سالهاست کشور ما با بحران‌های جدی اجتماعی و اقتصادی رو به رو است که تاثیرات منفی بر زندگی و معیشت افرادی می‌گذارد که به دهک‌های فقیر جامعه سقوط کرده اند. زنان سرپرست خانواری که شوهرانشان را به هر دلیلی از دست داده و رویکردی دوگانه را در پیش گرفته اند تا هم نان آور فرزندان یتیم خود باشند و هم وظیفه مادری را بخوبی ایفا کنند. مردانی که بدلیل حوادث کار، توان انجام کار ندارند و خانه نشین شده اند. کودکان یتیمی که از داشتن پدر و مادر محروم هستند و باید د ر بین زباله‌ها دنبال یک لقمه نان بگردند. کارتن خواب‌هایی که با مشکلات روحی روانی دست به گریبان هستند و تعادل ندارند. سالمندانی که کهولت سن باعث شده در بدترین شرایط زندگی کنند و خلاصه بسیاری از اقشار جامعه که از داشتن حداقل‌ها به هر دلیل محروم هستند.

مدیریت نیازمندان بر دوش دولت

از آنجا که قانون اساسی دستگاه‌های اجرایی را مکلف به مدیریت اقشار نیازمند جامعه کرده، بخش‌هایی همچون کمیته امداد، سازمان بهزیستی و دیگر دستگاه‌ها موظف به حمایت از این اقشار شده اند. اما در عمل این اتفاق صورت نمی‌گیرد، زیرا محرومان جامعه بسیار گسترده و امکانات محدود هستند.

چهره زشت گدایی

هنگامی که دستگاه‌های اجرایی و حاکمیتی به هر دلیلی از عهده تامین نیاز‌های اولیه نیازمندان واقعی جامعه برنیایند، نیازمندان به روش‌های گوناگون در تلاش برای تامین نیاز‌های حداقلی بر می‌آیند که در بسیاری از موارد چهره شهر را زشست و تاثیرات منفی بر روح و روان جامعه می‌گذارد. کودکان کار، گدایان، کارتن خوابها، زباله گردها، سارقان خرده پا و بسیاری موارد دیگر باعث می‌شود تا چهره شهر مخدوش شود.

بحران سواستفاده

البته در این بین با چالشی به عنوان بحران سواستفاده رو به رو هستیم. مافیای کودکان کار و گدایان باعث می‌شود تا نتوان بین نیازمندان واقعی و دارودسته مافیا تفاوتی قایل شد. از سوی دیگر افراد بسیاری هستند که از یارانه‌ها سواستفاده می‌کنند و اجناس شامل یارانه را به اشکال گوناگون به یغما می‌برند که نمونه آن را در خرید نان و تخصیص برای دامداری‌ها شاهد بودیم.

نقش آفرینی خیریه‌ها

در این شرایط افراد خیر بسیاری پا به عرصه می‌گذارند. اگرچه این افراد سعی دارند در کنار نیازمندان جامعه حضور یابند، اما شناسایی نیازمند واقعی کار دشواری است و باید ذره بین بدست گرفت تا بین فرصت طلبان و نیازمندان واقعی تفاوت قایل شد. نکته مهمتر نیت خیریه است که گاهی در اندازه‌های ناچیز ارایه می‌شود و، چون مبلغ ناچیز است، در خیابان‌ها بدست مافیای گدایی و کودک کار می‌رسد که بحران بزرگتری را رقم می‌زند. از سوی دیگر تخلفاتی که از سوی بسیاری از خیریه صورت گرفته، نگاه مردم را به خیریه تغییر داده و به جرات می‌توان ادعا کرده که اعتماد به خیریه‌ها روند نزولی شدیدی دارد.

بیشتر بخوانید:

جویندگان کار زیر چتر حمایتی بانک سپه

خیرات و نذورات

نکته دیگر نقش آفرینی خیرات و نذورات در متعادل کردن جامعه است. امروز بسیاری از خیرات و نذورات بدست افرادی می‌رسد که هیچ نیازی به خیرات ندارند. اینکه زنگ در خانه در بالاترین نقطه شهر بصدا درآید و فرد خیری چند بسته غذایی با بهترین کیفیت را بدست افراد مر فه برساند، هم ماهیت خیرات و نذر را زیر سوال می‌برد و هم نیازمندان واقعی جامعه از دستیابی به خیرات و نذورات محروم می‌مانند.

نیاز به دستگاه مطمئن

در این شرایط لازم است دستگاهی پا به عرصه بگذارد که بتواند نیازمندان واقعی را شناسایی کند، خیرات و تذورات را هدفمند کند، توان مدیریت هر مبلغی را داشته باشد، عملکرد آن قابل بررسی باشد و خلاصه مردم با هر سن و جایگاهی بتوانند نسبت به عملکرد آن اطمینان داشته باشند.

سامانه هوشمند نان

بانک سپه در اقدامی هوشمندانه وارد این عرصه شده و "سامانه هوشمند خیرات و نذورات نان" را راه اندازی کرد. این سامانه از سوی بانک سپه و شرکت امید پی که از شرکت‌های زیر مجموعه این بانک است، به بهره برداری رسیده است. با توجه به درخواست‌های مکرر نهاد‌های خیریه و نهاد‌های حمایتی، سامانه هوشمند خیرات و نذورات نان در زیر ساخت ملی طرح هوشمندسازی یارانه آرد و نان پیاده سازی شد تا این خیرات با اثرگذاری بیشتری توزیع شود. در این زیرساخت، افراد بدون نیاز به حضور فیزیکی در محل نانوایی، صرفاً با مراجعه به آدرس تارنمای nazar.ir و کلیک بر روی گزینه خیرات و نذورات، یک نانوایی در هر نقطه‌ای از کشور را بعنوان محل مصرف خیرات خود تعیین و مشخص می‌کنند که مبلغ مذکور در چه تاریخی و در چه بازه زمانی (قبل یا بعد از ظهر) در آن نانوایی خیرات شود.

تعیین دریافت کننده

از آنجا که امکان دارد خیرین مایل باشند نان خیراتی در محله خاصی توزیع شود و بدست افراد بخصوصی برسد، تعیین دریافت کنندگان این خیرات، بر روی زیرساخت جدید در دسترس مردم قرار گرفته و فرد خیر می‌تواند با انتخاب گزینه "خیرات عام" به عموم مشتریان یک نانوایی امکان دسترسی به نان خیرات را فراهم کند یا با انتخاب گزینه "خیرات خاص - افراد تحت پوشش"، افراد تحت پوشش نهاد‌های حمایتی همانند کمیته امداد امام خمینی (ره) را به عنوان دریافت کننده این خیرات تعیین کند.

توجه به افراد خاص

نکته مهم دیگر است که چنانچه فرد مورد نظر در هر نقطه کشور برای خرید نان اقدام کند، به محض کشیدن کارت بانکی (متناظر با کدملی سرپرست خانوار) مبلغ خیرات در تراکنش وی لحاظ شده و نان بصورت خیرات در اختیار فرد قرار می‌گیرد. نکته مهم اینکه در زیر ساخت هوشمند خیرات نان، مبالغ خیرات و نذورات مردم بلافاصله بعد از ثبت تراکنش خیرات، به حساب نانوا یا سازمان‌های حمایتی منتقل نمی‌شود، بلکه در یک حساب واسط باقی می‌ماند تا در روز و بازه زمانی اعلام شده از سوی فرد خیر، در نانوایی تعیین شده یا بین افراد تحت پوشش سازمان‌های حمایتی، خیرات شود. در ادامه، با هر تراکنش خرید نان اعم از مردم عادی یا افراد تحت پوشش سازمان‌های حمایتی، مبلغی از حساب واسط به حساب نانوا منتقل می‌شود. آنچه اهمیت این سامانه را بالا می‌برد این است که با زیر ساخت ایجاد شده برای خیرات هوشمند نان، مردم می‌توانند جامعه هدف خیرات خود را با دقت بالا انتخاب و تعیین کنند و اطمینان داشته باشند مبلغ خیرات و نذورات به جامعه هدف می‌رسد.