پول بد، پول خوب/ حکایت بانک مرکزی و صندوق توسعه ملی

پول‌نیوز - معاون ارزی بانک مرکزی گفت: در اجرای تکالیف قانونی و به دستور صندوق توسعه معلی از ابتدای سالجاری تاکنون بالغ بر 2 میلیارد دلار از منابع صندوق برای طرح های دولتی و یا سایر الزامات قانون بودجه و بالغ بر 3.1 میلیارد دلار بابت پروژه های غیردولتی پرداخت شده است. هم اکنون هیچ دستور پرداخت انجام نشده صندوق توسعه ملی در بانک مرکزی وجود ندارد.

غلامعلی کامیاب درباره اظهارات روز گذشته رییس هیات عامل صندوق توسعه ملی، درباره عملکرد بانک مرکزی در قبال دارایی های صندوق توسعه ملی و در پاسخ به این پرسش که اصولاً منابع صندوق توسعه ملی که در اختیار بانک مرکزی است، چگونه مدیریت می شود؟ افزود: واقعیت این است که ازسخنان رییس صندوق تعجب کردم ما رابطه خیلی نزدیک و خوبی داریم و همیشه به راحتی امکان ارتباط و انعکاس نظرات و رفع ابهامات بین صندوق و واحد مربوطه در بانک مرکزی وجود دارد لذا هرگونه سوال یا ایرادی را می توانند با مقامات ارشد بانک مطرح بفرمایند و با توجه به فضای موجود بین صندوق و بانک مرکزی عنوان این مطالب غیرعادی به نظر می آید هم خود وی و هم همکارانشان در صندوق وقوف کامل نسبت به شرایط و نوع ارتباط فی مابین داشته اند.

وی ادامه داد: دارایی های بانک ها مجموعه ای از آورده سهامداران به عبارتی سرمایه و سپرده مشتریان است بانک ها این دارایی ها را تواماً و یا به قول رییس صندوق توسعه ملی مشاع مدیریت می کنند، مدیریت دارایی ها که شامل سرمایه گذاری هم می گردد به مفهوم برداشت از حساب مشتری نمی باشد اگر رئیس صندوق از بخش مالی صندوق سوال می کردند حتماً توضیح می دادند که از این بابت برداشتی از حساب های صندوق صورت نگرفته است.

معاون بانک مرکزی اظهار داشت: به موجب قانون پولی و بانکی کشور نگهداری ذخایر ارزی و طلای کشور به عهده بانک مرکزی است. بانک مرکزی ذخایر ارزی کشور را با هدف حفظ امنیت، حفظ ارزش، نقدینگی و سودآوری مدیریت می کند. منابع صندوق توسعه ملی که به موجب قانون نزد بانک مرکزی نگهداری می شود در همین چارچوب مدیریت می شود.

کامیاب در پاسخ به این پرسش که رییس صندوق توسعه ملی به تلقی بانک مرکزی از منابع صندوق به عنوان منابع مشاع اشاره کرده و گفته اند بانک مرکزی حق سرمایه گذاری در این زمینه برای خود قائل است، اظهار داشت: اگر بانک مرکزی حق سرمایه گذاری منابع صندوق را ندارد پس صندوق توسعه ملی از چه بابت همه ساله از بانک مرکزی سود متعلّقه به موجودی های خود را مطالبه و وصول می کند. آیا می شود بدون سرمایه گذاری سودی کسب کرد؟

وی در پاسخ به این سوال که رییس صندوق توسعه ملی درباره طرح هایی که در صندوق توسعه ملی مصوب و برای مسدودی به بانک مرکزی ارایه شده انتقاد داشته و گزارشی از میزان پرداختی تسهیلات صندوق توسط بانک مرکزی ارایه دهید، خاطرنشان کرد: اطلاعات مالی صندوق توسعه ملی باید توسط آن صندوق ارایه شود. لذا صرفا می توانم عرض کنم در اجرای تکالیف قانونی و با دستور صندوق از ابتدای سال جاری تاکنون بالغ بر 2 میلیارد دلار از حساب های صندوق برای طرح های دولتی و یا سایر الزامات قانون بودجه و بالغ بر 3.1 میلیارد دلار بابت پروژه های غیردولتی پرداخت شده است. هم اکنون هیچ دستور پرداخت انجام نشده صندوق توسعه ملی در بانک مرکزی وجود ندارد.

وی در پاسخ به این پرسش که رئیس صندوق در اظهاراتی گفته که بانک مرکزی نمی تواند منابع ما را تبدیل به ریال کرده و آن را هزینه کند. نظر شما در این مورد چیست؟، گفت: مثل هر حساب بانکی دیگر، برداشت از حساب های صندوق توسعه ملی با دستور و امضا های از قبل معرفی شده صندوق صورت می گیرد. لذا اولاً این بانک منابع صندوق را بدون اجازه آن برداشت نمی کند. ثانیاً بطور کلی با توجه به سیاست عدم تزریق نقدینگی به اقتصاد، بانک مرکزی با تبدیل ارز به ریال مخالف است ثالثا بانک مرکزی هرگز ذخایر ارزی را برای هزینه کردن به ریال تبدیل نمی کند و اصولاً ذخایر بانک مرکزی به لحاظ قانونی، اصولی و اقتصادی قابل هزینه کردن در جایی نمی باشد.

کامیاب در پاسخ به این پرسش که رییس صندوق توسعه ملی مدعی شده بانک مرکزی پول ها را از آن خود می داند و هر پول خوبی را به نام خود و هر پول بدی را به نام صندوق توسعه ملی ثبت می کند نظر شما دراین باره چیست؟، گفت: بانک مرکزی وجوه حاصل از صادرات نفتی را حسب احکام قانونی تسهیم و به حساب های مربوطه واریز می نماید این عمل سیاهه به سیاهه نفت انجام می شود و در اسناد حسابداری صادره ذکر می گردد به این ترتیب سیاهه های نفتی به هر ارزی که وصول شده باشد به همان ارز به حساب ها منظور می شود و بانک مرکزی نمی تواند در مورد صندوق استثناء قائل شود.

وی اضافه کرد: صندوق از بانک مرکزی انتظار و درخواست دارد وجوه پرداختی بابت احکام قانونی از حساب های ارزی غیردلاری آن صندوق را در ردیف مطالبات دلاری صندوق از دولت منظور و تایید کند بانک مرکزی در قبال این درخواست مقاومت کرده و آن را نپذیرفته زیرا بانک مرکزی امانتدار همه مشتریان است و نمی پذیرد که بار مالی اضافی و نامعقول به بیت المال تحمیل شود.