تاثیر سیاست‌ ترامپ در اقتصاد ایران

پول‌نیوز - «شوک»؛ این شاید بهترین توصیف برای نخستین مواجهه بازارهای جهانی و ایران با انتخاب دونالد ترامپ، به عنوان رئیس‌جمهور ایالات متحده باشد.

شوکی منفی که باعث ریزش شاخص‌های بازارهای مالی جهان شد، قیمت نفت را انداخت و نرخ برابری دلار برابر سبدی از ارزهای دیگر افت کرد. در این میان بازارهای ایران، چه بازار سرمایه و چه بازار طلا از قافله عقب نماندند و همسو با همتایان جهانی، افت‌وخیزی بزرگ‌نمایی‌شده را تجربه کردند و همان روز نخست شاخص کل، در بازار سرمایه، فروریخت. کارشناسان نظر دادند و تحلیل‌ها کردند. بورس‌بازان و فعالان صنایع بزرگ هم هر یک به نوعی واکنش‌های کارشناسی خود را رسانه‌ای کردند؛ اما فعالان بازار چگونه فکر می‌کنند؟ به نظر آنها اثر این انتخابات بر وضع اقتصاد ایران چیست؟ اتحادیه‌ها و اصناف، آن‌هایی که هر روز با واقعیت اقتصاد کشور مواجه‌اند چگونه می‌اندیشند؟

 با حدود ٢٥ رئیس از اتحادیه‌ها و اصناف مختلف تماس گرفته تا نظر آنها را درباره اثر رئیس‌جمهوری ترامپ بر بازار و وضع اقتصادی ایران جویا شود. از این تعداد، حدود ١٠ اتحادیه، پاسخ دقیق‌تر و مفصل‌تری دادند. جالب آنکه از این ١٠ فعال بازار تنها یک نفر معتقد است اثر انتخاب ترامپ بر اقتصاد ایران منفی خواهد بود. سایر آنها گمان می‌کنند این رخداد هیچ اثری بر اقتصاد ایران ندارد و اگر هم اثری باشد، مثبت است.

وضع همین است

خادم منصوری، رئیس اتحادیه فروشندگان موتورسیکلت

واقعیت‌های اقتصاد ایران نشان می‌دهد اکنون بیش از سه سال است که این اقتصاد در رکود است. من بعید می‌دانم در چنین رکودی، انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا یا هر موضوع دیگری بتواند وضع را تغییر دهد. رکود حاکم است و مردم هم نشان داده‌اند در بدترین شرایط جنگ و تحریم و رکود می‌توانند مقاومت کنند و اقتصاد آن وضع نابسامان را پشت ‌سر بگذارد. هرچند با این‌همه به گمان من قرار نیست با آمدن ترامپ اتفاق خاصی رخ دهد. در واقع بازار تحت‌تأثیر این انتخاب قرار نخواهد گرفت و وضع به همین منوال ادامه پیدا می‌کند. حتی بعید است نرخ برابری دلار هم در درازمدت تغییری کند. مهم‌ترین نکته در چنین شرایطی این است که ما، خودمان باید دلمان برای خودمان بسوزد و فکری به حال تولید کنیم.

حرف‌های ترامپ عملیاتی نمی‌شود

داوود رحیمی‌زاده، رئیس اتحادیه کاغذ و مقوا

انتخاب رئیس‌جمهوری جدید ایالات متحده، موجی از نگرانی لحظه‌ای را در بازارهای جهانی به راه انداخت. او مواضع عجیبی نسبت به مسائل مختلف گرفته بود و ازهمین‌رو همه بازارهای جهانی، با التهاب و دیده تردید به انتخابش موضع گرفتند. شاید برای همین بود که در بیشتر بازارهای جهان شاهد ریزش شاخص، افت قیمت یا کاهش خرید بودیم. هرچند به گمان من چنین واکنش‌هایی عجیب بود؛ چراکه روشن است بسیاری از سخنان ترامپ، اصلا عملیاتی نخواهد شد. واقعیت این است که آمریکا نمی‌تواند قاعده بازی را با همه کشورهای جهان برهم بزند؛ چراکه در آن حالت، دیگر نه‌تنها ایران، بلکه مقابل اتحادیه اروپا هم موضع گرفته است. ازهمین‌رو است که معاونان و مشاورانش به‌سرعت پس از اظهارنظرهای او موضع‌های منطقی‌تری را می‌گیرند. با همه این حرف‌ها به گمان من انتخاب ترامپ به نفع ایران است و وضع بهتر خواهد شد.

اتفاق خاصی رخ نمی‌دهد

جمشید مغازه‌ای، رئیس اتحادیه شیرینی و شکلات

درست است که ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا شده، اما واقعیت این است که این انتخاب هیچ اثر خاصی بر بازارهای ایران نخواهد داشت و اتفاق خاصی هم رخ نمی‌دهد. قرار نیست منتظر موضوع عجیب و غریبی باشیم. حتی درباره برجام هم بعید است اتفاق شگفت‌انگیزی بیفتد؛ چراکه حتی خود ترامپ هم به عنوان یک بازرگان خبره خوب می‌داند تبعات «پاره‌کردن برجام» چیست. این سخن بیشتر برای عوام‌فریبی گفته شده است. این درواقع سخنی پوپولیستی است. موضوعی که بعید است حتی به واقعیت نزدیک شود؛ بنابراین ما انتظار نداریم اتفاق خاصی در اقتصاد ایران رخ دهد. اتفاقی که نتیجه سیاست‌های ترامپ باشد. به گمان من اگر ترامپ بخواهد سیاست خصمانه‌ای علیه ایران اتخاذ کند، بیشتر به ضرر خودشان خواهد بود؛ شاید به همین دلیل اگر بخواهد چنین سیاست‌هایی اتخاذ کند، خود مراجع آمریکایی جلویش را می‌گیرند.

سخنان ترامپ علیه ایران فقط تبلیغات است

محسن احتشام، رئیس اتحادیه صادرکنندگان زعفران

رئیس‌جمهوری جدید آمریکا در روند تبلیغات و مناظره‌های انتخاباتی‌اش سخنانی گفته که به نظر می‌رسد، بیش از هر چیز کاربرد تبلیغاتی داشته است. بعید است که اقدامی در راستای آن تبلیغ‌ها انجام شود. بسیاری همان ‌زمان هم می‌گفتند این سخنان فکر‌نشده گفته شده است. اگر بخواهیم بدانیم انتخاب آقای ترامپ چگونه می‌تواند اقتصاد ایران را متأثر کند، باید به وضع اقتصاد جهانی نظر کنیم. واقعیت این است که اکنون اقتصاد و صنایع اروپا در رکود است. پیش‌بینی‌ها هم نشان نمی‌دهد که اینها بتوانند به‌سرعت از رکود خارج شوند. بازار ایران، بازار بزرگی است که اروپایی‌ها و حتی آمریکایی‌ها حاضر نیستند به راحتی از آن بگذرند. درست به همین دلیل هم نمی‌توانیم تصویری منفی از آینده اقتصاد ایران در دوران ترامپ داشته باشیم.

مسائل آنها ربطی به ما ندارد

محمد کشتی‌آرای، رئیس اتحادیه طلا و جواهر

اقتصاد ایران تأثیر چندانی از اقتصاد آمریکا نمی‌گیرد. من بعید می‌دانم اصلا حتی سخنان سیاسی ترامپ بتواند اثر خاصی در بازارها و اقتصاد ایران داشته باشد. درواقع مسائل داخلی آمریکا ربطی به ما ندارد و درست برای همین هم نمی‌توانند به شکل مستقیم اثری منفی بر اقتصاد ایران داشته باشند. در یک توضیح دقیق‌تر باید بگویم، حجم مبادلات تجاری آمریکا با اروپا و برخی کشورهای آسیایی بسیار‌بسیار بزرگ است؛ شاید سیاست‌هایشان بتواند کشورهایی را که مبادلات تجاری بزرگ با ایالات متحده دارند متأثر کند، اما ایران نه. هرچند اگر اروپا از آمریکا تأثیر منفی بگیرد، آن‌گاه ایران هم از آن سیاست‌ها متأثر می‌شود، اما به شکل مستقیم بعید است این اتفاق رخ بدهد. برجام هم محصول یک تصمیم بین‌المللی است، پس به این راحتی‌ تحت‌تأثیر سخنان یک شخص یا یک کشور قرار نمی‌گیرد.

انتخاب ترامپ اقتصاد ایران را شکوفا می‌کند

محمد طحان‌پور، رئیس اتحادیه لوازم خانگی

یک بازرگان ثروتمند می‌داند چطور تجارت کند که کشورش منتفع شود. به گمانم ترامپ به‌خوبی می‌داند که چه ثروت و منفعتی در بازارهای ایران برای کشورش وجود دارد. اگر سخنی از پاره‌کردن برجام زده است، احتمالا باید سخن مشاورش را جدی گرفت. او گفته بود که ترامپ با بخش‌هایی از برجام موافق نیست و نیاز است که این بخش‌ها بازنگری شوند یا بخش‌هایی از مذاکرات تکرار شوند. اتفاقا به نظر می‌رسد با حضور افراد معتدلی مثل محمدجواد ظریف در رأس تیم مذاکره‌کننده ایران و حضور حسن روحانی به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران باز هم اگر مذاکره‌ای باشد، مثبت پیش برود. به نظر می‌رسد، حضور ترامپ حتی می‌تواند به شکوفاشدن اقتصاد ایران کمک هم بکند؛ چراکه او دنبال تجارت خودش و نفع مردم آمریکاست. چرا باید در‌چنین شرایطی، بازار جذاب ایران را از مردم خودش دریغ کند؟ حتی ممکن است منع فروش بسیاری از کالاها چون هواپیما یا منع مبادلات دلار آمریکا با ایران به‌کل برداشته شود. حضور او حتی از کلینتون هم برای ایران بهتر است؛ چراکه ترامپ الفبای تجارت را می‌داند.

حرف‌ها باد هواست

سعید درخشانی، رئیس اتحادیه سوپرمارکت‌داران

حضور ترامپ هیچ اثر مثبت یا حتی منفی‌ای بر اقتصاد ایران نخواهد داشت. این نظر من است. مگر آمریکا تاکنون کاری برای ایران کرده است که از این به‌بعد نکند؟ از قبل همین بوده و بعد از این هم همین خواهد بود.

به اعتقاد من زمانی، حرفی به اشتباه درباره برجام از دهن ترامپ درآمده و بعد هم پشیمان شده است. حرف‌هایش درباره برجام باد هوا بود. اگر این‌طور نبود، مشاورش در یک مصاحبه تلویزیونی اعلام نمی‌کرد که منظور آقای ترامپ تجدیدنظر در برجام بوده است. از سوی دیگر واقعیت این است که تیم انتخاباتی آقای ترامپ برنامه مشخصی در حوزه اقتصاد برای او تدارک ندیده است. هنوز هم که تیم جدید شروع به کار نکرده است؛ بنابراین نمی‌توان چشم‌انداز روشنی از آینده داشت. ایران پس از برجام تاکنون در حوزه‌های اقتصادی خوب عمل کرده و از این پس هم وضع به‌خوبی پیش خواهد رفت. بهتر است که ما به این روند بی‌توجه باشیم و کار خودمان را پیش ببریم.

روابط تجاری‌مان با جهان به مشکل می‌خورد

اسدالله خواجه‌پیری، رئیس سابق اتحادیه فروشندگان مواد شیمیایی

هرچند پس از انتخاب ترامپ، هنوز سیاست‌های او به شکل دقیق روشن نشده است، اما همان موضع‌گیری پیشینش درباره برجام و نزدیکی‌اش به نتانیاهو و مراجع قدرت و ثروت در اسرائیل به خودی‌خود می‌تواند برای ایران نگران‌کننده باشد؛ چراکه او می‌تواند سیاست‌هایی خصمانه یا سخت‌گیرانه در قبال ایران اتخاذ کند و این برای اقتصاد ایران سم است. واقعیت این است که جمهوری‌خواهان در سال‌های ریاست‌جمهوری اوباما هم با سیاست‌های او چندان موافق نبودند و بسیار در تلاش برای پیشگیری از اقدام‌ها و تصمیم‌های مسالمت‌آمیز او بودند. اکنون که ترامپ رئیس‌جمهور شده و پارلمان و کنگره هم در اکثریت به دست جمهوری‌خواهان است، توانشان برای پیشبرد اهداف بیشتر شده است. دقت کنید که اگر گفته‌های ترامپ به واقعیت نزدیک شود، به‌سرعت می‌تواند روابط تجاری ایران با جهان را دچار اختلال کند. تازه این در شرایطی است که او به تحریم‌های جدید فکر نکند و تنها به تضعیف برجام فکر کند. نکته مهم دیگر این است که خود ایران هم انتخابات ریاست‌جمهوری در پیش دارد. اینکه چه فردی و با چه گرایشی در ایران انتخاب شود هم بر نحوه تعامل ایران و آمریکا و به‌تبع آن سایر کشورهای قدرتمند اروپایی اثرگذار خواهد بود.

منبع: روزنامه شرق