قیمت طلا و سکه از بهمنماه امسال رشد بیسابقه خود را آغاز کرده و حالا بر قله تاریخی خود ایستاده است.
از سوی دیگر با افزایش قیمت سکه، حباب آن تا حد زیادی افزایش یافته و حالا روی قیمتی ایستاده است که هیچگاه پیش از این در اقتصاد ایران وجود نداشته است. با عرضه گواهی سپرده شمش طلا که یکی از ابزارهای نوین مالی است که میتواند در جهت انتقال سرمایه از بازارهای غیر رسمی به بازارهای شفاف و رسمی عمل کند و از این طریق ضمن کاهش التهاب در قیمت طلا، حباب قیمتی در این فلز ارزشمند را تخلیه کند.
از این رو طی سالهای گذشته توسعه و بستر سازی چنین ابزاری، درجهت کاراتر شدن نظام کشف قیمت طلا، از طرف کارشناسان بازار مورد مطالبه قرار گرفته است.
به اعتقاد کارشناسان، توسعه ابزارهای مناسب جهت پوشش ریسک سرمایه گذاریها و همچنین انتقال معاملات به یک بستر شفاف میتواند تاحدود زیادی از قدرت قیمت سازی افرادی که به انگیزه سوداگری مبادرت به دستکاری قیمتها میکنند بکاهد و رفتار هیجانی را در بازار از بین ببرد.
بدین سبب مدیران اقتصادی دولت سیزدهم به تازگی بسترهای لازم برای راه اندازی معاملات گواهی سپرده شمش طلا را مهیا کردهاند.
براین اساس، از این پس افراد میتوانند با سرمایههای خرد و حتی به اندازه حجم ۰.۱ گرم طلا اقدام به معامله کنند و از مزایای این بازار در جهت کنترل ریسک سرمایه گذاریهای خود بهرهمند شوند.
شروع معاملات گواهی سپرده طلا قیمتها را در بازارهای غیر رسمی میشکند؛ کارشناسان بازار طلا هدف از ایجاد بازار گواهی سپرده شمش طلا را جذب نقدینگی و سرمایههای بزرگ و کوچک میدانند و شروع معاملات اوراق این کالا در بستر بورس کالا را عاملی در جهت تخلیه حباب قیمتی طلا ارزیابی میکنند.
درحال حاضر با وجود این که نرخ دلار به سرعت کاهش یافته و فعالین بازار ریزش قیمتی آن را تا حداقل محدوده ۴۵ هزار تومان برآورد میکنند، اما در بازارهای سنتی همچنان این ارز با نرخهای بالاتر از ۶۰ هزار تومان قیمت گذاری شده است که با واقیتهای اقتصادی و عوامل بنیادی همخوانی ندارد.
شروع معاملات اوراق سپرده کالایی در کنار بازگشایی راههای جدید مبادلات ارزی با کشورهای ترکیه، روسیه و قطر، در ادامه تقاضا برای طلا را در بازار کاهش خواهد داد و قیمت این فلز گرانبها روند نزولی خود را آغاز خواهد کرد.
درهفتهای که گذشت، قیمت سکه بهار آزادی از محدوده ۳۰ میلیون تومان به ۲۶ میلیون تومان کاهش یافت و زیان ۱۳ درصدی را برای خریداران طلا به بار آورد.
به این ترتیب با حاکم شدن جو ریزش بر فضای بازار ارز و طلا پیشبینی میشود حباب سکه نیز در آینده نزدیک تخلیه شود و خریداران در اوج قیمتها را با زیان مواجه کند.
دلایل افزایش قیمت طلا و سکه
بخشی از این افزایش قیمت به دلیل وجود حباب است، بخشی دیگر از میزان عرضه ناشی میشود و همچنین در روزهای گذشته افزایش تقاضا نیز وجود داشته است. این دلایل را میتوان برای افزایش قیمت طلا و سکه در مدت اخیر دخیل است. از آنجا که مدیریت بانک مرکزی در رابطه با کنترل بازار ارز نقش محوری دارد باید بیش از این به بازار سکه ورود کند، که با عرضه سکه امامی و نیم سکه هم به آن، میتواند نقشی محوری در رابطه با کنترل قیمت و کاهش حباب سکه داشته باشد.
حباب سکه از نظر اقتصادی توجیهی ندارد
از لحاظ اقتصادی این حباب در این اواخر توجیهی ندارد در واقع در این چندسال اخیر سرمایه های مردم با رکود تولید و افزایش واردات تبدیل به نقدینگی و در نهایت روبه نابودی رفت. مردم برای حفظ سرمایه های خود در حال حاضر مطمین ترین راه برای حرکت بسوی بازار ارز، طلا، سکه است که بصورت کاذب قیمت ها بالا می رود و تنها راه کنترل این روند، آگاه کردن مردم از نحوه سرمایه گذاری که با توجه به شرایط تولید و اقتصاد کشور طبق سنتهای قدیمی در بخش تولید و مصنوعات سرمایهگذاری کنند. اینگونه هم بخش تولید رونق میگیرد و هم میتوانند از این فلز گرانبها به عنوان زینت استفاده کنند، به مرور زمان نیز باعث کاهش حباب سکه خواهد شد.
افزایش قیمتی که الان تجریه میکنیم بیسابقه بوده است. باید این شرایط تغییر کند تا حداقل به ثبات برسیم. این نوسانات مردم را دچار سردرگمی کرده است و نمیتوانند معاملات خود را در رابطه با مصنوعات طلا و سکه به راحتی انجام دهد. در صورتی که مدیریت بانک مرکزی در رابطه با ارز و عرضه سکه ادامه داشته باشد و مردم به سوی خرید مصنوعات طلا متمایل شوند ممکن است حباب سکه تخلیه شود.
تاثیرات ورود بانک مرکزی به بازار
سیاست عرضه ربع سکه در بورس کالا تاکنون تاثیر زیادی بر بازار نداشته است. این سکه کوچک ۲۴ دیماه و در اولین روز عرضه هفت میلیون و ۷۵۰ هزار تومان قیمت داشته و حالا تا بالاتر از ۱۰ میلیون تومان نیز رشد کرده است. از طرفی برخی کارشناسان نیز معتقدند کنترل قیمت ارز از سوی بانک مرکزی با توجه به مقدار تورم، کمبود شدید نقدینگی دولت و شرایط نابسامان روابط بینالملل اقدام مناسبی نبوده است.