حضور ایران در نمایشگاه های خارجی نیازمند برنامه ریزی دقیق است

نمایشگاه کتاب فرانکفورت از لحاظ تعداد ناشران و بازدیدکنندگان بزرگترین نمایشگاه کتاب دنیا محسوب می‌شود. این نمایشگاه ۵ روزه، در اواسط اکتبر هر سال در نمایشگاه تجارت فرانکفورت در آلمان برگزار می‌شود.

 

۳ روز اول آن به بازدیدکنندگان تجاری (متخصصان صنعت چاپ و نشر) اختصاص دارد و ۲ روز آخر آن به روی بازدیدکنندگان عام گشوده می‌شود. همه ساله نویسندگان، نمایندگان عرصهٔ نشر و شرکت‌های چندرسانه‌ای از سراسر جهان به منظور مذاکره و تعامل جهت دست یافتن به حقوق نشر و مجوز انتشار بین‌المللی آثارشان، عرضه و تبلیغ آثار و یافتن بازار‌های جهانی، آشنایی با ناشران و عقد قرارداد‌های تازه در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضور می‌یابند. هم‌چنین هر ساله در این نمایشگاه، یک کشور به عنوان مهمان ویژه شرکت می‌کند و می‌تواند بخش‌های گوناگون ادبیاتش با بهره‌گیری از فضای نشر خاص معرفی می‌کند.

در طول مدت برگزاری، نزدیک ۷٬۰۰۰ ناشر از ۱۰۰ کشور در این نمایشگاه شرکت می‌کنند و حدوداً ۲۸۶٬۰۰۰ نفر از این نمایشگاه بازدید می‌کنند. نمایشگاه فرانکفورت که از سال ۱۹۴۹ برگزار می‌شود به دلیل میزان بالای تبادلات و معاملات (تجارت نشر) یکی از مهم‌ترین نمایشگاه‌های کتاب است.

نمایشگاه کتاب فرانکفورت امسال اگرچه در ابعاد محدودتری نسبت به دوره‌های پیشین برگزار شد، اما ایران تلاش کرد با اعزام نمایندگان تشکل‌های نشر اهداف خود را در این زمینه دنبال کند.

 

در همین رابطه محمد هادی حسین‌زادگان، مدیر انتشارات ققنوس به پول نیوز گفت: حضور نمایندگان ناشران و آژانس‌ها در یک غرفه مشترک به نام ایران باید به صورت یکپارچه برنامه‌ریزی و اجرا شود،‌ زیرا غرفه ایران بیانگر فرهنگ و هویت ایرانی است و این موضوع نیازمند سیاستگذاری و برنامه‌ریزی یکپارچه و از قبل تعیین شده است. به‌نظرم برای حضور کتاب ایران در نمایشگاه‌های خارجی نیازمند ریل‌گذاری جدید و اصولی هستیم تا در یک بازه زمانی بتوانیم نتایج و دستاوردهای آن ارزیابی کنیم و آثار آن را در نشر ایران مورد بررسی قرار دهیم.

مدیر انتشارات ققنوس اظهار کرد: وی در خصوص ارزیابی این نمایشگاه عنوان کرد: در این زمینه من نخست به ابعاد کلی نمایشگاه که مربوط به ماهیت برگزاری نمایشگاه است می‌پردازم؛ فارغ از اینکه ما به عنوان ناشر یا انجمن در این نمایشگاه شرکت داریم یا نه. همه به‌خوبی می‌دانند که نمایشگاه فرانکفورت از اهمیت بسیار بالایی به لحاظ حضور فیزیکی و مجازی تعداد زیادی از ناشران کشور‌های مختلف، همچنین برگزاری نشست‌ها و ارائه تجارب و دیدگاه‌های مختلفی که هر شرکت‌کننده می‌تواند متناسب با ظرفیت خود از نمایشگاه بهره ببرد، برخوردار است.

وی ابراز کرد: در نمایشگاه امسال که به صورت نیمه‌حضوری و با ظرفیت کمتری نسبت به سال‌های قبل برگزار شد، متاسفانه غرفه نه‌چندان مناسبی را از نظر متراژ به ایران اختصاص داده بودند که در شأن فرهنگ و کشور ما نبود. اما چاره‌ای نبود؛ یا باید در نمایشگاه حضور نمی‌یافتیم؛ یا اینکه به این حداقل، قناعت می‌کردیم و حضور خود را استمرار می‌بخشیدیم. به اعتقاد من تصمیم بر انجام و حضور در نمایشگاه با حداقلی بهتر از نبودن و حضور نداشتن بود. زیرا به هرحال نباید جای ایران خالی می‌ماند؛ اما درباره چگونگی حضور می‌توان نظرات مختلفی را مطرح کرد. در نمایشگاه امسال ایران انجمن فرهنگی ناشران کتاب کودک و نوجوان در کنار مجمع ناشران دفاع مقدس و اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران همچنین سه آژانس ادبی و رایزنی فرهنگی ایران حضور داشتند.

حسین‌زادگان خاطر نشان کرد: درباره آژانس‌های ادبی معتقدم اگر این آژانس‌ها ساختاری داشته باشند و هدفمند و با شناخت لازم در نمایشگاه‌های خارجی حضور پیدا کنند، می‌توانند تسهیل‌گر مبادله آثار باشد. به‌نظرم خوب است آژانس‌های ادبی کشور متوجه این موضوع بشوند که نوع روابط، تلاش‌ها و اقداماتشان نباید نشر داخلی را متضرر کند؛ بلکه باید کوشش کنند فعالیت‌های خود را در راستای منافع نشر ملی متمرکز کنند.