آپارتاید علمی مانع از چاپ مقالات محققان ایرانی نشد

شاهین آخوندزاده محقق روانپزشکی و دانشمند یک درصد برتر گفت: از صد مقاله علمی که توسط محققان ایرانی برای مجلات معتبر علمی ارسال می‌شود حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد به خاطر مسائل سیاسی و تحریم رد می‌شود که این مسئله تاثیر نسبتا بزرگی بر رشد علمی ایران دارد.

آخوندزاده با بیان این که نباید آپارتاید علمی ما را بترساند به برنامه «افق روشن» رادیو سلامت با بیان این مطلب افزود: در سال ۲۰۲۲ میلادی حدود ۷۴ هزار مقاله علمی از ایران منتشر شده است، اگر بگوییم همه این‌ها بخاطر تحریم چاپ نمی‌شد درست نیست بنابراین با پشتکار و مقاومت باید این ۲۵ درصد را دور زده و سهم ۷۵ درصد سایرمجلات دنیا را به دست بیاوریم.

محقق علم روانپزشکی یادآور شد: دولت آمریکا در ۲۰ سال گذشته با اعمال فشار بر ناشران علمی دنیا مانع از چاپ مقالات محققان ایرانی شده است شروع این تحریم علمی که از دوران ریاست جمهوری بوش پسر آغاز شده، محققان ایرانی، کره شمالی، سوریه، روسیه و کشور‌های که با روسیه همکاری دارند را در لیست تحریم علمی قرار داده است.

آخوندزاده با اشاره به آپارتاید علمی علیه ایران افزود: اگر شما مقاله خود را به نشریه وایلی Wiley که یک نشریه علمی امریکا یست ارسال کنید، ظرف نیم ساعت این پیام به شما ایمیل می‌شود " شما جزو کشور‌های تحت تحریم هستید و باید اقرار کنید که وابستگی دولتی ندارید".

وی در خصوص چگونگی چاپ مقالات علمی توسط پژوهشگران جوان درمقایسه با محققان نام آشنا گفت: زمانی که یک محقق جوان همزمان با یک محقق کهنه کار مقاله‌ای را به نشریه جان وایلی ارسال می‌کنند، مسئول مجله به محقق جوان می‌گوید:تحریم هستی، ولی مقاله محقق نام آشنا را می‌پذیرد لذا توصیه ما به محققان جوان ممارست برای حضور بیشتر در مجامع علمی دنیا است.

دانشمند یک در صد برتر در ادامه به برنامه "افق روشن" رادیو سلامت گفت: زمانی که کشوری یک نمایشگاه و کنگره علمی برگزار می‌کند در صدور ویزا مشکلاتی را برای محققان ایرانی ایجاد می‌کند و لی همان کشور برای تامین نیروی کار به دانشجوی ما ویزا می‌دهد چرا که هدف او جذب نخبه جوان ماست.

وی در خصوص سکوت مجامع بین المللی در خصوص آپارتاید علمی علیه ایران گفت: چند سال پیش مقاله‌ای را در مجله لنست (The Lancet) و نیچر (Nature) با موضوع تحریم علمی ایران بعنوان یک رفتار غیر اخلاقی و غیر علمی چاپ کردم فکر می‌کنم ما درایران باید اینطور به موضوع نگاه کنیم که حقوق بشر زمانی مورد توجه قرار می‌گیرد که برای غربی‌ها باشد لذا شما هر جا قدرت دارید حق دارید و بر عکس.

به گفته این محقق حمایت‌های دولتی، تخصیص بودجه و مدیریت خوب علمی می‌تواند به دور زدن تحریم‌های علمی کمک کند.