گلبولهای سفید (WBC) یا لکوسیتها سلولهای ایمنی بدن شما هستند. این سلولها تنها ۱ درصد از خون شما را تشکیل میدهند. آنها در جریان خون حرکت میکنند تا به محض شناسایی (از طریق شناساگرهای خاص) ویروسها، باکتریها و سایر مهاجمان خارجی که سلامت شما را تهدید میکنند، با آنها مبارزه کنند. انواع مختلفی از WBC وجود دارد. اگر تعداد آنها به طور غیر طبیعی کم یا زیاد باشد، ممکن است نشان دهنده یک مشکل اساسی در بدن باشد.
WBC در آزمایش خون
نوعی سلول خونی که در مغز استخوان ساخته شده و در خون و بافت لنفاوی یافت میشوند. لکوسیتها بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن هستند. آنها به بدن در مبارزه با عفونت و سایر بیماریها کمک میکنند. انواع مختلف WBC در آزمایش خون عبارتند از: گرانولوسیتها (نوتروفیلها، ائوزینوفیلها و بازوفیلها)، مونوسیتها و لنفوسیتها (سلولهای T و B). بررسی تعداد لکوسیتهای خون معمولاً بخشی از آزمایش کامل سلولهای خونی (CBC) است. این آزمایش برای بررسی شرایطی مانند: عفونت، التهاب، آلرژی، لوسمی و کم خونی تجویز میشود.
همه گلبولهای سفید دارای هسته هستند این شاخصه، آنها را از سایر گلبولهای خون مثل گلبولهای قرمز بدون هسته (RBC) و پلاکتها متمایز میکند. تعداد غیر طبیعی لکوسیتها در خون اغلب نشان دهنده وجود بیماری است. بنابراین براساس بررسی شکل و تعداد این سلولها، بسیاری از بیماری و عفونتها تشخیص داده میشود.
تعداد طبیعی WBC معمولاً بین ۴ × ۱۰۹ و ۱.۱× ۱۰۱۰ است. در نتایج آزمایشهای خون تعداد آنها معمولاً به صورت ۴۰۰۰ تا ۱۱۰۰۰ گلبول سفید در هر میکرولیتر خون بیان میشود. لکوسیتها تقریباً ۱٪ از کل حجم خون یک بزرگسال سالم را تشکیل میدهند.
تعداد این سلولها به میزان قابل توجهی کمتر از تعداد گلبولهای قرمز است. با این حال تغییرات جزئی در این مقدار بسیار کم، تفاوت زیادی در شرایط سلامتی افراد ایجاد میکند؛ زیرا ایمنی بدن به این سلولها بستگی دارد. افزایش بیش از حد تعداد لکوسیتها در خون را لکوسیتوز میگویند. این افزایش تعداد تنها زمانی طبیعی است که به علت پاسخهای ایمنی افراد به بیماری رخ داده باشد. اما گاهی اوقات منشا این مشکل به علت نقصهای خودایمن اتفاق میافتد.
در مقابل کاهش غیر طبیعی و بیش از حد این سلولها، لکوپنی نامیده میشود. این مشکل اغلب ریشه در ضعف سیستم ایمنی افراد دارد. بنابراین انجام منظم آزمایش خون برای سنجش شرایط انواع گلبولهای خونی اهمیت زیادی دارد.
لکوسیتها سه دسته اصلی هستند: گرانولوسیتها، لنفوسیتها و مونوسیتها. در اینجا به طور خلاصه به معرفی انواع این سلولها و وظایف آنها میپردازیم.
گرانولوسیتها از انواع لکوسیتهایی هستند که مشخصه آنها وجود دانههای کوچک حاوی پروتئین است. این سلولها اولین خط دفاعی گلبولهای سفید در برابر عفونتها هستند. سه نوع سلول گرانولوسیتی وجود دارد که شامل:
بازوفیلها: بازوفیلها کمتر از ۱% از WBC در بدن را تشکیل میدهند. این سلولها معمولاً پس از واکنشهای آلرژیک افزایش مییابند.
ائوزینوفیلها: این نوع لکوسیتها مسئول پاسخ ایمنی به عفونتهایی هستند که انگلها آن را ایجاد میکنند. ائوزینوفیلها همچنین در پاسخ ایمنی عمومی (دفاع در برابر انواع عاملین خارجی) و التهابی در بدن نقش دارند.
نوتروفیلها: این لکوسیتها فعالترین انواع لنفوسیت در بدن هستند. آنها با احاطه باکتریها و قارچهایی که در بدن وارد شدهاند، قسمتی از ساختار آنها را سوراخ کرده و از بین میبرند.
سلولهای B: این سلولها بیشتر به عنوان لنفوسیتهای B شناخته میشوند. لنفوسیتهای B آنتیبادی (پروتئینهایی که به عامل عفونی چسبیده و آن را نشانه گذاری کرده تا سایر سلولهای ایمنی به راحتی آنها را از یبن ببرند) تولید میکنند تا به سیستم ایمنی کمک کند تا عامل عفونت را از بین ببرد.
سلولهای T: لنفوسیتهای T به شناسایی و حذف سلولهای دارای ویروس (ویروس به داخل ساختار آنها نفوذ کرده) میپردازند.
سلولهای کشنده طبیعی: این سلولها مسئول حمله و از بین بردن سلولهای ویروسی و سلولهای سرطانی هستند.
مونوسیتها
مونوسیتها گلبولهای سفیدی هستند که حدود ۲ تا ۸ درصد از کل حجم لکوسیتها را در بدن تشکیل میدهند. این سلولها زمانی که بدن باید با عفونتهای مزمن مبارزه کند، فعال میشوند.
لکوسیتها در جریان خون شما هستند و به طور مداوم در رگهای خونی حرکت میکنند تا از طریق نشانگرهای خاصی، محل عفونت را پیدا کنند. پس برای پاسخ به پرسش WBC چیست، بهتر است تا تمام موارد بیان شده را مطلاعه کنید.
بر خلاف نام آنها WBC به رنگ سفید نبوده و بی رنگ هستند؛ اما وقتی با رنگهای خاصی رنگ آمیزی شده و زیر میکروسکوپ بررسی میشوند، میتوانند به رنگ بنفش بسیار روشن تا صورتی نشان داده شوند. این سلولهای بسیار ریز، شکلی گرد با غشای مرکزی (هسته) مشخص دارند.
همچنین محدوده طبیعی تعداد لکوسیتها برای زنان باردار در سه ماهه سوم ۵۸۰۰ تا ۱۳۲۰۰ در میلی متر مکعب است.
اگر بدن فردی بیش از حد WBC تولید میکند، پزشکان تشخیص بیماری لکوسیتوز میدهند. بالا بودن تعداد لکوسیتها ممکن است نشان دهنده شرایط پزشکی زیر باشد:
آزمایش WBC
اگر بدن فردی کمتر از آنچه که لازم دارد گلبولهای سفید را تولید کند، پزشکان تشخیص لکوپنی میدهند.
پزشکان ممکن است به طور مداوم گلبولهای سفید خون را کنترل کنند تا مشخص شود که آیا بدن به طور طبیعی این سلولها را تولید میکند؟ و آیا در حال حاضر در حال مبارزه با عوامل عفونی است؟
به علت وجود شرایط خاص یا به منظور پایش (چکاپ) وضعیت سلامتی شما، پزشک ممکن است آزمایش خون CBC را تجویز کند.
بررسی شرایط WBC عموما برای موارد زیر درخواست میشود:
آزمایش خون در منزل با هومکا
توصیه میکنیم حتما هر شش ماه برای چکاپ وضعیت سلامتیتان آزمایش خون را انجام دهید. البته مراکز درمانی جز مکان هایی هستند که به علت رفت و آمد افراد بیمار، همواره ریسک بالایی برای انتقال بیماریهای ویروسی دارند. بنابراین بهتر است که از خدمات آزمایش خون در منزل استفاده کنید.
شرکت هومکا با بهره گیری از بهترین متخصصان، خدمات آزمایش در منزل را به همه ساکنین استان تهران، کرج، اصفهان، شیراز، تبریز، رشت و مشهد ارائه میدهد. شما میتوانید با مراجعه به سایت هومکا به آدرس www.homeca.ir درخواست خود را ثبت نمایید و همچنین از طریق تماس با شماره ۰۲۱۶۷۳۷۱ در خصوص تمامی خدمات موردنظرتان از همکاران ما اطلاعات مورد نیازتان را دریافت کنید.