سهم‌خواهی 25 درصدی چینی‌ها از بازار خودرو ایران

پول‌نیوز، محمدعلی دیانتی‌زاده* - چینی‌ها که در غیاب فرانسوی‌ها، ژاپنی‌ها، کره‌ای‌ها توانستند جایگاهی در صنعت و بازار خودروي ایران برای خود دست و پا کنند، اکنون برنامه‌های بلندمدت بسیاری برای این بازار ریخته‌اند تا جایی که هريك از خودروسازان چینی حاضر در ایران تصمیم دارند تولید برند خود را در کشور ما تا سال 2020 به سالانه 100هزار دستگاه خودرو برسانند. بنابراین اگر 5 برند چینی موفق به تحقق این برنامه شوند، چینی‌ها در مجموع با 500هزار دستگاه خودرو سهم 25درصدی از تیراژ 2میلیونی تولید خودرو ایران در سال 2020 خواهند داشت.

از سوی دیگر شرایط تحریم صنعت خودروي ایران را به سمتي رانده است كه حتي خودروسازان باسابقه نيز كه روزگاري با مونتاژ و توليد خودروهاي اروپايي، ژاپني و كره‌اي در بازار حضور داشتند، براي بقاي خود به عرضه خودروهاي چيني روي آورده‌اند كه شايد آسان‌ترين راه براي تنوع و توسعه محصول باشد. بر این اساس، نگاهی خواهیم داشت به صنعت و بازار خودرو در چین به‌عنوان همکار جدید خودروسازان ایرانی، همکاری که اعلام کرده است که حتی در صورت رفع تحریم‌ها علیه ایران نیز نه‌تنها صنعت و بازار خودروي ما را رها نخواهد کرد بلکه آماده رقابت با غول‌هاي خودروسازی اروپا، آمریکا، ژاپن و کره در ایران است.

این در حالی است که بسیاری از کارشناسان، همکاری خودروسازان داخلی با خودروسازان چینی را مصداق كپي‌كاري از كپي‌كاران می‌دانند و معتقدند این همکاری در درازمدت به بهاي پايين‌تر آمدن سطح فناوري صنعت خودرو ايران تمام خواهد شد. در همین راستا، نگاهی خواهیم داشت به صنعت و بازار خودرو چین براساس گزارش‌هایی که پیش از این در پول‌نیوز منتشر کرده‌ایم.

کپی‌هایی به سبک چینی

چین در سال 2009 با تولید 13.8 میلیون دستگاه خودرو از ژاپن به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده خودرو در جهان عبور کرد. این آمار برای سال 2012 به 19.3 میلیون دستگاه رسید و چین بالاتر از آمریکا با 10.3میلیون دستگاه همچنان در جایگاه نخست باقی ماند. در این سال ژاپنی‌ها نیز با 9.9 میلیون دستگاه خودروی تولیدی جایگاه سوم را به خود اختصاص دادند. هرچند این آمارها کشور چین را در میان برترین تولیدکنندگان جهان از منظر عددی قرار می‌دهد اما متاسفانه نبود خلاقیت در طراحی وگاهي کیفیت نامطلوب تولید موجب شده است تا سطح اعتماد به این محصولات در جایگاه مناسبی قرار نداشته باشد.

اتوشانگهای؛ در جمع معتبرترین نمایشگاه‌های دنیا

اتوشانگهای یا نمایشگاه بین‌المللی خودروی شانگهای یکی از رویدادهای معتبر دنیای خودرو محسوب می‌شود که هر دو سال یک‌بار در شهر شانگهای کشور چین برگزار می‌شود. سابقه برگزاری این نمایشگاه به سال 1985میلادی باز می‌گردد که از این منظر باسابقه‌ترین رویداد خودرویی بین‌المللی برای چینی‌ها به‌شمار می‌رود. به لطف حضور برندهای مختلف جهانی در کشور چین و فعالیت خطوط مونتاژی آنها در این سرزمین پهناور، در هر دوره شاهد استقبال بالای خودروسازان معتبر جهانی از این نمایشگاه هستیم.

نام اتوشانگهای در کنار سایر رویدادهای معتبر جهان خودرو مانند نمایشگاه‌های بین‌المللی دیترویت، پاریس و توکیو در تقویم بین‌المللی ثبت شده است. امسال (2015) نیز برندهای بین المللی با آخرین دستاوردهای خود در نمایشگاه خودرو شانگهای حاضر شدند و رقابت نزدیکی را با یکدیگر دنبال کردند. از مدل‌های روز با جدیدترین فناوری‌ها گرفته تا مفهومی‌های فضایی، محصولات متنوعی را برای بازدیدکنندگان در این نمایشگاه تدارک دیده بودند.

پرفروش‌ترین خودروها در بازار چین 2014

به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، بازار خودروی چین راهبردی‌ترین فرصت ارايه محصولات برای تولیدکنندگان برتر جهان است. عملکرد چند ساله کمپانی هایی نظیر ب‌ام‌و، جنرال موتورز، فولکس واگن و... موید این ادعای کارشناسان حوزه خودروست. بازار داخلی چین پتانسیل بسیار بالایی دارد و خودروسازان جهانی در هر سال مالی، حساب ویژه‌ای روی فروش خود در این کشور دارند، حال آنکه گرایش مردم چین به سمت تولیدات داخل می‌تواند زیان برندهای مطرح جهانی را به دنبال داشته باشد.

در سال2014 حدود 19.7میلیون دستگاه خودرو در بازار چین به فروش رسیده است که این میزان افزایش 9.9درصدی در مقایسه با سال2013 را نشان می‌دهد. آمار صعودی مذکور در شرایطی به ثبت رسیده که اکثر بازارهای مطرح خودرو جهان همانند اروپا به دلیل چالش‌های اقتصادی و سیاسی سیر نزولی به‌خود گرفته‌اند. از این رو خودروسازان بزرگ دنیا به هیچ عنوان بازار خودرویی با نرخ رشد ثابت و تضمین شده سالانه را هرگز از دست نخواهند داد.

بررسی های دقیق‌تر در رابطه با آمار فروش 2014 نمایانگر برتری 10 برند خودرویی از کل فروش است، به نحوی که 3.6میلیون دستگاه یا 18.2درصد کل آمار به محصولاتی مشخص از 10 برند اختصاص دارد. در بازار خودرو چین نیز که به‌عنوان یکی از پویاترین بازارهای مصرفی در جهان شناخته می شود، اس‌.یو.‌وی‌ها (شاسی‌بلندها) طرفداران زیادی دارد و بخش قابل ملاحظه‌ای از بازار در اختیار این رده قرار دارد. چنین بستر مناسبی زمینه حضور و راه‌اندازی خطوط مونتاژی برای بزرگان عرصه تولید خودرو را ایجاد کرده است.

درصدر لیست، محصول مشترک سِیک‌موتور چین و جنرال‌موتورز آمریکا قرار دارد. این مینی‌ون به‌شدت مورد علاقه چینی‌ها بوده و سال 2014 برابر با 750 هزار دستگاه از آن در بازارخودروی چین به فروش رسیده است. پرفروش‌های بعدی به ترتیب از این قرارند؛

فورد فوکِس از چانگ آن با 391هزار و 800 دستگاه، فولکس واگن لاویدا از شانگهای با 372هزار دستگاه، گریت‌وال هاول اچ6 با 315هزار و 900 دستگاه، فولکس‌واگن سانتانا از شانگهای با 307هزار و 300 دستگاه، شورولت کروز از جنرال موتورز شانگهای با 266هزار دستگاه، نیسان-دونگ فنگ شیلفی با 300هزار و 100 دستگاه، فولکس واگن سگیتار با 300هزار و 100 دستگاه، فولکس واگن جتا با 297هزار دستگاه و بیوک اکسل از جنرال موتورز شانگ های با 293هزار و 100 دستگاه.

خودروهای چینی در اقصی‌نقاط جهان

هرچند خودروهای تولید چین تا کسب اعتبار و جایگاه باثبات در بازارهای پررونق جهانی کماکان فاصله دارند اما بر کسی پوشیده نیست که چینی‌ها با سرعتی حیرت‌آور در حال پیمودن مسیر هستند. خودروهای تولیدی چین از طرح‌های کپی‌شده تا خلاقیت‌های داخلی با محصولات چند سال پیش آنها تفاوت‌های بسیاری یافته‌اند. آن‌چنان که صنایع خودروسازی چین رویای صادرات منظم خودرو به آمریکا و اروپا را پایه و اساس تفکر خود قرار داده‌اند.

چندی پیش انجمن خودروسازان آمریکا نسبت به افزایش تهدید ورود خودروهای چینی به بازار این کشور و ایجاد چالش‌هایی برای جنرال‌موتورز و سایر خودروسازان برتر آمریکا اعلام هشدار کرد. در بازار اروپا نیز وضعیت به همین‌گونه است و حتی فروش قسمت اعظم سهام پژوسیتروئن به یک خودروساز چینی حتی مخالفت‌هایی را داخل فرانسه ایجاد کرد اما ظاهرا قوانین دنیای امروز باب دل صنایع  چینی مشخص می‌شوند و به عقیده کارشناسان بازار به‌زودی بازارهای جهانی شاهد حضور پررنگ خودروهای ساخت چین بیش از این، خواهند بود.

چینی‌ها برای تسخیر یک بازار به دامپینگ نیز دست می‌زنند؛ همین چینی‌ها بودند که بازار امارات را پر از خودروهای 10هزار دلاری خود کردند و بدون نگرانی از نداشتن مشتری، با بریدن سقف خودرو و تبدیل آن به ضایعات، بابت هر خودرو 1400 دلار از بیمه فروش می‌گرفتند و راضی بودند!

خودروهای چینی در ایران

هرچند كه خودروهاي چيني در نظر اول با ظاهر متفاوت و آپشن‌هاي متنوع، مشتريان ايراني را كه شاهد تنوع در محصولات داخلي نبوده‌اند جذب مي‌كنند اما از نظر دوام و استحكام و سازگاري با شرايط اقليمي كشور و به دليل خدمات پس از فروش محدود، انتظارخريداران را برآورده نمي‌كنند. اين است كه هم‌اکنون در ايران از خودروهاي چيني صفر داراي ظاهر مشابه ديگر خودروهاي خارجي به علت قيمت پايين‌تر استقبال مي‌شود اما نوع كاركرده و به‌اصطلاح «سرويس‌لازم» آنها مشتري چنداني ندارد.

*سردبیر