تحمیل هزینه فرار ثروت آفرینان بر آینده اقتصاد ایران

چندی پیش مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران بر مهاجرت بسیاری از کارآفرینان و سرمایه گذاران در کنار مهاجرت نخبگان علمی و دانشگاهی هشدار داد.

چند سالی است که مهاجرت نخبگان که از آن به عنوان فرار مغز‌ها یاد می‌کنند، به موضوعی مناقشه‌برانگیز و حاشیه‌ساز تبدیل شده است و آمار فرار مغز‌های ایرانی به دیگر کشور‌ها به صورت خیلی ناچیز از سوی دولت‌ها اعلام می‌شود.

مؤلفه‌های روشنی از جمله تحریم، سیاست داخلی، خودتحریمی ها، رشد نرخ تورم، افزایش حجم نقدینگی، سیلاب کسری بودجه دولتی و بی انضباطی مالی و در یک کلام فضای نامساعد کسب و کارزمینه مهاجرت کارآفرینان و سرمایه گذاران را از کشور فراهم کرده است.

ادامه این جریان به دلیل بی برنامگی دولت برای مقابله با این پدیده، وضعیت اقتصاد کشور را بحرانی‌تر خواهد کرد.

در همین رابطه سیده فاطمه مقیمی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران می‌گوید: مفهوم کارآفرینی در کشور هنوز تعریف درستی نشده است و دولت‌ها از کنار این فعالان بدون توجه عبور می‌کند. به همین دلیل شناسنامه‌ای از تعداد و حوزه فعالیت کارآفرینان در دسترس نیست.

 

برخی سیاست‌های داخلی به نوعی خودتحریمی‌ها در کنار رشد چشمگیر نرخ تورم به همراه کسری بودجه دولت یکسری بی انضباطی مالی را ایجاد کرده که هر یک از این مولفه‌ها فضای نامساعد کسب و کار را برای کار آفرین ایجاد کرده است. این شرایط خروج ثروت آفرینان از کشور را تقویت و سرعت خروج این افراد را تسریع بخشیده است.

وی ادامه داد: نسل فعلی و آینده، دو شیار در کنار یکدیگرند که در شرایط حال، ایجاد گسل بیشتری شده است. یکسری آفرینان یا ثروت آفرینان درکشور مشغول به فعالیت می‌باشند، اما مشکلات و معضلاتی پیش روی فعالیت این عده وجود دارد که هر روز بر وخامت وضعیت فعالیت این عرصه بیشتر می‌شود.

مقیمی با تأکید بر اینکه با قوانین و مقررات دست و پاگیری که مرتب در حال شکل گیری است کارآفرین چگونه می‌تواند به فعالیت خود بپردازد، گفت: با توجه به سرمایه مالی، فکری و تجربی، کارآفرینان با معضل دلسردی و بازنشستگی زود هنگام در کشور مواجه شده اند. این افراد تجربه و اندوخته‌های مالی و فکری خود را در کشور دیگری جهت توسعه حوزه فعالیت شان سرمایه گذاری می‌کنند. چراکه سایر کشور‌ها به سرمایه‌های مالی و دانش کارآفرینان بها می‌دهند و شرایط فعالیت این قشر همواره تجهیز و شارژ می‌شود.

این فعال بخش خصوصی ادامه داد: ثروت آفرینان و کارآفرینان به کشور‌هایی مهاجرت می‌کنند که قوانین در حال تغییر نیست و روزانه قانون و مصوبه‌ای برای مسدود کردن مسیر حرکت فعالیت آن‌ها خلق نمی‌شود.

وی تصریح داشت: در نسل فعلی فرار سرمایه‌های فکری و بهره فرزندان کارآفرینان از کشور ضربه سنگینی بر پایه‌های نسل آینده می‌زند و در نهایت کشور از بهره‌های این گروه بی نصیب خواهد ماند.

عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران گفت: دولت بجای اینکه اثر گذاری دلگرمی‌های ابقاء افراد توانمند را در جامعه شکل بدهد، با برخورد سرد با کارآفرینان آینده کشور را از سرمایه میان مدت و بلند مدت محروم می‌کند.
به گفته مقیمی؛ این کارآفرینان با تمام دارایی‌های خود از کشورخارج نمی‌شوند. علاقه و دلبستگی به جامعه همچنان باقی است، اما دولت این موضوع را جدی نمی‌گیرد.

 

چرا کارآفرینان از کشور فرار می‌کنند؟ عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی تهران با طرح این سوال چنین توضیح داد: امروز تنها کارآفرینان و سرمایه گذاران توانایی حفظ اقتصاد را ندارند. به همین علت کسانی که باید به ایران کمک کنند افرادی هستند که باید از دستورات و تصمیمات خلع اساعه پرهیز کنند.

وی تأکید داشت: نبود برنامه ریزی برای حفظ و تقویت فعالیت کارآفرینان، مهاجرت این فعالان را از کشور فراهم کرده است تا جایی که ثروت آفرینان پس از دوره طولانی و گذشت چند نسل از این فعالان ترجیح می‌دهند سرمایه‌های فکری و دانش اندوخته خود را به جایی منتقل کنند که ارزش ذاتی این فعالیت‌ها را بدانند و برای ابقاء آن هزینه شود.

مقیمی گفت: امروز دولت شاید از فرار ثروت آفرینان نگران نباشد، اما در چند سال آتی فقر نبود این عده ضربه سنگین به اقتصاد کشور وارد می‌کند. هزینه امروز مهاجرت کار آفرینان بر آینده اقتصاد کشور تحمیل می‌شود. کوچ ثروت آفرینان تلنگری به سیاست گذاران اقتصادی کشور جهت ایجاد تشدید بحران در آینده نزدیک است.

این فعال بخش خصوصی با تأکید بر اینکه ضرورت دارد تا حفظ صیانت نخبگان به عنوان یک پروژه ملی تعریف شده و عوامل دافعه زا رفع شود، گفت: راهکار‌های عملی برای جلوگیری از مهاجرت ثروت آفرینان حمایت مادی و معنوی از این قشر؛ موضوعی که تا کنون از سوی دولت‌ها تعدیل شده است.