کاهش مصرف شیر و لبنیات در کشور

همشهري آنلاين: با حذف یارانه شیر و افزایش نسبی قیمت این فراورده، اکنون علاوه بر کاهش تولید و کمبود شیر نایلونی، برخی انواع شیر و فراورده‌های لبنی نیز با قیمت‌هایی به‌مراتب بیشتر از نرخ مصوب به مصرف‌کنندگان عرضه می‌شود.

از سوی دیگر اخباری مبنی بر کاهش 30درصدی مصرف شیر و لبنیات در کشور منتشر شده است. در این باره با محمد علی ضیغمی، معاون بازرگانی داخلی وزارت صنعت‌، معدن و تجارت گفت‌وگو کرده‌ایم.

    چرا هنوز شرکت‌های لبنی نسبت به عرضه برخی محصولات خود با قیمت‌های گذشته اقدام می‌کنند؟

نظارت بر قیمت شیر و فراورده‌های لبنی جزو وظایف و مسئولیت‌های سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان است. شرکت‌های لبنی با ارائه اسناد و مدارک مجوز افزایش 8 درصدی قیمت شیر و لبنیات را دریافت کرده‌اند و بر این اساس حق افزایش غیررسمی قیمت‌ها را ندارند.

    آیا افزایش 25 درصدی نرخ شیر و لبنیات و مطالبات معوق کارخانه‌های لبنی موجب چراغ سبز سازمان حمایت به این تخلف نشده است؟

درخواست افزایش 25درصدی نرخ شیر و لبنیات دارای توجیه لازم نبوده و سازمان حمایت با استناد به مستندات افزایش هزینه تمام شده تولید شیر و لبنیات با افزایش 8 درصدی نرخ این فراورده‌ها موافقت کرده است. دلیلی وجود ندارد تا هر تولید‌کننده به هر میزانی که درخواست افزایش قیمت محصولات خود را داد دستگاه‌های متولی تنظیم بازار نیز با آن موافقت کنند.

    با حذف یارانه شیر، مسئولان از پیش‌بینی عرضه این فراورده به برخی اقشار هدف خبر دادند، چرا این وعده محقق نشده است؟

در نشست‌ تصمیم‌گیری در مورد یارانه شیر، بیشتر نگرانی‌ها مربوط به بخش تولید و نه مصرف این فراورده بود؛ چرا که با حذف یارانه‌ها، نگرانی از وضعیت 2میلیون تن شیر یارانه‌ای که قبلا در این چارچوب توزیع می‌شد به‌دلیل افزایش قیمت و کاهش قدرت خرید مصرف‌کننده وجود داشت. وجود شیر مازاد دغدغه اصلی مسئولین بود و به‌دنبال راهکارهایی برای جذب این مازاد تولید بودیم اما اکنون موضوع برعکس‌شده و تولید‌کنندگان فراورده‌های لبنی از کمبود شیر خام ابراز نارضایتی می‌کنند.

    یعنی میزان تولید شیر خام در کشور کاهش یافته‌است؟

عواملی مانند افزایش قیمت علوفه، افزایش قیمت شیر خشک و رغبتی که برای خرید شیر خام و تبدیل آن به شیر خشک وجود دارد، موجب شده تا کارخانه‌های لبنی ادعا کنند، تولید‌کنندگان شیر خام با تغییر نوع جیره غذایی دام‌ها میزان تولید شیر خام را مدیریت و کنترل می‌کنند. از سوی دیگر بخشی از شیر خام تولیدی به شیر خشک تبدیل‌شده و ورودی شیر خام به کارخانه‌های لبنی کاهش یافته که کاهش تولید و عرضه برخی محصولات با صرفه اقتصادی کمتر را موجب شده است.

    آیا کاهش 30درصدی مصرف شیر و لبنیات در کشور را تایید می‌کنید؟

آمار تولید شیر خام در کشور برآوردی است و نمی‌توان با اطمینان در این زمینه اظهارنظر کرد، باید ورودی و خروجی شیر به کارخانه‌های لبنی بررسی شود. اما اینکه با حذف یارانه‌ها مازاد شیر تولیدی در بازار را شاهد نبوده‌ایم، نشان‌دهنده «تولید‌ مدیریت‌شده» است. کاهش ظاهری مصرف شیر در کشور نیز مشخص است اما اگر استنباط کاهش تولید شیر و لبنیات با توجه به نبود واردات این فراورده‌ها را بپذیریم این امر می‌تواند به معنای کاهش مصرف شیر و فراورده‌های لبنی باشد و نمی‌توان این واقعیت را رد کرد. اما اینکه کاهش مصرف به چه میزان بوده نیازمند بررسی بیشتر و اعلام دیدگاه‌های کارشناسی است.