دوره سیاه بازار طلا در ۵۰ سال اخیر

فلز زرد در حالی سال پر فراز و نشیب ۲۰۲۲ را به پایان رساند، که محدوده نوسان قیمتی آن در این دوازده ماه بسیار زیاد بود، اگرچه قیمت پایانی بسیار نزدیک به قیمتی بود که سال را در آن محدوده آغاز کرده بود.

طلا در حالی سال را آغاز می‌کرد که قیمت بالاتر از مرز ۱۸۰۰ دلار بود، اما در همان ماه اول یعنی ژانویه قیمت با افتی نزدیک به ۲ درصد زیر این مرز ایستاد. دو ماه صعود پس از ماه اول، قیمت را تا سقف تاریخی ۲۰۷۰ دلاری بالا برد، اما از ماه آوریل بود که یکی از طولانی‌ترین روند‌های نزولی طلا در طول تاریخ ثبت شده آغاز شد.

مهم‌ترین عامل نیز چیزی نبود جز آغاز عملیات انقباضی فدرال رزرو برای مبارزه با تورمی که در چهار دهه گذشته بی سابقه بود. بانک مرکزی آمریکا در اقدامی کم‌سابقه چهار مرتبه متوالی نرخ بهره هدف را ۷۵ صدم درصد افزایش داد تا بیشتر بازار‌ها تحت تاثیر این اقدام قرار بگیرند.

سیاه‌ترین دوره در ۵۰ سال اخیر
طلا که تحت تاثیر عوامل ژئوپلیتیکی از جمله جنگ اوکراین و تورم موجود در اقتصاد‌های بزرگ تا سقف قیمتی تاریخی رشد کرده بود، پس از عملیات تهاجمی فدرال رزرو که افزایش ارزش دلار و اوراق قرضه را نیز به دنبال داشت هفت ماه متوالی بازدهی ماهانه منفی را به ثبت رساند. تحلیل گران این دوره را طولانی‌ترین دوره نزولی قیمت طلا در پنج دهه گذشته عنوان کرده‌اند.

در همین دوره بود که طلا از اوج ۲۰۷۰ دلاری در روندی که فراز و نشیبی مقطعی نیز داشت، تا کف ۱۶۱۶ دلاری سقوط کرد. سفته بازان نیز در این شرایط که طلا هر روز کاهش قیمت داشت به صف‌های فروش دامن می‌زدند.

دو ماهی که در آن ورق برگشت
با این وجود دو ماه انتهایی سال سبب شد تا ورق برگردد و بازدهی قیمت هر اونس از فلز زرد را از ابتدای سال به مرز صفر درصد برگرداند. ماه نوامبر یعنی ماه یازدهم سال با بازدهی مثبت ۸.۳ درصدی نقش مهمی در جبران زیان طلا بازی کرد. از نظر تحلیل گران بهبود سمت تقاضای فیزیکی از عواملی بود که سبب احیای قیمت طلا شد.

البته مهم‌ترین عامل بازگشت قیمتی طلا سیگنال‌های فدرال رزرو مبنی بر کاهش سرعت عملیات انقباضی‌اش بود. با اینکه سیگنال‌های ضد و نقیضی از مقامات بانک مرکزی آمریکا در ماه‌های آخر سال مخابره شد، اما تصمیم فدرال رزرو در نشست آخر سال خود کاهش گام افزایش نرخ بهره به نیم درصد بود.

همچنین تورم آمریکا نیز علائم آغاز روند نزولی خود را نشان داد. با این وجود پس از نشست ماه دسامبر جرومی پاول، رییس فدرال رزررو صحبت‌هایی مبنی بر ادامه روند انقباضی این بانک تا برگرداندن تورم به محدوده هدف را انجام داد.

همچنین در سالی که گذشت شاخص دلار آمریکا نیز با فتح رکورد بیست ساله فشار نزولی شدیدی به طلا تحمیل کرد به نحوی که بسیاری دلار را برنده پناه گاه‌های امن در سال ۲۰۲۲ لقب دادند.

خوشبینی طلا به ۲۰۲۳
با این وجود در حال حاضر تحلیل گران نسبت به عملکرد طلا در سال ۲۰۲۳ ابراز خوشبینی کرده‌اند. در سال آینده همچنان تورم باقی خواهد ماند و طلا در حال و هوایی که نرخ بهره احتمالا از میانه سال نزولی شود می‌تواند روندی صعودی به خود بگیرد. پیش بینی‌ها از روند صعودی طلا در نیمه دوم سال آینده حکایت دارد.

همچنین افزایش خطر رکود اقتصادی جهان نیز همواره به طور سنتی عاملی صعودی برای طلا به حساب می‌آید. سرمایه‌گذاران در چنین شرایطی از طلا برای تنوع بخشی به سبد دارایی‌های خود استفاده می‌کنند. پیش بینی‌های تکنیکال نیز حکایت از آن دارد که اصلاح قیمتی شاخص دلار و نرخ سود اوراق ادامه خواهد داشت و طلا از این کانال نیز می‌تواند به سالی صعودی خوشبین باشد.