طراحی بانک ایران زمین برای چک‌های جدید

بانک مرکزی قوانین جدیدی را برای چک تعریف کرده است تا از وقوع هرگونه جرم و تخلف مربوط به چک پیشگیری و اقدام به موقعه صورت گیرد. همزمان بانک ایران زمین هم به منظور افزایش آگاهی مشتریان این بانک از رویه‌های مرتبط با قانون جدید چک و پیشگیری از وقوع هرگونه کلاهبرداری و سوءاستفاده، مواردی را به اطلاع مشتریان گرامی می‌رساند.

در وهله اول با قانون جدید چک آشنا می‌شویم؛ قانون اصلاح یا قانون صدور چک با هدف اعتبار بخشی به چک و به حداقل رساندن صدور چک بلامحل در سال ۱۳۹۷ توسط مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و از ابتدای سال ۱۴۰۰ اجرایی شد.

در این قانون نحوه صدور، دریافت و انتقال چک تغییراتی داشته و افرادی که مبادلات خود را با چک انجام می‌دهند تکالیفی برعهده دارند. صادرکننده چک باید مندرجات چک شامل تاریخ سررسید، مبلغ و اطلاعات هویتی ذینفع را علاوه بر اینکه در برگ چک درج می‌کند در سامانه صیاد نیز ثبت کند. همچنین ذینفع چک نیز هنگام دریافت برگ چک باید مندرجات آن را در سامانه صیاد، استعلام و با مندرجات برگ چک تطبیق دهد. اشخاصی که قصد انتقال چک را دارند نیز دیگر نیازی به پشت نویسی چک ندارند و باید اطلاعات هویتی ذینفع جدید را در سامانه صیاد ثبت کنند.

انجام این امور از طریق ابزار‌های دسترسی به سامانه صیاد شامل اینترنت‌بانک و موبایل‌بانک بانک‌ها، برنامک‌های موبایلی حوزه پرداخت و شعب بانک‌های عامل امکان‌پذیر است. همچنین سایر ابزار مورد استفاده برای ارائه خدمات چک به مشتریان شامل مواردی مانند تلفن‌بانک، ابزار پیامکی، کد‌های دستوری و ... نیز در دست بررسی است که توسط شبکه بانکی اطلاع‌رسانی خواهند شد.

در واقع این تغییرات قانونی برای چک‌های جدید با ظاهر متفاوت است. بر روی این چک‌ها عبارت «کارسازی این چک منوط به ثبت صدور، دریافت و انتقال آن در سامانه صیاد است.» درج شده تا مشتریان بانکی، این مهم را مدنظر داشته باشند. همچنین رنگ این چک‌ها نیر بنفش است. لازم به ذکر است چک‌های سابق طبق روال کارسازی می‌شوند.

نکات بانک ایران زمین در معاملات با چک صیادی

بانک ایران زمین به منظور افزایش آگاهی مشتریان این بانک از رویه‌های مرتبط با قانون جدید چک و پیشگیری از وقوع هرگونه کلاهبرداری و سوءاستفاده، مواردی را به اطلاع مشتریان گرامی می‌رساند:

۱- در زمان انجام معاملات خود حتماً از ثبت چک‌های صیادی توسط صادر کننده در سامانه صیاد اطمینان حاصل کرده و در صورت عدم ثبت یا وجود هرگونه مغایرت میان اطلاعات ثبت شده در این سامانه با اطلاعات مندرج در برگه چک، از پذیرش آن اکیداً خودداری فرمایید. دسترسی به سامانه صیاد از طریق اینترنت بانک، موبایل بانک، برنامک‌های موبایلی، شعب بانک ها، خودپرداز‌ها و یا سامانه پیامکی ۴۰۴۰۷۰۱۷۰۱ امکان پذیر است.

۲- رفع سوء اثر از چک‌های برگشتی اشخاص صرفاً از طریق شعب و واحد‌های تابعه بانک‌ها و یکی از روش‌های زیر امکان پذیر است: واریز کسری مبلغ چک به حساب جاری نزد بانک عهده و ارائه درخواست مسدودی به مدت یکسال، ارائه لاشه چک برگشتی، ارائه رضایت نامه محضری دارنده چک به بانک، ارائه نامه رسمی از مرجع قضائی یا ثبتی ذی صالح مبنی بر اتمام عملیات اجرایی در خصوص چک، ارائه حکم قضایی مبنی بر برائت ذمه صاحب حساب در خصوص چک، سپری شدن مدت سه سال از تاریخ صدور گواهینامه عدم پرداخت، مشروط به عدم طرح دعوای حقوقی یا کیفری در خصوص چک توسط دارنده.

۳- براساس قانون جدید در صورت برگشت چک، صاحب حساب و امضا کننده چک برگشتی از بسیاری از خدمات بانکی محروم می‌شوند: امکان افتتاح هرگونه حساب و صدور کارت بانکی جدید ندارند، موجودی تمامی حساب‌ها و کارت‌های بانکی آن‌ها به اندازه مبلغ کسری چک مسدود می‌شود، هیچ گونه تسهیلات بانکی، ضمانت نامه و اعتبار اسنادی ارزی یا ریالی به آن‌ها پرداخت نمی‌شود، پس از برگشت خوردن اولین چک نیز امکان ثبت چک جدید در سامانه صیاد ندارد.

۴- در صورتی که موجودی حساب صادر کننده چک نزد بانک کمتر از مبلغ چک باشد، به تقاضای دارنده چک، بانک مکلف است مبلغ موجودی در حساب را به دارنده چک بپردازد. در صورت کافی نبودن موجودی حساب جاری نیز بانک مکلف به پرداخت وجه چک از سایر حساب‌های شخص نزد خود بوده و در صورت عدم کفایت مجموع این مبالغ، حسب درخواست دارنده گواهینامه عدم پرداخت به میزان کسری مبلغ چک صادر می‌شود.

این بانک قوانین چک بین بانکی را ایجاد کرده است؛ چک بین بانکی چکی است که طبق درخواست مشتری توسط بانک، به عهده یکی از شعب سایر بانک‌ها با استفاده از رمز صادر می‌شود. وجه چک‌های بین بانکی نقداً قابل پرداخت نبوده و بایستی به حساب متقاضی در بانک مقصد منظور گردد. چک بین بانکی عهده سایر بانک‌ها در صورتی توسط بانک صادر می‌گردد، که ذینفع در بانک پرداخت کننده وجه دارای شماره حساب باشد. چک مزبور در وجه بانک مورد نظر و جهت واریز به حساب درخواست شده توسط متقاضی صادر می‌گردد.

بانک ایران زمین برای اطمینان خاطر مشتریان شرایط ویژه‌ای را ایجاد کرده است، از جمله ابطال چک‌های بین بانکی، بانک مقصد (بانکی که چک در وجه آن صادر شده) می‌بایستی پشت چک صادر شده را مهر نموده و ذکر نماید که هیچ عملیاتی انجام نشده است تا اقدامات لازم جهت برگشت وجه چک به حساب متقاضی اولیه چک، صورت پذیرد.

وصول چک مشتریان؛ مشتریان می‌توانند با واگذاری چک بانک ایران زمین به سایر شعب بانک، نسبت به وصول آن اقدام نمایند.

چک سایر بانک ها؛ مشتریانی که در بانک ایران زمین حساب دارند، قادر خواهند بود نسبت به واگذاری چک‌های سایر بانک‌ها در تهران و شهرستان‌ها برای وصول اقدام نمایند.

بانک ایران زمین همچنین به دستور بانک مرکزی چک‌های جدید را صادر کرده است، ایران‌چک ۱۰۰هزارتومانی جدید که منقّش به تصویر بارگاه حضرت معصومه (س) است ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ توسط سازمان تولید اسکناس و مسکوک بانک مرکزی منتشر شده است. طرح روی ایران‌چک‌های ۱۰۰ هزارتومانی جدید بارگاه حضرت معصومه (س) در قم و طرح پشت این ایران‌چک‌ها، میدان گازی پارس جنوبی است.

مشخصات ایران‌چک‌های ۱۰۰ هزار تومانی جدیدچیست؟

نخ امنیتی پنجره‌ای با رنگ متغیر؛ این نخ دارای پوشش ویژه‌ای است که با تغییر زاویه دید، رنگ آن از طلایی به سبز تغییر می‌کند، همچنین به‌روی آن، تصویر نقشه ایران و عبارت لاتین I.R.IRAN درج شده است.

مرکب متغیر رنگی مغناطیسی؛ پشت ایران‌چک عدد ۱۰۰ به‌صورت لاتین با استفاده از مرکب فوق‌امنیتی مغناطیسی چاپ گردیده که در صورت تغییر زاویه دید، طیف رنگی عدد ۱۰۰ از طلایی به سبز تغییر می‌نماید.

نوار درخشان؛ در چاپ قسمتی از پشت ایران‌چک، از مرکب درخشان به‌صورت نوار عرضی استفاده شده که در صورت تغییر زاویه ایران‌چک، طرح مذکور به‌صورت درخشان نمایان می‌گردد.

تصویر مکمل؛ قسمتی از عدد ۱۰۰ در رو و قسمتی دیگر از آن پشت ایران‌چک چاپ شده است که مقابل نور همدیگر را تکمیل می‌کند و عدد ۱۰۰ را به‌صورت کامل نمایان می‌سازد.

چاپ برجسته؛ این نوع چاپ با انگشتان دست به‌سهولت قابل لمس و شناسایی می‌باشد. تصویر بنای اصلی روی ایران‌چک، عبارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و ارزش اسمی ایران‌چک به این روش چاپ شده‌اند.

واترمارک و الکتروتایپ؛ تصویر سه‌بعدی بخشی از ضریح حرم حضرت معصومه (س) همراه با عدد ۱۰۰ به‌صورت لاتین که به‌شکل مخفی در خمیره کاغذ قرار گرفته است و مقابل نور به‌راحتی قابل رؤیت می‌باشد.

الیاف فلورسنتی نامرئی؛ در فرایند ساخت کاغذ ایران‌چک از الیاف بسیار ریزی استفاده شده است که هر یک از این الیاف در زیر نور ماوراءبنفش، در رنگ‌های آبی، قرمز، سبز و زرد مشاهده خواهد شد.

شماره سریال؛ چاپ شماره سریال‌ها با استفاده از مرکب قرمز و آبی فلورسنت انجام شده است و تحت تابش نور ماوراءبنفش به رنگ‌های طلایی مایل به زرد و آبی روشن تغییر طیف می‌دهند.

چاپ با مرکب فلورسنت؛ نوعی مرکب که در چاپ افست بخش‌هایی از زمینه به‌کار رفته است، این مرکب با تابش نور ماوراءبنفش، بازتاب نور شدید دارد و به رنگ زرد تغییر می‌کند.

ریزنوشته (میکروپرینت)؛ نوشته‌های بسیار ریزی که با ابزار بزرگ‌نمایی قابل رؤیت هستند و تنها دستگاه‌های چاپ امنیتی قادر به چاپ آن‌ها هستند.

طراحی خطی سه‌بعدی (مدالین)؛ نوع ویژه‌ای از طراحی امنیتی است که در آن نقوش به‌صورت برجسته به‌نظر می‌آیند.