کشف سازه‌هایی مرموز در زیر سطح مریخ

دانشمندان چینی نتایج جدیدی از بررسی‌های انجام شده برای محل فرود مریخ نورد "Zurong" در مریخ، در دشت Utopia Planitia، در نیمکره شمالی سیاره اعلام کردند.

این تیم دانشمندان توضیح دادند که آن‌ها سازه‌های چند ضلعی نامنظم واقع در عمق حدود ۳۵ متری در طول سفر ربات کشف کرده اند.

ابعاد این سازه‌ها از یک سانتی متر تا ده‌ها متر است. دانشمندان بر این باورند که سازه‌های چند ضلعی مدفون از چرخه‌های انجماد و ذوب در مریخ میلیارد‌ها سال پیش ناشی شده است، اما همچنین می‌تواند آتشفشانی و نتیجه جریان‌های گدازه سرد باشند.

فضاپیمای ژرونگ در ۱۵ می ۲۰۲۱ بر روی مریخ فرود آمد و چین را به دومین کشوری تبدیل کرد که موفق به فرود بر روی مریخ شده است.

این مریخ نورد محل فرود خود را کاوش کرد و تصاویری - از جمله سلفی با فرودگر که توسط یک دوربین از راه دور گرفته شده است - ارسال کرد تا سطح مریخ را مطالعه کند و با استفاده از رادار نافذ زمین (GPR) اندازه گیری‌هایی را اجرا کند.

عمر ماموریت اولیه زورونگ سه ماه زمینی بود، اما قبل از ورود به حالت خواب زمستانی، کمی بیش از یک سال زمینی با موفقیت کار کرد. با این حال، از ماه می ۲۰۲۲ هیچ خبری از این سفینه شنیده نشده است.

دانشمندان موسسه زمین شناسی و ژئوفیزیک آکادمی علوم چین که با داده‌های "زورونگ" کار کردند، گفتند که ابزار GPR مکمل مهمی برای اکتشافات راداری مداری از ماموریت‌هایی مانند "مارس اکسپرس" آژانس فضایی اروپا و مدارگرد Tianwen-۱ چینی است.

آن‌ها اضافه کرده اند که بررسی GPR در محل می‌تواند جزئیات محلی مهمی در مورد ساختار‌های کم عمق و ترکیب آن‌ها در عمق حدود ۱۰۰ متری در امتداد مسیر مریخ نورد ارائه دهد.

منطقه Utopia Planitia به عنوان یک دشت بزرگ در Utopia شناخته می‌شود، بزرگترین حوضه برخورد شناخته شده در مریخ (و همچنین در منظومه شمسی) با قطر تخمینی ۳۳۰۰ کیلومتر. در مجموع، این مریخ نورد در طول عمر خود مسافتی معادل ۱۹۲۱ متر را طی کرده است.

این تیم به رهبری لی ژانگ در مقاله خود که در مجله Nature Astronomy منتشر شد نوشت که رادار فضاپیما شانزده ساختار چند ضلعی را در فاصله حدود ۱.۲ کیلومتری شناسایی کرد که نشان دهنده توزیع گسترده سازه‌های مشابه در زیر "Utopia Planitia" است.

این ویژگی‌های کشف‌شده احتمالاً ۳.۷ تا ۲.۹ میلیارد سال پیش در دوران هسپرین متأخر و اوایل دوران آمازون در مریخ، "احتمالاً با توقف محیط مرطوب باستانی" شکل گرفته‌اند.

اگرچه سازه‌های چند ضلعی در چندین منطقه مریخ در چندین ماموریت قبلی دیده شده است، اما این اولین بار است که نشانه‌هایی از ویژگی‌های چند ضلعی مدفون وجود دارد.

تحقیقات قبلی از داده‌های راداری Zorong نشان داده که سیل‌های متعدد در همان بازه زمانی چندین لایه در زیر سطح Utopia Planitia ایجاد کرده است. به همین ترتیب، آن‌ها توضیح دادند که محتمل‌ترین مکانیسم‌های تشکیل می‌تواند به دلیل انقباض ناشی از خشک شدن رسوبات مرطوب باشد که باعث ایجاد ترک‌های گلی می‌شود و همچنین انقباض حرارتی ناشی از سرد شدن گدازه که باعث ایجاد ترک نیز می‌شود.

فرضیه‌ها در مورد منشاء سازه‌های چند ضلعی کشف شده باعث شده کارشناسان بر این باور باشند که به دلیل کج شدن زیاد سیاره، در عرض‌های جغرافیایی پایین تا متوسط مریخ تغییرات آب و هوایی رخ داده است. تیم چینی توضیح داد که سازه‌های زیرسطحی با موادی که آن‌ها را پوشانده مدفون شده اند.

تغییرات بالا و پایین در عمق حدود ۳۵ متری نشان دهنده تغییر قابل توجهی در فعالیت آب یا شرایط حرارتی در زمان مریخ باستان است، به این معنی که در عرض‌های جغرافیایی کم تا متوسط، اختلالات آب و هوایی وجود داشته است.

منبع: الیوم السابع