اما امروز عده‌ای سوپرمن بازی در می‌آورند و از این طرح انتقاد می‌کنند.

وی ادامه داد: علیرغم اینکه کمیسیون مشترک جلسات زیادی را برای بررسی این طرح برگزار کرد، اما معاونت قوانین می‌گوید باید از دستور کار خارج شود، چرا با دست خودمان، خودمان را نابود می‌کنیم، این چه رفتاری است. در این رابطه از رئیس و تیم رسانه‌ای گلایه داریم؛ تا کی باید جوابگوی این رفتار‌ها باشیم و چند بار جواب یک مسئله را بدهیم.

مهرداد گودرزوندچگینی در همین زمینه گفت: بررسی طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی طبق اصل ۸۵ قانون اساسی یکی از مشکلاتی بوده که موجب شده در اثر آن توهین‌های زیادی به مجلس صورت بگیرد علیرغم اینکه کمیسیون ویژه طرح مذکور، جلسات متعددی را با صاحب نظران برگزار کرده، اما به دلیل اینکه این طرح در صحن علنی مورد بررسی قرار نگرفته توهین‌های زیادی به مجلس صورت می‌گیرد.

وی ادامه داد: از هیئت رئیسه درخواست دارم که این طرح در صحن علنی مجلس مورد بررسی قرار بگیرد تا شاید از این توهین‌ها به همکاران جلوگیری شود.
با توجه به اینکه این طرح در ابتدا تحت عنوان صیانت از فضای مجازی مطرح شده بود که به طرح حمایت از کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام رسان‌های اجتماعی تغییر نام یافت.