نذر ماندگار عاشورا؛ پیشنهادی برای بهره‌وری بیشتر اقتصاد محرم

پول نیوز - محرم، در کنار همه ویژگی های منحصر بفردی که دارد، از  منظر اقتصادی نیز ماه رونق و رکودشکنی است. اقتصاد محرم، بخش بزرگی از بازار را مشغول خود می کند، از شال و لباس و سیستم های صوتی گرفته تا سنج و اغذیه و خدمات انسانی.

برخی برآورها حاکی از آن است هزینه ای که ایرانیان برای غذای نذری در ایام محرم می پردازند، بالغ بر 2 هزار میلیارد تومان است که رقم قابل توجهی در اقتصاد ایران به شمار می رود.

برخی افراد می گویند که بهتر است به جای این همه هزینه برای غذا دادن به مردم در ایام محرم، کارهایی مانند کمک به فقرا انجام شود.
 
این سخن، هر چند قابل تأمل است ولی واقعیت این است که دادن نذری، بخشی از مناسک این ایام است که از نظر معنایی، بسیار فراتر از ابعاد مادی قضیه است. وانگهی این گونه نیست که اگر امروز نذری ها را حذف کنیم، این مبالغ، صرف امور ماندگار دیگری می شوند.

بنابراین، پیشنهاد نوشتار حاضر، راهی میانه است که در آن، هم سنت زیبای نذری دادن حفظ شود و هم ارقامی از این بودجه مردمی، صرف کارهای زیربنایی تر شود.

بدین شکل که اندک اندک این فرهنگ رواج یابد که هر کسی نیمی از هزینه ای که می خواهد صرف نذری غذا کند را صرف یک امر عام المنفعه ماندگار کند.

مثلاً اگر می خواهد 10 میلیون تومان را صرف شام کند، 5 میلیون آن را به این امر اختصاص دهد و 5 میلیون بقیه را به نام مقدس امام حسین(ع) یا هر کدام از شهدای کربلا و ائمه معصومین (ع) ، به امر دیگری مانند کمک به احداث یک درمانگاه، درمان یک بیمار، کمک هزینه تحصیل چند دانش آموز فقیر، تأمین بخشی از جهیزیه یک نوعروس مستمند، تعمیر خانه یک خانواده نیازمند، اهدای کتاب به کودکان کار، آموزش خانواده ها، کمک به ترک اعتیاد و صدها امر خیر دیگر اختصاص دهد.

به این منظور، پیشنهاد می شود، نهادها و خیریه های مردمی به تحت عنوان نذر عاشورا یا هر اسم با مسمای دیگری در محله ها ، مساجد یا هیات ها شکل گیرد که کارشان اختصاصاً ساماندهی نذرهای ماندگار محرم باشد.

این خیریه ها می توانند با یکدیگر تشکیل یک شبکه مردمی دهند و به کمک هم با نذورات تجمیع شده، کارهای ماندگار ملی نیز انجام دهند.

هر چند نظارت حاکمیتی بر این جریان مردمی لازم خواهد بود ولی ورود و تصدی گری حکومتی در تضاد با ذات این حرکت مردمی است و بدان آسیب جدی می رساند.

تصور کنید که چنین حرکتی آرام آرام شکل گیرد. در چنان وضعی، نذر محرم، به چند روز سال ختم نمی شود و هر روز، خبرهای خوشایندی از حل مشکلات جامعه به نام مبارک امام حسین(ع) و عاشورا در جامعه می پیچد و محرم، آثاری به وسعت همه سال و همه شؤون جامعه خواهد داشت.

با عملی شدن چنین پیشنهادی، هم رونق نذری های محرم با حذف برخی اسراف‌کاری ها حفظ می شود و هم نذر محرم، از محدوده ایام عزا و چند مصداق خاص مانند شام و ناهار و چای و خرما خارج می شود و به وسعت تمام جامعه جریان می یابد.