۵۴ درصد برق تولیدی به نیروگاه‌های سیکل ترکیبی مربوط می‌شود

نیروگاه چرخه ترکیبی نیروگاهی است که شامل تعدادی توربین گاز و توربین بخار می‌شود. در این نوع نیروگاه، با استفاده از بویلر بازیاب، از حرارت موجود در گاز‌های خروجی از توربین‌های گاز، برای تولید بخار آب مورد نیاز در توربین‌های بخار استفاده می‌شود. اگر توربین گاز به صورت سیکل ترکیبی نباشد، گاز‌های خروجی آن، که می‌توانند تا ۶۰۰ درجه سانتیگراد دما داشته باشند، مستقیماً وارد هوا شده و انرژی باقی‌مانده در آن هدر می‌رود. در حالی که در نیروگاه سیکل ترکیبی، از این انرژی استفاده شده و بویلر توربین بخار بدون نیاز به سوخت، بخار آب تولید می‌کند. بنابراین، با استفاده از این روش، راندمان سیکل افزایش می‌یابد.


به صورت تئوریک، انرژی قابل بازیابی از اگزوز توربین‌های گازی حدود نصف انرژی تولید شده توسط خود توربین گاز است. بنابراین، توان توربین بخار حدود نصف توربین گاز خواهد بود. در برخی از طراحی‌ها، دو توربین گاز، انرژی مورد نیاز برای یک توربین بخار را ایجاد می‌کنند و در نتیجه، توان تولیدی توربین‌های بخار در حدود توربین‌های گاز می‌شود.


نیروگاه‌های سیکل ترکیبی (Combined cycle power plant) راه حل بسیار کارآمد، انعطاف پذیر، قابل اعتماد، مقرون به صرفه و سازگار با محیط زیست برای تولید برق است.

نیروگاه سیکل ترکیبی در واقع ترکیبی از توربین بخار و توربین گازی می‌باشد به نحوی که ژنراتور توربین گازی برق را تولید می‌کند، درعین حال انرژی حرارتی تلف شده از توربین گاز (توسط محصولات احتراق) برای تولید بخار مورد نیاز توربین بخار مورد استفاده قرار می‌گیرد و به این طریق برق اضافی تولید می‌شود. با ترکیب کردن این دو سیکل بهره بری از نیروگاه افزایش پیدا می‌کند. بازده الکتریکی از یک چرخه ساده کارخانه نیروگاه برق بدون استفاده از اتلاف گرما به طور معمول راندمانی بین ۲۵ تا ۴۰ درصد دارد، در حالی که همان نیروگاه با سیکل ترکیبی راندمان الکتریکی حدود ۶۰ درصد را دارد. همانطور که گفته شد این نیروگاه‌ها از ترکیب توربین‌های بخار و گاز ساخته می‌شوند و بسته به نوع توربین ها، دیگ‌های بازیافت گرما، و دستگاه‌های بازیابی انواع متعددی دارند.

با به کار گیری توربین‌های گازی در چرخه‌های ترکیبی می‌توان پایین بودن بازده آن را بر طرف کرد و در نتیجه آن را برای تامین بار پایه به کار گرفت، در عین حال از مزایای دیگر آن نیز مانند راه اندازی سریع و انعطاف پذیری آن در محدوده‌ی گسترده‌ای از بار بهره‌مند شد.

ناصر اسکندری معاون راهبری تولید شرکت مادرتخصصی برق حرارتی با اشاره به اینکه بیش از ۸۱ درصد ظرفیت نیروگاهی کشور در اختیار واحد‌های تولید برق حرارتی است، گفت: نیروگاه‌های حرارتی طی چهار ماهه نخست امسال توانسته‌اند با تولید بیش از ۱۲۲ میلیون مگاوات ساعت انرژی نقش مهمی در تامین برق پایدار و مطمئن برای مشترکان سراسر کشور داشته باشند.

وی ادامه داد: از این میزان تولید ۵۴ درصد آن مربوط به واحد‌های سیکل‌ترکیبی است که میزان تولید انرژی آن‌ها با افزایش پنج درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به ۶۶ میلیون مگاوات ساعت رسیده است. همچنین در این میان سهم واحد‌های گازی در تولید برق چهار ماهه نخست امسال ۲۵ میلیون مگاوات ساعت و سهم واحد‌های بخاری نیز ۲۸ میلیون مگاوات ساعت بوده است.

اسکندری یادآور شد: در سال گذشته با افزوده شدن هشت واحد بخار جدید در نیروگاه‌های غرب کارون، عسلویه، فردوسی، خرم‌آباد، سبلان، بعثت پارس‌جنوبی (دو واحد) و ارومیه شاهد جهش تولید نیروگاه‌های سیکل‌ترکیبی امسال به عنوان واحد‌های تولید کننده برق دوستدار محیط زیست هستیم.

او تاکید کرد: تبدیل نیروگاه‌های گازی به سیکل‌ترکیبی از کارآمدترین روش‌های بهبود راندمان نیروگاه‌های حرارتی کشور به شمار می‌آید که نه تنها برای صنعت برق، بلکه برای محیط‌زیست و صرفه‌جویی در مصرف سوخت نیز بسیار موثر است و در سال‌های آینده شاهد تاثیرات گسترده آن خواهیم بود.