قاچاق کالا در مرزها به نفع چه کسانی است؟

رونق تولید یکی از اساسی‌ترین مولفه‌های اقتصاد کشور به شمار می‌رود و این موضوعی است که امروزه بسیاری از اقشار و طیف‌های اجتماعی بر آن تاکید دارند، اما گستره قاچاق کالا به کشور نه تنها تعطیلی کارخانه‌ها را رقم زده بلکه تیشه‌ای بر ریشه تولید داخلی است.

قاچاق کالا در هر دو بخش ورودی و خروجی، خسارات بسیاری را به کشور وارد کرده؛ از تضعیف تولیدکنندگان داخلی و حتی نابودی برخی از آن‌ها تا ناکام ماندن دولت در وصول عواید و حقوق واردات کالا و صادرات این محصولات؛ عوایدی که شامل حقوق گمرکی و مالیات‌های مصوب بوده و این تضییع حقوق و مالیات، خسارات بسیاری را به جای گذاشته است.

واردات بی‌رویه و قاچاق فراوان اجناسی که در داخل کشور تولید می‌شود نه تنها سبب بی‌رونقی فعالیت تولیدکنندگان شده بلکه قاچاق سبب شده که کالا‌های داخلی با عدم استقبال مردم مواجه شود و خریدار نداشتن و فروش نرفتن اجناس نیز عاملی برای تعطیلی کارخانه‌ها است.

مسئله حمایت از تولید ملی و رونق تولید برای چرخیدن چرخ دنده‌های کارخانه‌ها، کارگاه‌ها و واحد‌های تولیدی موضوع کوچکی نیست. زیرا امروز مبحث اقتصاد، موضوع اول کشور است و رویکرد کشور باید اقتصاد مقاومتی باشد که در تکانه‌ها و شرایط بحرانی خاص آسیب نبینیم.

در راستای حمایت از تولیدات داخلی و جهش تولید عوامل زیادی دخیل هستند که به عنوان یکی از مهمترین عوامل در این عرصه می‌توان به مبارزه با قاچاق کالا اشاره کرد. یکی از نیاز‌های جدی رونق تولید، جهش تولید و پا گرفتن اقتصاد ملی و اقتصاد مقاومتی را جلوگیری از قاچاق کالا است. قاچاق کالا با رونق تولید و جهش تولید همسازی ندارد و نمی‌شود از یک طرف دنبال اقتصاد و تولید ملی، استفاده از محصولات داخلی و توجه به دست‌ساخته‌های جوانان و کارخانه‌های ایرانی رفت و از طرف دیگر شاهد وفور کالای قاچاق در بازار بود.

شاهرودی دبیرکل انجمن صنفی تولیدکنندگان لوازم خانگی نیز در خصوص افزایش قاچاق کالا از طریق کول بری و ته لنجی که بسیاری از افراد ار این موقعیت سوء استفاده می‌کنند بیان کرد: قاچاق کالا منحصر به مرز و قسمتی خاص از کشورمان نمی‌شود؛ این موضوع یک معضل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، حقوقی و مدیریتی است که باید همه در یک ظرف دیده شود.

وی ادامه داد: حجم قاچاق لوازم خانگی را ۳۰ درصد با ارزش دو میلیارد دلار است که این رقم رسمی این حجم قاچاق؛ یک و نیم میلیارد دلار و میزان غیررسمی آن چهار و نیم میلیارد دلار عنوان شده است؛ با پذیرش این حجم قاچاق کالا؛ حدود یک میلیون فرصت شغلی در حوزه تولید لوازم خانگی را از دست داده ایم.

حسن گلمرادی عضو هیات علمی موسسه عالی آموزش بانکداری ایران و کارشناس بازار سرمایه و بورس پیش‌تر در گفتگو با خبرنگار پول نیوز بیان داشت: سیاست‌های حمایت از تولید داخلی در شرایط فعلی یک ضرورت اجتناب ناپذیر است و برای توسعه اشتغال ضروری است، اما این سیاست تنها از طریق محدودیت واردات صورت نمی‌گیرد.

رواج قاچاق کالا، موجب کاهش سرمایه گذاری در امور تولیدی اشتغال زا می‌شود؛ در نتیجه زمینه اشتغال افراد و نیز تولیدات ملی و داخلی کاهش یافته و به کاهش درآمد سرانه و به تبع آن گسترش بیش از پیش فقر در جامعه خواهد شد. هرچند درآمد‌های کلان و بادآورده نیز از این رهگذر نصیب قاچاقچیان می‌شود.

افزایش تقاضا و محدودیت عرضه کالا از دیگر معایب قاچاق کالا است که باعث افزایش قیمت‌ها و بروز تورم خواهد شد و در نهایت دشواری‌هایی را به ویژه برای قشر‌های آسیب‌پذیر جامعه در تأمین نیاز‌های اساسی شان به وجود خواهد آورد.

پدیده قاچاق آثار منفی بر سیاست‌های اجرایی دولت نیز دارد، چرا که دولت برای کمک به رشد اقتصادی و صنعتی کشور، غالباً سیاست‌های حمایت از صنایع داخلی و همچنین رونق اقتصادی در کشور   را اتخاذ کرده است.