آیا انتخاب ترامپ تاثیری بر قراردادهای خودرویی ایران دارد؟

پول‌نیوز - سرانجام بعد از حرف و حدیث‌های بی‌شمار، درهای کاخ سفید به روی مردی باز شد که این روزها سر‌و‌صدای اخبار مناظره‌هایش گوش دنیا را پر کرده بود. شاید در اوج ناباوری بسیاری از کارشناسان، این دونالد ترامپ بود که این بار به قامت ریاست‌جمهوری آمریکا درآمد. مردی که در روزهای داغ تبلیغات انتخاباتی‌اش بارها اسم ایران را به زبان آورد.

به گزارش روزنامه دنیای خودرو، اگرچه ترامپ مواضع ضد و نقیضی در مورد برجام دارد و از گذر همین مواضع متفاوتش جایی حرف از لغو برجام زده است ولی با این همه باید دید رئیس‌جمهوری جدید آمریکا که حتی حمایت بسیاری از هم‌حزبی‌های خود را به همراه نداشت و البته با دشمنان کشورش اعلام دوستی و با هم‌پیمانان به سردی برخورد می‌کرد، چقدر انگیزه و قدرت زدن به زیر میز توافق هسته‌ای با ایران را خواهد داشت؛ برجامی که برای صنعت خودروسازی ایران، نوید روزهای خوبی را داشت و بستن قراردادهای خودرویی مبین این موضوع است.

نکته دیگری که مدنظر است تاثیر این انتخاب بر اقتصاد ایران و بالاخص صنعت خودروسازی است. شاید اولین تاثیر این انتخاب روی بورس بود که شاخص کل قرمزپوش شد و دلار هم با ایست موقت فروش مواجه شد. از دیگر سو، این تاثیر به‌ویژه در مذاکرات بخش خصوصی به چشم خواهد خورد. خودروسازان بخش خصوصی ایران در دوران پسابرجام جان تازه ای گرفته و توانستند با خودروسازان بزرگ دنیا مذاکرات خود را به پیش ببرند. شرکایی مانند فولکس‌واگن، هیوندای و فیاتی که قرار بود پیش از این با ایران خودرو به مشارکت بنشیند.

مناظره نامزدهای انتخابات آمریکا و سخنرانی‌های نامزد جمهوری‌خواه، مبنی بر بی‌اعتبار خواندن برجام، شرکت‌های بزرگ بین‌المللی را ناچار کرد تا دست به عصاتر پیش بروند. در این میان شرکت‌های خودروسازی بزرگ نیز که برای حضور در بازار ایران ابراز تمایل کرده بودند، از این قاعده مستثنا نبودند.

مذاکره شرکت فولکس‌واگن با بخش خصوصی ایران گرچه به نتیجه رسیده بود اما اعلامش به بعد از مشخص شدن نتیجه انتخابات آمریکا موکول شد. درباره فیات- کرایسلر نیز همین انتخابات بود که منجر به کند شدن روند مذاکرات شد، چراکه هم فولکس سهم قابل‌توجهی در بازار آمریکا دارد و هم بخش اعظمی از سهام فیات نیز در بورس نیویورک عرضه می‌شود؛ بورسی که امروز با اعلام نتیجه این انتخابات زمین‌گیر شد. شرکت‌هایی نظیر هوندا و تویوتا نیز که شانس‌های دیگر مشارکت با خودروسازان ایرانی بودند بازار خوبی در آمریکا دارند که حاضر نیستند منافع خود را فدای بازار ایران کنند.

اینها تخمین‌هایی است که کارشناسان درباره تاثیر انتخابات آمریکا می‌زنند. روزنامه «دنیای خودرو» در گفت‌وگو با کارشناسان از آنها درباره تاثیر انتخابات آمریکا بر صنعت خودروسازی پرسیده است که به شرح ذیل می‌آید.

فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو:
ارتباط با خودروسازان آمریکایی در ایران تابو است

این انتخاب تاثیری چندانی بر شرایط ایران نخواهد گذاشت. نباید درگیر این هیجانات شد، زیرا روی بازار خودروی ما تاثیری نخواهد گذاشت اما اگر در مورد واردات خودروی آمریکایی حرف است که این موضوع مربوط به ممنوعیت داخل ایران است. البته هنوز مواضع ترامپ مشخص نیست. چون در سخنرانی که بلافاصله بعد از پیروزی داشت با مواضع قبل از انتخاب متفاوت بود. باید منتظر ماند و دید سیاست‌هایش چیست. فکر نمی‌کنم تاثیر منفی روی جریان بعد از برجام بگذارد. درباره همکاری با خودروسازان آمریکایی، این تابو هنوز در داخل ایران نشکسته است و فعلا از این سمت محدودیت وجود دارد.

احتمالا خودروهای آمریکایی از طریق شرکت‌های ثالث مانند دوو، اوپل و فیات به بازار ایران در چند ماه آینده خواهند آمد. اما نباید منتظر اتفاق خاصی در صنعت خودروسازی ایران ناشی از این انتخابات باشیم. بازار خودرو در روزهای آتی و به دلیل رای آوردن دونالد ترامپ دچار هیجان‌های کاذب خواهد شد. تغییرات این روزهای بازار کاملا هیجانی است و خریداران نباید تحت تاثیر این هیجانات دست به خرید بزنند.

ترامپ در نظریه‌هایش ثبات ندارد

هنوز برای قضاوت زود است. اما باید به دو نکته اشاره شود. اول این که ترامپ، خیلی وقت‌ها صحبت‌هایی کرد و بعد به سرعت نظرش را تغییر داد و همین موضوع نشان می‌دهد روی افکار و عقایدش ثبات ندارد. مورد بعدی این‌که بیشتر ارتباط ما با اروپاییان است و شاید در حقیقت آمدن ترامپ آن اجماعی که قبلا علیه ایران ایجاد شد، دیگر هرگز نتواند ایجاد کند.  او اگر همین رویه را ادامه دهد، بعید است بتواند اجماع جهانی را علیه ایران ایجاد کند و اصلا احساس نمی‌شود این انتخابات مشکلی برای اقتصاد و بالاخص صنعت خودروی ما  ایجاد کند.

جمشید پژویان، اقتصاددان:
صنعت خودروی ایران به خودکفایی برسد

انتخابات آمریکا تاثیری بر شرایط ایران نخواهد گذاشت. واقعا هیچ کدام از کاندیداها با یکدیگر فرقی نداشتند. در هر صورت آمریکا برای ما مشکلاتی ایجاد کرده بود. نکته مهم این است که صنعت خودروی ایران باید به هر طریقی که شده به خودکفایی برسد تا اصلا نگران انتخابات کشوری مانند آمریکا نباشد. چون در هر صورت آمریکا هیچوقت با ما روراست رفتار نکرده و همیشه معروف به بدقولی و بدعهدی نسبت به کشور ما بوده است. ما خاطره خوبی از این کشور نداریم.


داوود میرخانی‌رشتی، مشاور انجمن خودروسازان:
در روند اجرای قراردادها با مانع مواجه می‌شویم

بعید است نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب ترامپ تاثیر چندانی بر مذاکرات خودرویی داشته باشد، هرچند این احتمال دارد سختگیری‌های بیشتری در جریان همکاری‌ها و مذاکرات شرکت‌های خودروساز خارجی با ایران ایجاد و در روند اجرای قراردادهای با مشکلات و موانع بیشتری روبه‌رو شود. با توجه به موضع‌گیری گذشته کاندیداهای ریاست‌جمهوری آمریکا در خصوص مذاکره با ایران و جریان برجام، حضور ترامپ بر قراردادهای خودرویی تاثیر نخواهد گذاشت اما روند اجرای قراردادها با مشکلات و موانعی بیشتری مواجه خواهد شد. ضمن اینکه مشکلاتی که در جریان همکاری بانک‌های خارجی و نقل و انتقال پول و جریان سرمایه گذاری وجود داشت، تشدید خواهد شد.

با توجه به اینکه تغییر رئیس‌جمهوری آمریکا، قراردادهای اخیر خودرویی را با مشکل مواجه نخواهد کرد اما کارشکنی‌ها در جریان همکاری‌ها بیشتر خواهد شد، هرچند پیش‌بینی می‌شود اروپایی‌ها همکاری لازم را در این جریان نداشته باشند. با حضور رئیس‌جمهور جدید آمریکا، قطعا کار برای اقتصاد ایران و سرمایه‌گذاری‌ها مشکل‌تر خواهد شد اما با توجه به تمایل برخی شرکت‌های خودروساز خارجی برای همکاری با بخش خصوصی مسلما تغییرات صورت‌گرفته موجب می‌شود شرکت‌های خارجی با تامل بیشتری برای مذاکره با ایران اقدام کنند.

همچنین درخصوص حضور سایر شرکت‌های اروپایی برای همکاری با خودروسازان ایرانی، با توجه به ترسی که تا پیش از این در میان سرمایه‌گذاران وجود داشت، با شرایط جدید بیشتر و سرمایه‌گذاری‌ها کمتر و اجرای قرارداد و مبادلات بانکی با مشکلات بیشتری مواجه خواهد شد.