در خرداد ماه امسال شاهد جهش تورمی بالایی بوده ایم به طوری که
تورم ماهانه از ۳.۵ درصد در اردیبهشت به بالای ۱۲ درصد در خرداد ماه رسیده است، این تورم در سالهای پس از جنگ بی سابقه بوده است. همچنین تورم نقطه به نقطه نیز از ۳۹ درصد به ۵۲ درصد در خرداد رسیده است. با توجه به آمار، علت اصلی این جهش تورم در خرداد ماه افزایش شدید قیمت کالاهای خوراکی است به طوری که تورم ماهانه اقلام خوراکی در این ماه ۲۵.۲ درصد به ثبت رسیده است، در حالی که تورم ماهانه خوراکیها در اردیبهشت ماه تنها حدود ۳ درصد بوده است.
تورم بالای به ثبت رسیده در خرداد به خصوص در مورد کالاهای خوراکی باعث شده است تا فشار بر روی دهکهای کم درآمد جامعه بیش از پیش افزایش یابد. برای بررسی دقیقتر در این گزارش به بررسی تورم سالانه (۱۲ ماهه) برای دهکهای درآمدی در خرداد ۱۴۰۱ پرداخته شده است.
بیشترین تورم برای دهک اولتورم سالانه کل کشور در خراد ماه امسال ۳۹.۴ درصد برآورد شده است، به عبارت دیگر میانگین سطح عمومی قیمتها در دوازده ماه منتهی به خرداد امسال نسبت به میانگین قیمتها در دوازده ماه منتهی به خرداد ۱۴۰۰ بالغ بر ۳۹ درصد افزایش داشته است. بررسیها نشان میدهد تورم احساس شده در بین دهکهای جامعه در خرداد ۱۴۰۰ تفاوت تقریبا چشمگیری داشته است و فاصله کمترین و بیشترین تورم سالانه رقم خورده در بین دهکها حدود ۴.۴ درصد است.
تورم دهک اول که فقیرترین دهک جامعه از نظر درآمدی محسوب میشود در خرداد امسال ۴۲.۷ درصد به ثبت رسیده است، این تورم بالاترین نرخ به ثبت رسیده در میان دهکها است. همچنین کمترین تورم نیز در دهکها نهم و دهم که ثروتمندترین دهکهای جامعه هستند رقم خورده است، تورم سالانه خرداد ماه در این دو دهک ۳۸.۳ درصد برآورد شده است.
تورم خرداد بر دوش فقرابر اساس آمار منتشر شده هر چه از دهک اول به سمت دهک دهم حرکت میکنیم، تورم سالانه خرداد ۱۴۰۱ کمتر میشود. به بیان سادهتر در خرداد امسال از منظر تورم سالانه هرچه به سمت قشر فقیر جامعه رفته ایم، تورم بیشتری احساس و به ثبت رسیده است. عمدهترین دلیل این اتفاق تورم بالای خوراکیها در یکسال گذشته الخصوص در چند ماه گذشته است. با توجه به اینکه اقلام خوراکی سهم بالایی را در سبد مصرفی دهکهای فقیر دارند، افزایش بهای این نوع کالاها تورم دهکهای کم درآمد را بیش از تورم دهکهای ثروتمند تحت تاثر قرار میدهد و باعث افزایش تورم در دهکهای پایین جامعه میشود.
از میان ده دهک جامعه شش دهک تورم سالانه بالاتری را نسبت به تورم کل تجربه کرده اند و به طبع ۴ دهک دیگر تورمی پایینتر از تورم کل را داشته اند. به بیان دیگر دهکهای یک تا شش که فقیرترین دهکها را تشکیل میدهند تورم بالاتری را از میانگین کل کشور تجربه کرده اند.
تورم یکسان اقلام خوراکیتورم سالانه اقلام خوراکی تقریبا برای تمامی دهکهای درآمدی در خرداد ماه یکسان به ثبت رسیده است، به گونهای که تفاوت کمترین و بیشترین تورم خوراکی در بین دهک حدودا یک درصد است. پایینترین تورم به دهک ششم با ۵۱.۱ درصد و بیشترین به دهک نهم با ۵۲.۳ درصد تعلق دارد. نکته جالبی این است که تورم سالانه فقیرترین دهک و ثروتمندترین دهک با هم برابر به ثبت رسیده است. اما تورم ماهانه دهک اول که فقیرترین دهک است بالغ بر ۱۰ درصد بالاتر از تورم دهک دهم به ثبت رسیده است. این موضوع باعث خواهد شد در ماههای آتی اختلاف تورم دهکهایی پایین فاصله زیادی بگیرد.
اما بر خلاف تورم خوراکی، در مورد غیر خوراکیها تورم احساس شده در دهک دهم بالا بوده است. تورم غیر خوراکی ثروتمندترین دهک جامعه در خرداد ماه امسال بالغ بر ۳۴ درصد به ثبت رسیده است که بالاترین نرخ در میان تمامی دهکهای جامعه است.