میزان آبگیری و ذخیره آب سدها؛ یک صدم کاریزهای از دست رفته

پول‌نیوز، سید آهنگ کوثر* - برای مقابله با بحران کم آبی باید روند طبیعی حفظ و بقای کاریزها و قنات ها را ادامه دهیم که بازسازی و احیای قناتها در کشورمان نیازمند50میلیارد دلار اعتبار است .

تا قبل از سال 60 خورشیدی 50 هزار رشته قنات در ایران وجود داشت در حالیکه هم اینک 33 هزار قنات کاملا خشک شده و مابقی آنها نیز وضعیت مناسبی ندارند.

بازسازی این قنات ها نیاز به 50 میلیارد دلار اعتبار دارد، درحالیکه با توسعه آب‌خوان‌داری می توان ذخیره آب های زیرزمینی را به روال منطقی برگرداند و قنات ها را احیا کرد.

در بارندگی اخیر فارس که موجب به راه افتادن سیلاب در دشت ها شد، در دو هزار هکتار از اراضی گربایگان فسا حدود هفت میلیون متر مکعب آب ذخیره شد.

سیل و سیلاب رخداد طبیعی و نعمتی بیکران برای ذخیره سازی منابع آب زیرزمینی و نوسازی اراضی است اما این مهم بدلیل نبود زیرساخت ها به بلای طبیعی تبدیل می شود.

ایران دارای 639هزار و 241 کیلومتر مربع زمین های آبرفتی است که در زیر 430 هزار کیلومتر مربع آنها آبرفت های درشت دانه نهفته شده که گنجایش ذخیره پنج هزار کیلومتر مکعب آب را در خود دارد.

این حجم 192برابر نخستین گنجایش آبگیر سد هایی است که در 62 سال گذشته در کشورما بنا شده و 12 برابر حجم میانگین بارندگی سالانه ایران برآورد شده است.

در ایران 550 سد بزرگ وجود دارد، 144سد در دست ساخت و 500 سد در حال مطالعه است، میزان آبگیری و ذخیره آب این سدها یک صدم کاریزهای از دست رفته است.

تنها راه مقابله با بحران خشکسالی در دشت های ایران، توسعه آب‌خوان‌داری است و تحقق آن نیازمند برنامه ریزی و توجه صاحب نظران، مسئولان و محققان است.

*پدر علم آب‌خوان‌داری ایران