بانک مرکزی معکوس کشید

عملیات بازار باز در هفته‌های اخیر رفتاری وارونه با تمام هفته‌های اخیر خود را ثبت کرد. به طور کلی در این بازار بانک مرکزی سعی دارد تا نقدینگی بانک‌ها را تنظیم کرده و نرخ بهره بین بانکی را نیز مدیریت کند. بازاری که این نهاد آن را در سه سال پیش راه اندازی کرده و نیاز‌های میان مدت را در نهاد‌های مالی برطرف می‌کند.

این عملیات ضمن دستیابی به اهداف پولی بانک مرکزی، اما اثرات جانبی همچون رشد پایه پولی را نیز به همراه خود دارد که می‌تواند منجر به تورم در کشور شود. برای همین بانک مرکزی در سال جاری شروع به کاهش بسط نقدینگی در بازار باز کرده تا هم نشت تورم را از این بازار کنترل کرده و هم نرخ سود را از حبس خود بیشتر رها کند. تا این که با رکوردزنی نرخ سود در بازه یک سال و نیمه و همزمانی افت شاخص بورس در پایان تیرماه موجب شد تا فعالان بازار سرمایه خود را متضرر از روند صعودی نرخ بهره بدانند. موضوعی که در نهایت بانک مرکزی را به سوی دوباره نرخ سود بین بانکی سوق داد.

عملیات بازار باز در هفته دوم مرداد ماه سه علامت مهم داشته که همگی سیگنالی از چرخش دوباره بانک مرکزی در معاملات بین بانکی بوده است.

شکست قفل تزریق پول با رشد سهم پذیرش اوراق
به طور کلی در بازار باز بانک‌ها اوراق پیشنهادی خود را به بانک مرکزی عرضه کرده و این نهاد نیز متناسب با صلاحدید خود و سیاست‌های پولی با هر میزان که بخواهد موافقت می‌کند. در همین رابطه در ۵ هفته اخیر، سطح تزریق نقدینگی در بازار باز برابر با ۶۰ همت بوده و در این میزان ثابت مانده بود.

پس از تصمیم جدید بانک مرکزی در خصوص رشد نرخ بهره این سقف هم برداشته شده و سطح تزریق نقدینگی در این بازار به ۶۵ هزار میلیارد تومان رسید و ۵ همت به میزان آن افزوده شد.

با توجه به آنکه میزان پیشنهادی بانک‌ها در این بازار در هفته‌های اخیر برابر با ۸۰ هزار و ۷۸۰ میلیارد تومان می‌توان گفت سهم پذیرش بانک مرکزی از اوراق عرضه شده در بازار برابر با ۸۰ درصد بوده است. این بالاترین نرخ پذیرش در بازه دوماهه بوده و دومین علامت تغییر سیاست بانک مرکزی در این معاملات به حساب می‌آید. علامت سوم به کاهش نرخ سود در این بازار تعلق دارد.

افت بی سابقه نرخ سود در هفته‌های بازار باز
نرخ سود بازار باز را بانک مرکزی تعیین کرده و هدف آن تعیین هزینه استقراض نقدینگی میان مدت بانک‌ها در بازار باز است.

در همین رابطه نرخ سود بازار باز از ۲۱.۵ درصد که رکورد تاریخی بازار باز در هفته گذشته بود ۱.۵ واحد درصد کاهش پیدا کرده و به ۲۰ درصد رسید. این کمترین نرخ سود در ۵ هفته اخیر بوده است.

تکمیل سومین اتفاق به نوعی در ادامه سیاست گذاری بانک مرکزی در خصوص رفتار انبساطی در نهاد‌های مالی افت بی سابقه نرخ سود بوده تا از این جهت نرخ سود بین بانکی درجهت منافع بورسی‌ها سیری نزولی پیدا کند.