بلاکچین ارز دیجیتال شامل چه مواردی است؟

دنیای ارزهای دیجیتال یا رمز ارزها (کریپتوکارنسی) به وجود آمد تا در آینده نقش جایگزین پول را بر عهده بگیرد. ارز دیجیتال، معماری سنتی مالی را نشانه گرفته و سعی دارد تا معاملات ساده‌، سریع و ارزان‌تر صورت گیرد. معماری رمزارزها مبتنی بر بلاکچین است که عامل اصلی تمرکز زدایی و از بین بردن دخالت موسسات و اشخاص واسطه همچون بانک‌ها در سیستم‌های پولی است. در این مقاله ساختار بلاکچین ارز دیجیتال و کارکرد آن را بررسی خواهیم کرد.

ارز دیجیتال چیست؟

رمز ارز یا ارز دیجیتال، یک پول مجازی است که از طریق رمزنگاری (Crypto) حفاظت می‌شود. از رمزنگاری برای تامین امنیت، تایید تراکنش‌ها و کنترل ایجاد واحدهای جدید انواع ارز دیجیتال استفاده می‌شود. فرآیند رمزنگاری در زنجیره‌ای از بلاک‌ها با نام بلاک چین انجام می‌شود و معماری اکثر کریپتوها بر اساس این فناوری طراحی شده است. لازم به توضیح است که اصطلاح «ارز دیجیتال» و «رمزارز» در معنای لغوی متفاوت هستند اما در واقع به ارزهایی اطلاق می‌شوند که به طور کلی ماهیت دیجیتال، رمزنگاری شده و مبتنی بر بلاکچین دارند، بنابراین استفاده کردن از تمام این عبارات به نوعی مفهوم کریپتوکارنسی را می‌رساند.

بلاک چین چیست؟

بلاکچین (Blockchain)، یک پایگاه داده یا دفتر کل توزیع (DLT) شده است که بین گره‌های یک شبکه کامپیوتری به اشتراک گذاشته شده است. بلاکچین به عنوان یک پایگاه داده، اطلاعات را به صورت الکترونیکی در قالب دیجیتال ذخیره می‌کند. به نقل از والکس، یک بلاک بلاکچین ارز دیجیتال، شامل اطلاعات تراکنش‌هایی است که با استفاده از یک امضای رمزنگاری تغییرناپذیر به نام هش در آن ثبت می‌شود. بلاک‌ها، زنجیره‌ای را تشکیل می‌دهند که حاوی اطلاعات تراکنش‌های یک شبکه است. در واقع بلاکچین، مجموعه‌ای از بلاک‌های داده مرتبط است که شامل اطلاعات ضروری مانند خروجی‌های هش رمزنگاری می‌شود.

بلاکچین ارزهای دیجیتال چگونه کار می‌کند؟

بلاکچین، به مشارکت کنندگان شبکه اجازه می‌دهد تراکنش‌هایی که به زنجیره بلاک اضافه شده را مشاهده کنند. ساختار فناوری بلاکچین اجازه می‌دهد تا اطلاعات دیجیتال، بدون ویرایش ثبت و توزیع شوند. بنابراین، این فناوری پایه و اساس دفاتر غیر قابل تغییر یا سوابق تراکنش‌هایی است که نمی‌توان آنها را تغییر، حذف یا کامل از بین برد. این همان دلیلی است که بلاکچین کریپتوکارنسی، به دفتر کل توزیع شده نیز شناخته می‌شود.

تاریخچه و کاربرد بلاکچین

اولین کاربرد بلاکچین به طور گسترده در سال ۲۰۰۹ و با ظهور ارز دیجیتال بیت کوین رقم خورد. البته قبل از این تاریخ و در سال ۱۹۹۱ به عنوان یک پروژه تحقیقاتی پیشنهاد شده بود. با توجه به امکان مشاهده تمامی تراکنش‌ها توسط مشارکت کنندگان در فناوری بلاکچین، میزان شفافیت شبکه ارزهای دیجیتال نیز افزایش می‌یابد. البته بلاکچین‌های خصوصی و متمرکز که توسط یک نهاد اداره می شوند نیز وجود دارد، اما در حوزه کریپتوکارنسی بلاکچین‌ها به دنبال تمرکز زدایی هستند. امروزه و بعد از سال ۲۰۰۹، از این فناوری برای ایجاد ارزهای دیجیتال، برنامه‌های کاربردی غیر متمرکز (DeFi)، توکن‌های غیر قابل تعویض (NFT) و قراردادهای هوشمند (Smart contracts) استفاده می‌شود.

بلاکچین ارز دیجیتال امن است؟

فناوری Blockchain، به چندین روش به امنیت و تمرکززدایی دست پیدا می‌کند. در این فناوری، بلاک‌های جدید همیشه به صورت خطی و زمانی ذخیره می‌شوند، به این معنی که آنها به انتهای بلاکچین اضافه می‌شوند. پس از اضافه شدن یک بلاک به انتهای بلاکچین، بازگشت به عقب و تغییر محتوای بلاک بسیار دشوار خواهد بود مگر اکثریت شبکه برای این کار به اجماع برسند. این موضوع به این دلیل است که هر بلاک حاوی هش خاص خود به همراه هش بلاک قبل از خود و همچنین امضای زمانی قبلی است. کدهای هش توسط یک تابع ریاضی ایجاد می‌شوند و اطلاعات دیجیتال را به رشته‌ای از اعداد و حروف تبدیل می‌کند. اگر آن اطلاعات به هر نحوی ویرایش شود، کد هش نیز تغییر پیدا می‌کند. این فرآیند سو استفاده هکر را بسیار دشوار و پر هزینه می‌کند چون هکر باید به طور همزمان ۵۱٪ یا بیشتر، نسخه‌های بلاکچین را کپی، کنترل و تغییر دهد.

الگوریتم‌های تامین امنیت شبکه‌های ارز دیجیتال چیست؟

برای مثال، شبکه بیت کوین برای ایجاد یک کوین از الگوریتم اثبات کار (PoW) استفاده می‌کند و بسیاری از ارزهای دیجیتال دیگر روش‌های دیگر را برای تایید و پردازش تراکنش‌ها به کار می‌گیرند. الگوریتم اثبات کار، نوعی مکانیزم اجماع در تکنولوژی بلاکچین است که توافق میان گره‌های شبکه را ممکن می‌سازد. الگوریتم اجماع اثبات سهام (PoS) نیز از دیگر فناوری‌های اجماع در شبکه‌های کریپتوکارنسی است که با هزینه کمتر و سرعت بیشتری انجام می‌شود.

مزایا و معایب بلاکچین کریپتوکارنسی چیست؟

شاید فناوری بلاکچین در ارزهای دیجیتال دارای پیچیدگی‌هایی باشد اما پتانسیل این تکنولوژی غیر متمرکز ثبت سوابق، تقریباً بدون محدودیت است. از جمله ویژگی‌‌های دیگر این ساختار می‌توان به حریم خصوصی بیشتر کاربر، هزینه‌های پایین‌تر پردازش‌ها، خطاهای کمتر و غیره اشاره کرد. موارد زیر بخشی از مزایای بلاکچین ارزهای دیجیتال است که طرفداران این فناوری عنوان می‌کنند:

• بهبود راستی آزمایی با حذف دخالت انسانی

• کاهش هزینه با حذف تایید شخص ثالث

• تمرکز زدایی

• تراکنش‌های امن، خصوصی و کارآمد

• تکنولوژی شفاف

• معرفی یک جایگزین بانکی برای ایمن سازی اطلاعات شخصی در کشورهای توسعه نیافته با دولت‌های ناپایدار

هر تکنولوژی در کنار مزیت‌ها، معایبی هم دارد که در حوزه بلاکچین ارز دیجیتال می تواند شامل موارد زیر باشد:

• هزینه بالا مرتبط با استخراج بیت کوین

• تراکنش‌های کم در ثانیه

• سابقه استفاده در فعالیت‌های غیرقانونی همچون دارک وب

• قوانین و مقررات متفاوت و نامشخص در حوزه‌های قضایی متفاوت

• محدودیت ذخیره سازی داده‌ها

کلام پایانی

با تمام مزایا و کاربردهای بلاکچین ارز دیجیتال که در این مقاله به آنها اشاره شد، باید اعتراف کرد که این فناوری با ظهور بیت کوین نامی برای خود دست و پا کرد. بلاکچین‌ها به عنوان یک پایگاه داده غیر متمرکز، سرمایه گذاری ارز دیجیتال را به شکل دقیق‌تر، کارآمدتر، امن‌تر، ارزان‌تر و با واسطه‌های کمتر ممکن می‌‌سازند. در دهه سوم فعالیت این فناوری کریپتوکارنسی، شاهد گسترش NFTها و توکن سازی دارایی‌ها هستیم و به نظر می‌رسد که دهه‌های آینده دوره مهمی در رشد ارزهای دیجیتال و تکنولوژی بلاکچین خواهد بود.